Zonuren tijdens de zomer- en wintertijd.
Zonuren tijdens de zomer- en wintertijd.
Nu

De zomertijd gaat weer in

Het is weer zover: door het verzetten van de klok krijgen we dit weekend te maken met een soort mini-jetlag. Waar we vandaag nog in de wintertijd leven, zetten we zondag 31 maart de klok één uur vooruit en spreken we van de zomertijd. Dit gebeurt om 2 uur ’s nachts. We slaan dat uur eigenlijk over en doen alsof het dan 03:00 is. Elektrische apparaten zetten zichzelf op de nieuwe tijd, maar ouderwetse klokken en wekkers moeten handmatig vooruit gezet worden. Wie dit vergeet, heeft grote kans dinsdag te laat op het werk te komen. Gelukkig kunnen we maandag nog even aan de nieuwe tijd wennen, een meevaller van deze vrije Tweede Paasdag.

Wintertijd, dat klinkt voor veel mensen somber. Toch is dit de “standaard” tijd in Nederland en centraal Europa (CET). Sterker nog, geografisch gezien vallen wij onder de Greenwich tijdzone (GMT) van Engeland. Onze klok zou een uur eerder moeten staan dan die van centraal Europa, maar vanwege internationale handel is dit onpraktisch. Daarom is afgesproken dat wij dezelfde tijdzone aanhouden als bijvoorbeeld Duitsland.

Waarom verzetten we de klok?

Het allereerste jaar met een zomer- en wintertijd in Nederland was 1977. Vanaf dit moment is het gebruikelijk om in maart de klok vooruit te zetten en in oktober gaat de klok achteruit. Vanwege de seizoenen heet de tijd waarin we leven na maart de ‘zomertijd’ en na oktober de ‘wintertijd’. Het verzetten van de klok is ingevoerd zodat de uren van daglicht beter overeenkomen met de periode dat mensen wakker zijn en werken. Bovendien zou het energie besparen, omdat er ’s avonds minder licht gebruikt hoeft te worden. Door 's zomers een uur eerder op te staan, “verspillen” we minder zonlicht.

In het verleden (18e en 19e eeuw) zijn er geleerden geweest die het al hadden over de zomer- en wintertijd, maar daar werd toen nog niks mee gedaan. Pas tijdens de Eerste Wereldoorlog werd door Duitsland de zomertijd ingevoerd om kosten te besparen. Inmiddels verzetten ongeveer 70 landen over de hele wereld (gedeeltelijk) de klok.

Afschaffen of houden?

Het verzetten van de klok kent voor- en nadelen. Een groot nadeel is dat het de biologische klok van zowel mensen als dieren in de war brengt, dus een permanente tijd is beter voor de gezondheid. Daarom werd in 2018 voorgesteld om te stoppen met de zomertijd, maar dit voorstel werd afgewezen door het Europees Parlement. Landen binnen de Europese Unie mochten sindsdien zelf bepalen welke tijd ze als standaardtijd willen aanhouden. Wel moeten ze dit goed coördineren met andere EU-landen om rare tijdverschillen te voorkomen.

Weeronline adviseert sinds 2019 een ‘vierseizoenentijd’. De klok wordt dan eenmalig een half uur vooruit gezet, waarna er nooit meer gewisseld hoeft te worden. Het combineert het beste van zowel de zomertijd als de wintertijd en de nadelen worden verzacht. Toch is ook niet iedereen te spreken over deze verandering en blijft het een punt van discussie.

In 2021 ging het Europees Parlement akkoord met het stoppen van de tijdwissel. De EU-landen zouden zelf moeten bepalen wat ze als standaardtijd hanteren. Omdat het niet eenduidig is welk tijdsysteem de beste zou zijn en het geen prioriteit heeft, hebben veel landen nog geen keuze gemaakt welke tijd ze blijven aanhouden. En dus hebben we anno 2024 nog steeds te maken met de zomer- en wintertijd.

Zomertijd maakt nog geen zomers weer

Ondanks dat de zomertijd weer in gaat, kunnen we nog niet spreken van lekker zomers weer. Lagedrukgebied Nelson zorgt helaas voor wind en neerslag in het westen van Europa. De vooruitzichten voor het Paasweekend spreken van zachte temperaturen en wisselvallige perioden. De zon zal zich af en toe laten zien, maar er is ook kans op een bui. Paaseieren zoeken gaat het beste op zondag, dan wordt er overdag geen neerslag verwacht.

De vooruitzichten voor het weer tijdens Pasen en de dagen daarna.