Omslagpunt naar extreme El Niño gebeurtenissen nadert in een warmer klimaat
Klimaatverandering kan leiden tot het vaker voorkomen van extreme El Niño gebeurtenissen. Dat is het resultaat van een recent gepubliceerd onderzoek, waarbij het gebruikte klimaatmodel suggereert dat vrijwel alle ENSO-gebeurtenissen extreem zullen zijn.ENSO is niet altijd even krachtig
De El Niño-Zuidelijke Oscillatie (ENSO) beschrijft de koppeling tussen de oceaantemperaturen en de zuidelijke atmosferische circulatie tijdens een El Niño (warme fase) of La Niña (koude fase). Hierbij treden luchtdruk verschillen op, wat het klimaat in de (sub-)tropen beïnvloedt. El Niño en La Niña worden geassocieerd met temperatuur- en neerslagveranderingen in gebieden rond de Stille Oceaan.
De ENSO-fasen kunnen variëren in sterkte. Hoe sterker de fase, hoe groter de veranderingen in temperatuur en neerslag. Een extreme El Niño heeft gebeurtenissen van zware neerslag en extreme droogte tot gevolg. Zulke extreme events tot nu toe vrij zeldzaam in de waarnemingsgegevens. Maar dit kan veranderen wanneer de aarde voorbij een bepaald punt opwarmt.
Kantelelement
Het onderzoek heeft een klimaatmodel laten draaien onder scenario’s met verhoogde temperaturen. De huidige schatting is een stijging van 2,9°C tegen 2100 als de uitstoot van broeikasgassen niet wordt gestopt. De onderzoekers ontdekten dat ENSO een kantelelement is voor het klimaat. Zo’n kantelelement is een positieve feedback die bijdraagt aan de opwarming van de aarde.
Tijdens een extreme El Niño gebeurtenis komt er een grote hoeveelheid warmte vrij in de atmosfeer die anders in de ondergrondse oceaan zou worden opgeslagen. Deze hitte-uitstoot is een effect op de korte termijn, maar het kan andere kantelelementen activeren. Dit is een nagenoeg onomkeerbaar proces en het duurt meerdere eeuwen voordat de omstandigheden terugkeren naar normaal.
Het model toont ook een omslagpunt in de sterkte van ENSO gebeurtenissen aan. Wanneer de temperatuurstijging 3,7°C bereikt, zal meer dan 90% van alle ENSO-fasen extreem zijn. Daarnaast zouden extreme ENSO gebeurtenissen vaker voorkomen. Dergelijke veranderingen hebben enorme gevolgen voor mens en natuur. De bevindingen komen slechts van één model, dus moet er meer onderzoek naar het kantelelement gedaan worden met andere klimaatmodellen.
