Kunnen we over 30 jaar nog chocolade eten?
De cacaoprijzen zijn de laatste paar jaar meer dan 100% gestegen onder andere door inflatie, maar ook de klimaatcrisis speelt een rol. De stijging van de cacaoprijs is een onmiskenbaar voorbeeld van hoe klimaatverandering ingrijpende gevolgen heeft voor de samenleving en de economie.Veeleisende planten
Cacaoplanten zijn niet de makkelijkste om te groeien. Ze hebben specifieke omstandigheden nodig die passen bij het klimaat van een regenwoud. Ze groeien het beste bij constante temperaturen, hoge luchtvochtigheid, veel regenval, een rijke grond en bescherming tegen de wind. Gebieden vlakbij de evenaar zijn daarom het meest geschikt voor de planten. Belangrijke cacaoproducenten zijn Ivoorkust, Ghana en Indonesië.
De landen waar cacao geproduceerd wordt liggen in een band rond de evenaar.
Hoge temperatuur is problematisch
Het IPCC klimaatrapport van 2014 benadrukt dat, zonder substantiële veranderingen, de temperatuur in cacao producerende landen in West-Afrika stijgt met 2,1 graden tegen het jaar 2050. Hierdoor vermindert de hoeveelheid geschikte grond voor cacaoteelt. Modellen voorspellen een potentieel verlies van 50% van de huidige geschikte gebieden voor de cacaoteelt tegen 2050. Ze voorspellen ook een verschuiving in productiegebieden, maar dit zijn vaak beschermde bossen waar de natuurlijke omgeving behouden moet worden.
Boeren hebben soms geen andere keuze en wijken uit naar deze plekken, waardoor de ontbossing toeneemt. Dat heeft weer als gevolg dat de effecten van klimaatverandering worden versterkt en de verandering in landgebruik leidt tot extra uitstoot. De omstandigheden worden droger, omdat de hogere temperaturen leiden tot meer verdamping.
De cacaoplant kan niet goed tegen het vergrote risico op hittegolven en intense neerslag. Dit beïnvloedt duizenden producenten, die hun oogsten zien afnemen. Bijvoorbeeld aan het eind van 2023 leidde overvloedige neerslag in Ivoorkust en Ghana tot een virus waardoor cacaopeulen gaan rotten. Net als andere klimaatgerelateerde gebeurtenissen, kunnen veranderingen in temperatuur en langdurige droogte de opbrengsten negatief beïnvloeden en de kwaliteit en grootte van cacaobonen verminderen. Het is ook waarschijnlijk dat onder drogere omstandigheden het aantal ongedierte op de plantages toe zal nemen. Bosbranden zullen vaker voorkomen, welke de klimatologische geschiktheid voor cacaoplantages in een regio kunnen veranderen.
Oplossingen
Er zijn organisaties opgezet die cacaoboeren helpen met strategieën om met de klimaatverandering-gerelateerde omstandigheden om te gaan (o.a. het Rainforest Alliance). Het moet helpen om hun levensonderhoud en het milieu te beschermen. Door gebruik te maken van klimaat-intelligente landbouwmethoden, kunnen er systemen opgebouwd worden die de toekomst van chocolade helpen veilig te stellen. Het planten van hoge schaduwbomen helpt om hittestress en bodemerosie te minimaliseren. Daarnaast zijn onderzoekers bezig met genetische modificatie van de cacaoplant, zodat deze bestand wordt tegen de bittere omstandigheden als gevolg van klimaatverandering.
