Zware regenval veroorzaakt dodelijke ramp in Congo en Rwanda
De afgelopen weken kwam het vooral in de Afrikaanse landen Congo en Rwanda tot zware regenval en grote overstromingen, waarbij veel slachtoffers vielen. De autoriteiten van Congo spreken zelfs van één van de dodelijkste rampen in hun land. Ook in Rwanda vielen veel slachtoffers en nog steeds worden in beide landen honderden mensen vermist.De overstromingen en modderstromingen werden veroorzaakt door zware stortbuien die over de centrale delen van Afrika trokken. Vooral in Congo en Rwanda viel zoveel neerslag, dat enkele rivieren buiten hun oevers traden. Grote stukken land overstroomden in korte tijd. Ook kwam het tot modderstromen en aardverschuivingen.
Zwaar weer
Congo en Rwanda liggen in een deel van Afrika dat vaker door zwaar weer wordt getroffen. Beide landen liggen onder de evenaar en daar komt twee keer per jaar de zogenoemde Inter Tropische Convergentie Zone (ITCZ ) over, een lijn met zware regen- en onweersbuien die door het jaar heen de beweging van de zon volgt. De ITCZ is een zone van lage luchtdruk rond de aarde, ter hoogte van de evenaar of de tropen, waarin zich heel gemakkelijk zware regen- en onweersbuien vormen. Op het moment dat hij passeert, is het de regentijd, tussendoor is het veel droger en wordt van de droge tijd gesproken.
Ondanks de regelmaat in de opeenvolging van regentijden en de droge perioden tussendoor, gedragen de buien tijdens de regentijd zich wel grillig. De ene keer valt meer regen dan de andere keer. Dit keer was en is de regentijd actief, en hebben zware buien in Congo en Rwanda dus echte rampen veroorzaakt, met veel schade en slachtoffers.
ITCZ gekoppeld aan de zon
De ITCZ is gekoppeld aan de stand van de zon. Daar waar de zon loodrecht boven de aarde staat, wordt het het warmst en stijgt de lucht gemakkelijk op. In de gebieden aan weerszijden van de lijn, daalt de lucht juist. Zo heb je scherp begrensde regio’s met buien, en gebieden er omheen waar het juist droog is.
De ITC trekt tijdens de seizoenen met de zon mee, die een punt ver bij ons vandaan boven het zuidelijk halfrond als keerpunt heeft (dan is het in Nederland winter) en een punt veel dichterbij ons boven het noordelijk halfrond, op het moment dat het bij ons zomer is. Er zit in de tropen altijd enige vertraging tussen het moment waarop de zon overkomt en het moment waarop de regentijd volgt.
Hoorn van Afrika
Niet ieder jaar ook bereiken de regens hetzelfde punt als de zon, voordat ze keren. Met name aan de randen van regio’s waar de regentijden optreden, in de buurt van de noordelijke en de zuidelijke keerkringen, wil de regentijd dan ook weleens overslaan. Bekende landen die hier met enige regelmaat de dupe van worden zijn Ethiopië, Sudan en Somalië die in de Hoorn van Afrika liggen. Aan de andere kant, in het zuiden van Afrika is Namibië een land dat regelmatig door de regens wordt overgeslagen en regelmatig van droogte te lijden heeft. De regentijd in Rwanda en in Congo houdt de komende tijd nog aan.
