Verblind door de laagstaande zon
Laatst fietste ik op een relatief druk fietspad in Utrecht. Het was rond zes uur ’s avonds, precies tijdens de spits. De zon stond laag, en er was geen enkel wolkje aan de hemel te zien. Het felle licht scheen recht in mijn ogen, waardoor ik ze deels moest dichtknijpen om niet verblind te worden. Met één oog half dichtgeknepen en een hand als zonneklep voor mijn gezicht naderde ik een kruispunt. Netjes keek ik van rechts naar links om te controleren of ik kon doorfietsen. Ja, de weg was vrij. Tenminste, dat dacht ik.Terwijl ik al doorfietste, dook er tussen de zonnestralen en schaduwvlekken van de gebouwen toch ineens een fietser op. Ik moest midden op het kruispunt abrupt stoppen, wat zowel ongemakkelijk als gevaarlijk was. En dat terwijl ik nog zo goed had gekeken!
Spitsuur
Door de combinatie van een fel schijnende laagstaande zon en schaduwrijke plekken is het soms erg lastig om te zien wat er in het verkeer gebeurt. Dit kan leiden tot onhandige en gevaarlijke situaties. De afgelopen tijd is het opvallend zonnig geweest, met weinig bewolking. Daarnaast wordt het steeds eerder licht en later donker. Hierdoor valt de zonsopgang en zonsondergang precies rond het moment dat veel mensen onderweg zijn van en naar hun werk. Als gevolg hebben meer verkeersdeelnemers last van de laagstaande zon.
Meer verkeersongelukken
Zonlicht wordt pas een probleem wanneer de zon laag aan de hemel staat. Bij een hoogstaande zon heb je er weinig last van. Maar zodra zelfs een pet of de zonneklep van je auto geen verlichting meer biedt, wordt het echt vervelend. Ogen dichtknijpen helpt enigszins, maar is geen veilige optie in het verkeer. Uit onderzoek blijkt dat het aantal verkeersongelukken bij laagstaande zon maar liefst 20% hoger ligt dan wanneer de zon hoog staat. Reden genoeg om extra alert te zijn! Een zonnebril kan helpen om beter zicht te houden op de weg.
Snel veranderende daglengte
Op dit moment komt de zon op rond 6:46 en gaat ze onder om 18:53 in het midden van het land. Dit betekent dat de zon van ongeveer half zeven ’s ochtends tot half acht en van half zes tot half zeven ’s avonds laag aan de hemel staat. Op heldere dagen kan dit voor ongemak zorgen. Gelukkig is dit tijdelijk. De dagen worden nu namelijk snel langer. De snelheid waarmee de daglengte verandert, verschilt sterk per seizoen. In maart neemt de daglengte het snelst toe, terwijl deze in september het snelst afneemt. Momenteel winnen we dagelijks zo’n vier minuten daglicht! In de zomer is dit slechts een halve minuut per dag.
Effect zomertijd
De laaghangende zon tijdens spitstuur is dus niet voor lang. Maar de ingang van de zomertijd gooit roet in het eten voor de ochtendspits. Tegen de tijd dat de zon zo vroeg opkomt dat deze de ochtendspits vermijd, wordt de klok een uur vooruitgezet. Hierdoor valt de zonsopkomst weer precies in de drukste ochtenduren. Voor de avondspits heeft de zomertijd juist een gunstig effect. Doordat de zonsondergang een uur later plaatsvindt, valt de hinder van de laagstaande zon grotendeels weg.
Les geleerd
De volgende keer dat ik op de fiets stap tijdens spitsuur, zal ik me beter voorbereiden. Een zonnebril in mijn tas en misschien net wat extra oplettendheid bij kruispunten. Want hoe prachtig een strakblauwe lucht en een gouden zonsondergang ook zijn, in het verkeer kunnen ze je verrassen. Deze keer liep het goed af. Al is het een risico wat ik liever niet nog een keer neem.
