Septemberzomer: kan ik nog verbranden?

Het is september, de dagen worden snel korter, en meteorologisch gezien is het zelfs al herfst. Het is dan ook behoorlijk bijzonder wat we nu zien als we naar de weerkaarten kijken. Bijna alleen maar zon, nauwelijks wolken te bekennen en dikke kans op tropische temperaturen. En dat op dagen waarop de zon al meer dan drie uur korter schijnt dan rondom de start van de zomer.

Topweer voor strandliefhebbers, of om op welke manier dan ook nog eens uitgebreid van het buitenleven te genieten. En misschien denk je er in deze tijd van het jaar niet meteen meer aan, maar: je kan ook nu nog steeds flink verbranden. Hoe zat het ook alweer met die zonkracht?

Seizoenen en dagen

De zonkracht, oftewel de UV-index, daarmee bedoelen we de hoeveelheid ultraviolette straling (UV) in het zonlicht die de aarde weet te bereiken. Naarmate de zon hoger staat neemt de hoeveelheid UV-straling in het zonlicht toe en dat varieert met de seizoenen en het moment van de dag. In de ochtend en late middag staat de zon nog laag en is dan ook minder sterk, in de middag tussen 12 en 15 uur staat de zon bij ons het hoogst en is dan dus ook het meest krachtig. Dit geldt ook voor de seizoenen. In de winter staat de zon relatief laag in onze omgeving, in de lente wordt hij al krachtiger en in de zomer staat de zon het hoogst. In de herfst neemt de zonkracht heel geleidelijk weer iets af.

In de hoogzomer staat de zon dus het hoogst in de lucht en daardoor is de zonkracht dan erg sterk. Een zonkracht of UV-index van 6 of 7 wordt in de zomer in de volle zon vrij gemakkelijk gehaald en soms wordt zelfs het bij ons hoogst haalbare gemeten; een zonkracht 8. Afhankelijk van je huidtype kun je dan zonder bescherming in minder dan 10 minuten roodkleuring van je huid verwachten en dus (gevaarlijk) verbranden.

Temperatuur maakt niets uit

In deze tijd van het jaar, aan het einde van de zomer, komt de zon alweer iets lager te staan en neemt haar kracht en de hoeveelheid UV in het zonlicht ook geleidelijk weer iets af. Zoals de meeste mensen wel weten, maakt de temperatuur geen enkele verschil voor de hoeveelheid straling. De bewolking wel; hoe dikker de wolken, hoe meer UV-straling wordt tegengehouden. Maar niet alles, zodat je soms op een bewolkte dag, of in de schaduw, toch nog kunt verbranden.

Bewolking, dat hebben we nauwelijks de komende tijd. Deze maandag zien we vooral nog wat sluierwolken, maar het ziet er naar uit dat daar de komende dagen ook al geen sprake meer van is. Strakblauwe dagen staan ons te wachten. De vraag is dus: hoe snel kan ik nu nog verbranden, nu de dagen een stuk korter zijn?

Zonkracht 6

Daar is dus die UV-index voor, die het KNMI voor elke dag vaststelt. Bijna de hele week is de zonkracht 5. Morgen, dinsdag, is deze zelfs 6. Tegelijkertijd zien we ook dat de zonkracht later deze week een stapje terug doet, naar 4. Dat heeft te maken met het korter worden van de dagen, daar zit precies een omslagpunt. Het betekent dus niet dat het bewolkter is, want er wordt een apart zonkrachtcijfer gegeven voor wanneer het bewolkt is. Dat is de komende dagen niet aan de orde, maar zou het bewolkt zijn, hadden we een zonkracht van 2 of 3.

Goed, zonkracht 5 of 6 dus. Wat betekent dat? Het is natuurlijk erg afhankelijk van je huidtype, maar in het algemeen geldt dat je nog steeds makkelijk kunt verbranden. Een onbeschermde huid kan bij deze UV-index binnen 15 tot 25 minuten rood kleuren. Dat is behoorlijk snel dus, en dat in de ‘herfst’. Met een zonkracht 3 of 4 is de straling al een stuk minder sterk, maar ook dan kun je nog in 25 tot 35 minuten een rode huid krijgen. Nog steeds reden genoeg om je goed in te smeren dus, ook in de nazomer.