Zo somber was Blue Monday dit jaar

Blue Monday 2025

Het weer verliep grijs en eentonig op deze dag. Mist overheerste nog steeds op veel plekken in het land. Doordat er weinig wind was, bleef de mist nog steeds hangen. Dit komt door het hogedrukgebied wat op deze dag nog steeds boven Nederland hing. Het was nog steeds fris, met maximumtemperaturen tussen de -0,8 graden Celsius in het binnenland en 2 graden aan de kust. De maximumtemperatuur in De Bilt was net boven het vriespunt, wat het geen ijsdag maakte zoals de twee dagen ervoor. Door de vochtige lucht voelde het kouder aan.

Formule

Voor de bepaling van welke dag het somberst is, is zelfs een formule opgesteld. Deze formule berekent dat het nog het langste duurt tot Kerstmis, de goede voornemens ondertussen zijn verbroken, het weer koud is en de rekeningen moeten worden betaald, terwijl het eerste salaris van het nieuwe jaar nog ver weg is. De formule ziet er als volgt uit:

Zes factoren bepalen het model: het weer (W), de schulden (d), de tijd sinds kerst (T), tijd sinds het verbreken van de goede voornemens (Q), weinig motivatie (M) en het gevoel om actie te moeten ondernemen (Na). De formule mist een wetenschappelijke onderbouwing, en is daarom eigenlijk niet geschikt om echt te bepalen dat dit de somberste dag van het jaar is.

Het weer op Blue Monday in context

In de formule hierboven speelt het weer een grote rol. Maar is het weer daadwerkelijk zo somber op deze dag? Laten we kijken naar het gemiddelde ontvangen zonnestraling door de jaren heen op Blue Monday vergeleken met de rest van januari. In de grafiek hieronder zien we de gemiddelde ontvangen straling in januari. Dit ligt gemiddeld tussen de 20 en 30 W/m2. De gemiddelde waarde voor deze periode is 26,27 W/m2 straling per dag. Als we dit vergelijken met de laatste maandag van januari, lijkt dit erg overeen te komen. De gemiddelde ontvangen straling op deze is dag is 27,2 W/m2. Dit verschil is dus minimaal. De ontvangen straling op deze dag verschilt erg per jaar, wat natuurlijk erg afhangt van hoe bewolkt het die dag is. Wanneer we naar dit jaar kijken, is te zien dat de ontvangen straling niet veel onder het gemiddelde ligt. Dit betekent dat we qua ontvangen straling een gemiddelde januari dag hadden.

De gemiddelde ontvangen straling over een dag op de derde maandag van januari in De Bilt. Data verkregen van KNMI.nl

De gemiddelde ontvangen straling in januari in De Bilt. Data verkregen van KNMI.nl

Ter vergelijking, in de zomermaanden ligt de hoeveelheid ontvangen straling per dag wel ongeveer 10 keer zo hoog (200-300 w/m2). Dit heeft natuurlijk te maken met de langere dagen, en een hogere stand van de zon waardoor Nederland gemiddeld meer licht ontvangt.

De psychologie van Blue Monday

Hoe sterk deze dag je stemming beïnvloedt, verschilt per persoon. Hoewel een seizoensdepressie een serieus fenomeen is, treft dit niet iedereen evenveel. Bij degenen die hier last van hebben, zal dit niet in één dag over zijn. Veel mensen ervaren wel een dip in hun stemming in januari, al zal dit niet aan te schrijven zijn aan een specifieke dag. Goed om te beseffen dat veel bedrijven wel aanhaken op dit concept en zo profiteren van de marketing stunt, zoals zonvakanties en sauna bezoeken.

Hoewel ook deze “Blauwe Maandag” grijs en kil verliep, is dit niet veel anders dan het gemiddelde van de rest van januari. Door de korte dagen, lage stand van de zon en veel bewolking en mist is de gemiddelde ontvangen straling in januari altijd erg weinig. Ondanks het grijze weer is Blue Monday niet noodzakelijkerwijs de somberste dag van het jaar, en is dit vooral een marketing stunt.