Toename zonuren 's winters net zo groot als in de zomer
Het weer in een Nederlandse winter is vaak grijs, regenachtig en soms ook behoorlijk winderig. Maar toch worden de winters in ons land snel zonniger. Sterker nog, de winter zelfs koploper van alle seizoenen als het gaat om de relatieve toename in het aantal zonuren in 30 jaar tijd. Over de periode 1991 - 2020 was het aantal zonuren in de winter landelijk 40% hoger dan tijdens de periode 1961 - 1990. Maar zelfs in absolute aantallen neemt het aantal zonuren in de winter ongeveer net zo snel toe als in de zomer.Hoewel velen de afgelopen winter waarschijnlijk niet bepaald als zonnig hebben ervaren, komt de winter met landelijk ongeveer 235 zonuren maar nét buiten de top-10 terecht wat betreft zonnigste winters ooit gemeten. Daar zitten 8 winters uit deze eeuw bij, waaronder die van 2014, 2016, 2018 en 2019.
Veel snellere toename
De relatieve toename in het aantal zonuren is in de winter veel hoger dan in de andere seizoenen. In 30 jaar tijd is de lente 22% zonniger geworden, waar dat 's winters 40% is. In de herfst is de toename van het aantal zonuren slechts 19% en in de zomer zelfs maar 12%. De exacte reden voor deze opvallend snelle toename in de winter is niet bekend, maar mogelijk heeft het te maken met de schonere lucht.
De deeltjes die worden uitgestoten door bijvoorbeeld auto's en fabrieken zorgen ervoor dat waterdamp sneller kan condenseren tot waterdruppels. In de winter is de relatieve luchtvochtigheid gemiddeld het hoogst. Er is dan ook vaak maar een klein 'zetje' nodig om waterdamp te laten condenseren tot waterdruppels, iets waar die deeltjes bij kunnen helpen. In de andere seizoenen is de relatieve luchtvochtigheid lager en is dat kleine zetje niet genoeg.
Zelfs absolute toename serieus
Er valt wat voor te zeggen dat de absolute toename van het aantal zonuren relevanter is dan de relatieve toename. Want hoewel de daglengte 's winters veel korter is dan in de lente of zomer, zijn we wel ongeveer dezelfde tijd wakker. Maar ook de absolute toename van het aantal zonuren in de winter is indrukwekkend met in 30 jaar tijd gemiddeld 62 zonuren meer.
De lente is het enige seizoen waarin de absolute toename een stuk groter is dan in de winter, met in 30 jaar tijd gemiddeld 104 zonuren extra. In de zomer is de absolute toename (66 uur) echter niet bepaald veel groter dan in de winter (62 uur). En dat terwijl de zomer 1 of 2 dagen meer telt en één stralend zonnige dag gemiddeld zo'n 16 uur zon oplevert tegenover ongeveer 9 uur in de winter. In de herfst is de absolute toename van het aantal zonuren lager dan in de winter (55 tegenover 62 uur).
Somberste seizoen
De winters in ons land worden dus in snel tempo zonniger, met in 30 jaar tijd gemiddeld 62 uur extra aan zonneschijn. Dat zijn omgerekend bijna 7 stralend zonnige dagen 'extra' (daglengte van ongeveer 9 uur). Veel meer dan in de zomer, met in dat seizoen gemiddeld ruim 4 stralend zonnige dagen extra (daglengte van ongeveer 16 uur) in de afgelopen 30 jaar.
Toch is en blijft de winter in ons land voorlopig het somberste seizoen met gemiddeld slechts op 28% van de daglengte zonneschijn, een duidelijk lager percentage dan de andere seizoenen. Ook in absolute getallen is de winter nog altijd het somberste seizoen met gemiddeld ongeveer 2,3 uur zon per dag (zomer: 6,7 uur per dag). Maar het sombere karakter komt dus steeds meer door de korte daglichtperiode en steeds minder door het bewolkte weer.
