Een (dikke) week winterweer in een deel van Nederland vanaf woensdag: Deftig pak sneeuw en richting de (zeer) strenge vorst
Vanaf woensdag gaat het waarschijnlijk een (ruime) week winteren in een klein deel van Nederland en vooral in het gebied tussen Amiens in Noord-Frankrijk via de Brusselse regio en Maastricht naar Dortmund (Duitsland), doorlopend tot in de regio Luxemburg.Dik pak sneeuw en strenge vorst
Dit nakende ‘midjanuariwintertje’ zit in feite al bijna een week ‘in de kaarten’. Wintersportomstandigheden acht ik er zeer wel mogelijk met flink wat zon erbij tijdens het komende weekend. Kortom: shinen boven een schier maagdelijk, poederachtig sneeuwdek en bij het krieken van de dag nog even plakkende neusvleugels ervaren tijdens het inademen van de diepvrieslucht die dan -12 tot -15 graden doet.
We moeten niet gek opkijken als een paar valleien in/op de Ardense hoogten -18 graden gaan halen lokaal. Een groep fanatieke Belgische weerlieden heeft er tenslotte een uitgebreid en secuur netwerk voor opgericht.
Majestueus hogedrukgebied
De presentie van een significante sneeuwdeken, alsmede de gunstige evolutie van een zich zeer sterk ontwikkelend hogedrukgebied (1045 millibar in het vizier) in die contreien, worden bij uitstek weersbepalend straks. En significant betekent gemiddeld zo’n 5 tot 15 centimeter in het hele gebied tot maximaal 30-40 centimeter in de hogere Ardennen en aangrenzend heuvellandschap. Laat dit nou net de hoeveelheid zijn die al enige etmalen consistent wordt verwacht door onder andere het Europese centrum voor de middellange termijn.
In het vorige winterse artikel hadden we het over het momentum van ‘Driekoningen’. In de kalenderklimatologie wordt die zesde januari beschouwd als een interessant ijkpunt van de winter en het bekende weergezegde ‘Driekoningen maakt of breekt de brug’ wordt dan ook niet zelden gebruikt. Driekoningen is inmiddels bijna voorbij en nog steeds weten we nog niet honderd procent of de brug richting Thialf daadwerkelijk geslagen gaat worden de komende dagen. Deels gebeurt dat wel, maar slechts in een beperkt gebied van de Benelux.
Sneeuwvalgrens schoof nog wat
De verwachte sneeuwval zal op woensdag en donderdag operationeel moeten worden in het genoemde wintergebied. Een tweetal storingen loopt vrij zuidelijk binnen zoals dat dan heet.
De uitvoer schoof nogal de afgelopen weermodelruns. Icon, het enigszins curieuze Duitse weermodel, projecteerde de aanstaande sneeuwband aanvankelijk vrij noordelijk, namelijk diagonaal (van zuidwest naar noordoost) over centraal Nederland lopend voor donderdagmiddag 9 januari. De Amerikaanse variant volgde maandagavond met de sneeuwgrens tot boven Gelderland.
De meest recente modeluitdraai van het Europese centrum middellange termijn, liet de volgende verdeling zien. Zie de kaart hieronder. Of deze ‘allocatie’ van het sneeuwdek de daadwerkelijke configuratie zal zijn aan het einde van de week en tijdens het weekend, zal nog heel even de vraag zijn. Nowcasten is het devies!
Ligt die fraaie sneeuwlaag er dan uiteindelijk, kan onder invloed van sterke drukstijgingen boven deze sneeuwrijke gebieden een kalme atmosfeer ontstaan met felle uitklaringen. Dat zijn natuurlijk de ideale omstandigheden voor zeer lage minima gedurende de kleine uurtjes. De hoofdoplossing ECMWF geeft dan ook dit soort temperaturen af. Strenge vorst en regionaal kan het zelfs zeer streng vriezen.
Het hogedrukgebied zou zelfs een kerndruk moeten kunnen bereiken van ongeveer 1045 millibar.
Tijdens en ook na het weekend nog, zien we dat het ferme hoog min of meer in de buurt blijft bivakkeren van de sneeuwrijke koude pool. Het is een interessante natuurkundige wisselwerking. Juist zo’n regionaal koud en sneeuwrijk gebied houdt zo’n hogedrukgebied ook autonoom in stand. Vergelijk het met de bijzonder koude Siberische vlakten. Een nagenoeg permanent hogedrukgebied blijft daar zelfs weken achtereen intact en geeft voortdurend intens koud weer met temperaturen veelal rond -55 graden des nachts.
Later meer oceaanbemoeienis
Soms verschuift het genoemde Europese vasteland-hoog wat naar het zuiden maar het herpakt zich dan weer en komt vervolgens boven de Noordzee uit. Wat later in de tijd lijkt het hogedrukgebied af te taaien en tegelijkertijd zien we de zonaliteit geleidelijk opkomen vanuit het westen in de vorm van opkomende fronten van een oceaandepressie. Dat betekent dan tevens het einde van het interessante winterse tijdvak.
Kortom, alles valt of staat straks bij de gratie van een uitgebreid en solide sneeuwdek in combinatie met een zich snel ontpoppend hogedrukgebied met de spil net beoosten Nederland in eerste instantie.
Interessante winterweek met gerede schaatskans
Dan immers kan de koude vrieslucht als het ware ingevangen blijven en de koude episode geconsolideerd worden in het gebied dat via Noord-Frankrijk via Midden-Belgenland en de regio Ardennen (Maastricht) richting pakweg Dortmund loopt.
Als deze geschetste omstandigheden optimaal tot uiting komen, is men daar vetrokken voor een dikke week winterweer.
O ja en ook schaatsen op natuurijs is haalbaar vlak na het weekend in deze contreien! Wellicht zelfs nog in Zuidoost-Brabant op een fraai vennetje achteraf bij dat eigenzinnige heideveld. Hieronder de winterse pluim ECMWF nog van Driekoningen.
En… de rest van Nederland zal vrijwel niets merken van het volop winterse weer dat aanstonds is, specifiek voor de net genoemde elitaire contreien. Jammer eigenlijk. In februari vast betere kansen..
