'Wordt het te heet voor een zomervakantie aan de Middellandse Zee?'

Inmiddels zijn de beperkingen opgeheven en heeft het toerisme zich hersteld. Een andere, nog grotere bedreiging voor vakanties in het Middellandse Zeegebied, ligt echter op de loer. Het is de door de mens veroorzaakte klimaatverandering die er momenteel voor zorgt dat de temperatuur in het Middellandse Zeegebied sinds het pre-industriële tijdperk met 1,4 graden is gestegen. De stijging in het Middellandse Zeegebied is daarmee 0,3 graden sneller gegaan dan in de rest van de wereld. Als de wereldwijde, gemiddelde temperatuur de komende decennia 1,5 of 2 graden boven het pre-industriële niveau uitkomt, zal het aantal ‘ondraaglijk warme’ dagen in het Middellandse Zeegebied verder toenemen.

‘Te hete’ dagen

Veel wetenschappers verwachten dat het aantal ‘te hete’ dagen in de mediterrane landen tegen het jaar 2050 zal zijn verdubbeld. Dit betekent dat het aantal dagen waarop de temperatuur meer dan 37 graden Celsius bedraagt, in minder dan 30 jaar tijd van 30 nu naar 60 rond het jaar 2050 zou stijgen. Een dergelijke stijging kan voor het toerisme een ernstige bedreiging vormen, vooral tijdens de zomerperiode van juni, juli en augustus. Dit zijn de maanden waarin de meeste mensen naar de Middellandse Zee trekken.

Verscheidene wetenschappers hebben er de afgelopen weken op gewezen dat de oceanen inmiddels ook een stuk warmer zijn geworden, gemiddeld zelfs recordwarm. Kris Karnauskas, een wetenschapper aan de Universiteit van Colorado, is van mening dat ‘dit een ongelooflijke afwijking is van wat in het begin al een warme toestand was’.

Nieuwe El Niño

Heeft de wereld de afgelopen 3 jaar nog het afkoelende effect van een La Niña ervaren, inmiddels is een nieuwe El Niño opkomst, een weerfenomeen dat in de Stille Oceaan begint en dat geleidelijk de hele wereld opwarmt. Het baart zorgen, want El Niño staat nog maar op het punt van beginnen, maar de effecten ervan lijken meteen al zichtbaar.

Professor Mike Meredith, van de British Antarctic Survey, zegt hierover in The Guardian: ‘Wetenschappers krabben zich nu achter hun oren. Het feit dat het water nu al zo sterk opwarmt, is een echte verrassing en verontrustend. Het kan een korte, extreme piek zijn, of is het mogelijk het begin van iets veel ernstigers?’. Sarah Purkey, een oceanograaf aan de Scripps Institution for Oceanography, wijst erop dat de oceanen nu 0,4 procent warmer zijn dan tijdens de laatste El Niño in 2018 en 2019. Hoewel zo’n opwarming klein lijkt, kan ze vergeleken worden met het ‘energie-equivalent van honderden miljoenen atoombommen, van de grootte die Hiroshima met de grond gelijk maakte’. Dit betekent nogal wat.

Stijging zeespiegel

Warmere oceanen nemen meer ruimte in beslag omdat ze leiden tot een stijging van de zeespiegel en het smelten van de ijskappen op Antarctica en Groenland. Veel steden over heel de wereld zullen zich tegen de stijging van de zeespiegel moeten beschermen. Bovendien doen sommige ecosoorten het niet goed in opwarmend water.

Op grond van deze nieuwe informatie zijn sommige wetenschappers bang dat de snelle opwarming laat zien dat de klimaatcrisis sneller verloopt dan tot nu toe gedacht. Dat kan betekenen dat de oceanen niet langer als buffer fungeren en enorme hoeveelheden kooldioxide absorberen. Als dat zo is, lopen we mogelijk tegen de grenzen aan van het vermogen van de oceanen om nog meer overtollige warmte te absorberen. Brian Webber, docent klimaatwetenschappen aan de Universiteit van East Anglia, meent dat ‘dit de verkeerde kant op gaat en ons op onbekend terrein kan brengen’.

Geschokt

Veel mensen reageerden geschokt op de extreme weersomstandigheden in het jaar 2021. Helaas hielden de extreme gebeurtenissen in 2022 aan en nu ook in 2023. Pas sinds kort beginnen we te begrijpen wat de opwarming van de aarde doet met zowel de oceanen als het landoppervlak van Europa.

Mocht het gebied van de Middellandse Zee over enkele decennia mogelijk te heet zijn voor toerisme, dan zal een deel van de toeristen misschien besluiten voor hun vakantie naar andere oorden te gaan. In 2050 zullen de gemiddelde zomertemperaturen in Ierland mogelijk met vijf graden stijgen. Dat zou dan kunnen betekenen dat de westkust van Ierland de volgende Costa del Sol kan worden.

Dit verhaal is geschreven door Sean McDonagh.

McDonagh is de grondlegger van de ecotheologie. In 1986 publiceerde hij zijn eerste boek 'To Care for the Earth / a call to a new theology'. In 1990 kwam zijn tweede boek 'The Greening of the Church' uit. En in 2006 het boek 'Climate Change / The Challenge to all of us.'

Het artikel is via Pieter Bliek, die contact heeft met McDonagh, bij ons gekomen.