Foto gemaakt door © WUR - De verwachte verschuiving in boreale bossen. Het type dicht boreaal bos wordt opener en het type open boreaal bos wordt dichter.
Foto gemaakt door © WURDe verwachte verschuiving in boreale bossen. Het type dicht boreaal bos wordt opener en het type open boreaal bos wordt dichter.
Nu

Groter risico bosbranden in het hoge noorden door veranderend bostype

In het noorden van Canada, Alaska en Siberië neemt de komende decennia het risico op bosbranden toe. Klimaatverandering leidt tot veranderingen in boomdichtheid, waardoor bossen gevoeliger worden voor bosbranden.

Onderzoek naar boreale bossen

Onderzoekers van de universiteit van Wageningen hebben met modellen twintig jaar aan satellietbeelden onderzocht. Ze gebruikten boombedekkingsgegevens van de periode 2000-2020 in de wereldwijde boreale woudgebieden om de toestand van de gebieden tot het jaar 2100 te voorspellen. Boreale bossen, gelegen in de koude en noordelijke gebieden op aarde, spelen een belangrijke rol in het wereldwijde klimaat. Deze bossen slaan grote hoeveelheden koolstof op in de bodem en de begroeiing.

Halfopen bossen vormen risico

Boreale bossen liggen in een zone met sterke opwarming vanwege polaire amplificatie. Een warmer en droger klimaat heeft gevolgen voor de dichtheid van boreale bossen. De resultaten van het onderzoek laten zien dat boreale bossen wereldwijd meer op elkaar gaan lijken, in plaats van de twee contrasterende toestanden die het boreale gebied nu kenmerken. “Voor bossen in het zuidelijke deel van de boreale zone wordt het voor bossen moeilijker om hun boomdichtheid te behouden en daardoor worden ze opener”, zegt Ronny Rotbarth – hoofdauteur van de studie. In het noordelijke deel kan de hogere temperatuur juist boomgroei stimuleren, wat leidt tot dichtere bossen.

Volgens het model neemt de boombedekking in de koudere, onbedekte boreale zones toe, terwijl die in de warmere, dichtbeboste boreale zones afneemt. Het halfopen bostype, met 30-50% boombedekking, komt daardoor vaker voor. De uiterste bostypen zijn het minst kwetsbaar voor bosbranden. In dichte bossen (meer dan 60% boombedekking) heerst een ongunstig en vochtiger microklimaat en in zeer open bossen (5-15% boombedekking) is er meestal te weinig brandstof. Halfopen bossen, die volgens het onderzoek waarschijnlijk zullen toenemen, zijn gevoeliger voor branden. De fundamentele functies van het boreale bos komen daardoor in gevaar. In plaats van het opslaan van koolstof, komt bij bosbranden koolstof vrij in de atmosfeer en dat draagt bij aan verdere opwarming.

De waarschijnlijkheid van branden in het boreale bioom. Stippellijnen geven de verwachte boombedekking in 2100 weer, wat wordt gekoppeld aan een hoge brandwaarschijnlijkheid. Bron: R.Rotbarth et al.