Afrikaanse warmte op weg naar Nederland!
De afgelopen middagen was het al opmerkelijk warm voor oktober met maximale temperaturen tot 20 graden regionaal. Waarschijnlijk staat ons wederom een leuke warmteoprisping te wachten vanaf half oktober met luchtaanvoer helemaal uit Afrika!Algerije en Libië worden de brongebieden van de continentaal tropische lucht die zich duizenden kilometers noordwaarts zal uitbreiden op grond van de huidige vooruitstrevende weermodelberekeningen. Wellicht komen we lokaal uit in het traject 22-23 graden thermisch gezien!?
Klassieke oprisping
Volgens de kalenderklimatologie is er regelmatig sprake van een warmteoprisping rond half oktober. Meestal vormt zich dan een solide hoog boven het Europese vasteland terwijl lagedrukgebieden op de Atlantique blijven treuzelen en zelfs enige tijd voor anker kunnen gaan ver west van Ierland of Engeland.
Luchtaanvoer vanuit de Sahel
De diepe zuidelijke stroming die op die manier in gang wordt gezet, geeft niet zelden zeer warme luchtaanvoer vanuit het noorden van Afrika tot aan de Sahel toe. Brongebieden zijn veelal Algerije en zelfs Libië. Een enkele keer is zelfs Soedan het beginpunt van de warme ‘trajectorie’ richting de Benelux.
Afrikaanse lucht duizenden kilometers onderweg
De situatie zoals die zich nu aftekent vanaf half oktober lijkt wel wat op die uit 1986. Op de kaarten voor 16 tot 18 oktober zien we de isobaar (de witte zuid-noord lopende lijn) helemaal beginnen in Afrika en linea recta noord lopend richting Nederland. De van origine Afrikaanse lucht volgt dus een traject van een paar duizend kilometer noordwaarts alwaar de lucht enigszins getransformeerd aankomt. De warmste Afrikaanse karakteristieken zijn er dan natuurlijk deels af.
Topmaxima tot 22-23 graden
In concreto betekent deze hele constellatie dat we zouden moeten kunnen rekenen op twee of drie warme oktoberdagen na de vijftiende met middagtemperaturen tot een graad of 20 en uitloop naar 22 of 23 graden idealiter. Soms kan zo’n situatie met oktoberwarmte wel een week aanhouden.
Kanttekeningen
Twee kanttekeningen zijn er nog te maken wat betreft het al dan niet slagen van die 22 of 23 graden.
Mocht de luchtdruk te veel stijgen richting de Baltische Staten, wordt de wind teveel zuidoost en dan wordt de volle (warmste) zuidzuidwestelijke aanvoer niet optimaal benut. Zuidoostenwind is namelijk nooit de warmste windrichting voor Nederland na half oktober vanwege het al wat meer afkoelende achterland tijdens de nachten.
Ten tweede zou een depressie toch wat vlotter richting Engeland kunnen koersen dan in het huidige spoorboekje staat vermeld, zodat er meer bewolking arriveert die zelfs al een bui kan doen ontstaan. Bij bewolking en een gerede buienkans worden niet de maximaal mogelijke temperaturen bereikt. Dus als er maar voldoende zon blijft en de wind binnen de bandbreedte (zuid of zuidzuidwest) bivakkeert, zijn de allerhoogste temperaturen zowat binnen bereik.
Eerst nog nachtvorst
Overigens komen er eerst nog twee koude nachten rond het aanstaande weekend met een serieuze nachtvorstkans wederom. Dit geeft natuurlijk een enorm temperatuurcontrast (zo’n slordige 20 graden) met de te verwachten oktoberwarmte straks aan het begin van de tweede maandhelft.