Terugblik Klimaattop 2024: Wat betekent het voor de wereld en Nederland?
Van 11 tot 22 november 2024 was de 29e klimaattop van de Verenigde Naties in Bakoe, Azerbeidzjan (COP29). Of eigenlijk, stond deze gepland. In werkelijkheid bleek het moeizaam, het duurde lang totdat er een akkoord kwam. Klimaatverandering is een complex onderwerp, en de juiste acties nemen die voor iedereen voordelen biedt bleek erg lastig. Toch is het erg belangrijk dat er elk jaar over wordt gediscussieerd welke stappen er genomen moeten worden. Wat heeft de klimaattop dit jaar opgeleverd?Klimaattop, wat is dat?
Een klimaattop, officieel bekend als de "Conferentie van Partijen" (Conference of the Parties, COP), wordt georganiseerd onder het Klimaatverdrag van de Verenigde Naties (UNFCCC). Sinds 1995 komen vertegenwoordigers van bijna 200 landen jaarlijks bijeen om te onderhandelen over afspraken die de opwarming van de aarde beperken. Hoogtepunten uit het verleden zijn onder andere het akkoord van Parijs (2015), waarin landen beloofden de opwarming tot ruim onder 2 graden Celsius te beperken, met een streven naar 1,5 graden. Tijdens de TOP in Parijs draaide het om drie kernonderwerpen: mitigatie, adaptatie en financiering. Vooral dit laatste onderwerp was erg belangrijk dit jaar.
Wat konden we van tevoren verwachten
Het vaststellen van klimaatfinanciering werd een van de hoofddoelen dit jaar. De financiering is cruciaal om de andere twee pijlers te bereiken. De rol van de rijke landen versus de ontwikkelingslanden zal worden besproken. Ook het belang van de klimaatdoelen voor elk land, het terugdringen van de CO2 uitstoot en het werken aan een duurzame samenleving zouden de focus zijn. Nederland zal als rol van de EU aandacht vragen voor de uitdagingen van de armste landen op het gebied van adaptatie, de financiering, watermanagement en voedselzekerheid. Ook op het gebied van gendergelijkheid in verband met klimaatverandering schenkt Nederland schenken.
Geld speelde dit jaar een grote rol
Tijdens COP29 lag de focus op financiering, transparantie en het aanscherpen van nationale klimaatplannen (NDC’s). Een van de belangrijkste uitkomsten was dit jaar de “Bakoe finance goal”: Er zal jaarlijks 300 miljard dollar naar ontwikkelingslanden gaan voor het klimaat, met als doel genoeg schone energie te kunnen veroorloven dat miljarden mensen zou moeten beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Dit klinkt als veel geld, echter is dit lang niet waar iedereen tevreden mee is. Er was veel onenigheid over dat dit nog steeds te weinig geld zou zijn om daadwerkelijk de actie te ondernemen die nodig is. Ontwikkelingslanden krijgen alle gevolgen van de klimaatverandering, terwijl ze zelf nauwelijks hebben bijgedragen aan de uitstoot. Ook zou dit bedrag maar een simpele belofte zijn. Of de landen dit daadwerkelijk nakomen, is nog maar de vraag.
Rol van Nederland
Ook Nederland was van de partij bij de Klimaattop. Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei voerde als onderdeel van de EU de onderhandelingen uit over internationale koolstofmarkten en fossiele subsidies. Ook het belang van een circulaire economie, waarbij grondstoffen zo veel mogelijk worden hergebruikt, werd door Nederland benadrukt. Uiteindelijk was minister-president Schoof toch niet aanwezig bij de top.
De afspraken in Bakoe raken iedereen, van boeren in Bangladesh tot inwoners van Nederland. Klimaatverandering beïnvloedt niet alleen onze natuur, maar ook het weer, de economie en onze leefomgeving. Droogtes, hittegolven en hevige regenbuien zijn overal voelbaar. Hoe landen samenwerken, bepaalt in grote mate hoe deze uitdagingen worden aangepakt. Hoewel COP29 geen wondermiddel heeft geboden, zijn de kleine stappen vooruit belangrijk. De echte vraag is: hoe zetten landen deze afspraken om in actie?
De volgende top, in 2025 in Brazilië, biedt opnieuw een kans om verder te bouwen. Tot die tijd blijft het spannend of de wereld op koers blijft om klimaatverandering binnen de perken te houden.
