Warme oceanen schaden koraalriffen
Het NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) heeft in april aangekondigd dat koraalriffen wereldwijd een vierde verblekingsgebeurtenis ondergaan. Dit is problematisch voor het zeeleven, omdat koraalriffen centraal staan in een gezond marien ecosysteem met voldoende biodiversiteit. Vissen gebruiken de koraalriffen als bescherming tegen grotere roofvissen, maar het dient ook als kraamkamer. Daarnaast beschermen koraalriffen de kust tijdens stormen. Klimaatverandering, vervuiling en overbevissing veroorzaken het verdwijnen van grote delen van koraalriffen.Verbleking
Een gezond koraalrif is kleurrijk en rijk aan kleine vissen. Het verbleken van koraalriffen houdt in dat de kleur verdwijnt en de riffen langzaam wit kleuren. Dit komt doordat de algen die voor de kleur van het koraal zorgen, worden verdreven wegens hogere temperaturen. Koraal kan al afsterven bij een temperatuurstijging van het zeewater van 1 à 2 graden. Sinds het begin van de metingen zijn er vier massale verblekingen geweest (1998, 2010, 2014-2017 en 2024). Riffen kunnen zich herstellen in tijden van normale oceaantemperaturen, maar de periode tussen twee verblekingen neemt af.
Oceaantemperaturen zijn al langere tijd ongekend hoog. Bron: Copernicus Climate Change Service
Klimaatverandering leidt tot massale koraalverbleking
De verblekingsgebeurtenis van april is de tweede in de afgelopen 10 jaar. Op beide halfronden is er van februari 2023 tot april 2024 aanzienlijke koraalverbleking waargenomen in elk groot oceaanbekken. Het NOAA zegt: “omdat de oceanen in de wereld blijven opwarmen, wordt koraalverbleking steeds frequenter en ernstiger”. Het afsterven van koraalriffen vormt een bedreiging voor menselijke gemeenschappen die van het koraal afhankelijk zijn.
De laatste 30 jaar is bijna de helft van al het koraal verdwenen, meldt het WWF. Verwacht wordt dat binnen dertig jaar het merendeel van de koraalriffen de opwarming niet overleeft. De schade aan koraalriffen werd jaren geleden al voorspeld door – relatief eenvoudige – klimaatmodellen. Dit benadrukt het belang van huidige klimaatprojecties en de maatregelen die genomen moeten worden om verdere opwarming tegen te gaan.
Great Barrier Reef
Het Great Barrier Reef bij Australië is het grootste koraalrif ter wereld. Het gebied is de afgelopen 8 jaar zwaar getroffen door koraalverbleking. In maart 2024 gebeurde dit een vijfde keer en dat is één van de ernstigste verblekingen ooit. Ongeveer 75% van het koraal is beschadigd geraakt vanwege ontbossing en stijgende oceaantemperaturen. De huidige El Niño speelt daarbij een rol; het fenomeen leidt tot extra opwarming van de oceanen.
Onderzoekers zijn bang dat we te maken gaan krijgen met zo veel warmte, dat we een keerpunt bereiken en koraalriffen zich niet meer kunnen gaan herstellen. Het NOAA maakt zich steeds meer zorgen over de komende zomer voor koraalriffen in het Caribisch gebied en Florida, omdat deze vorig jaar ook al beschadigd raakten.
Regio's over de wereld met de bijbehorende niveau's van hittestress, wat koraalverbleking en sterfte over het hele rif kan veroorzaken (januari 2023 - april 2024). Bron: NOAA
