Hoe het weer ons humeur kan beïnvloeden

Verschil per persoon

Hoe gevoelig je bent voor een weersomslag verschilt sterk per persoon. De relatie tussen het weer, emoties en het humeur van de mens is ingewikkeld. Deze relatie heet biometeorologie, en is in Nederland in opkomst. In andere landen is deze relatie al meer onderzocht. Verschillende studies hebben elkaar al tegengesproken over hoe dit precies werkt. Sommige mensen voelen zich juist beter wanneer het regent en zijn dan productiever, terwijl anderen blijer worden als de zon schijnt. Een studie heeft aangetoond dat emotioneel stabiele personen meer resistent zijn tegen weersinvloeden en hun emoties. Emotioneel onstabiele personen, die over het algemeen ook gevoeliger zijn voor angst, verslavingen en depressies, merken een groter effect van weersomstandigheden op hun emoties.

Grootschalige sociale-media-analyse

Een andere studie heeft een grootschalige analyse gedaan van de relatie tussen positieve en negatieve sociale-media-uitingen en het weer. Hieruit bleek dat het aantal positieve uitspraken van mensen toenam tot een temperatuur van ongeveer 20 graden Celsius. Het aantal negatieve uitspraken nam dan juist af. Het omgekeerde gebeurde bij temperaturen boven de 30 graden Celsius: het aantal positieve uitspraken nam af en negatieve uitspraken namen toe. Mensen waren het positiefst bij droog en zonnig weer, terwijl neerslag leidde tot meer negatieve berichten. Dit toont aan dat mensen zich over het algemeen het beste voelen bij temperaturen tussen de 20 en 30 graden, met droog en zonnig weer.

Seizoensgebonden depressie (SAD)

Het meest bekende fenomeen van weersinvloeden op ons humeur is de seizoensgebonden depressie, ook wel Seasonal Affective Disorder (SAD) genoemd. Mensen die hier last van hebben, voelen zich constant moe, hebben weinig energie, zijn somber en hebben een sterke behoefte aan koolhydraatrijk eten. De ernst van SAD verschilt per persoon. Sommigen ervaren slechts een lichte winterdip, terwijl anderen symptomen hebben die sterk lijken op een depressie. Deze klachten verdwijnen vaak zodra de dagen langer worden en de temperaturen stijgen.

Het verband met zonlicht is cruciaal: zonlicht stimuleert de aanmaak van bepaalde stoffen in de hersenen, zoals serotonine, die ons humeur verbeteren. Een gebrek aan zonlicht kan deze balans verstoren. Dit kan niet alleen in de winter, maar ook in andere seizoenen voorkomen. Zo bestaat er ook een zomer- en lentedip, hoewel deze minder vaak voorkomen en minder goed onderzocht zijn.

Invloed van storm

Onze stemming kan ook worden beïnvloed door de komst van een storm. Dit heeft te maken met snel veranderende luchtdruk, een kenmerk van stormachtig weer. Sommige mensen ervaren hierdoor hoofdpijn of een algemeen gevoel van ongemak. Ook komen er meer ionen vrij in de lucht bij onweer of storm. Deze ionen zorgen ervoor dat er in het lichaam meer adrenaline wordt aangemaakt. Vervolgens maakt je lichaam meer anti-stress hormonen aan om dit te compenseren, waardoor er juist meer angstgevoelens en prikkelbaarheid kan ontstaan. Zo kan een storm zorgen voor meer fysieke en mentale klachten. Dit effect is vaak sterker bij hooggevoelige mensen en mensen die al veel stress ervaren.

Te warm

Ook de temperatuur kan invloed hebben op de mens. Bij een te hoge temperatuur kan het zijn dat je slechter slaapt, waardoor je overdag moeier bent. Hierdoor kan je concentratie achteruitgaan, en ben je sneller geïrriteerd. Dit heet ook wel hittestress. Ook is er een sterke correlatie tussen warmte en toenemende agressiviteit.

Luchtvervuiling

Ook de samenstelling van de lucht kan ons welzijn beïnvloeden. Bijvoorbeeld: pollen in de lucht kunnen hooikoortspatiënten vermoeid maken, terwijl luchtvervuiling zowel op korte als lange termijn negatieve gevolgen heeft voor onze gezondheid. De hoeveelheid verontreinigende stoffen in de lucht hangt sterk samen met het weer. Bij hogedrukgebieden met weinig wind blijven stoffen langer in de lucht hangen, wat leidt tot slechtere luchtkwaliteit. Dit effect wordt versterkt als vervuilde lucht vanuit andere regio's, zoals Duitsland, naar Nederland waait bij een oostenwind.

Praktische tips

Als je weet dat je gevoelig bent voor bepaalde weersomstandigheden, kun je maatregelen nemen om de impact ervan te verminderen:

Bij een winterdip: Zorg voor voldoende blootstelling aan (zon)licht. Lichttherapie kan ook effectief zijn.

Bij luchtdrukverschillen: Houd rekening met stormachtige dagen en plan rustigere activiteiten.

Bij warm weer: Vermijd inspanning, drink voldoende water en zorg voor een koele omgeving.

Bij luchtvervuiling of pollen: Houd ramen en deuren gesloten en gebruik eventueel een luchtreiniger.

Naast de bekende winterdip zijn er tal van andere manieren waarop het weer ons humeur kan beïnvloeden. De mate van gevoeligheid verschilt sterk per persoon, maar over het algemeen lijken mensen zich het vrolijkst te voelen bij temperaturen tussen de 20 en 30 graden, met droog en zonnig weer. Door bewuster om te gaan met weersinvloeden kun je de negatieve effecten beperken en het beste halen uit elke dag, ongeacht de weersomstandigheden.