Foto gemaakt door Copernicus
Foto gemaakt door Copernicus
Nu

Warmste oktober in Europa sinds begin metingen

Afgelopen maand was de warmste oktober sinds het begin van de metingen in Europa. Dat meldt Copernicus, het aarde observatie-instituut van de Europese Unie. Het warmst was het in Oost- en Noord-Europa, in Zuidwest-Europa was het juist een relatief koele maand. Wereldwijd was het de op twee na warmste oktober. Schrikbarend is dat de zes warmste oktobermaanden sinds het begin van de metingen allemaal in de afgelopen zes jaar vielen.

Wereldwijd lag de gemiddelde temperatuur voor oktober 0,62 graden hoger dan de gemiddelde temperatuur over de periode 1981-2010. Oktober 2015 en oktober 2019 waren nog een fractie warmer en zijn wereldwijd tot nu toe de warmste oktobermaanden sinds het begin van de metingen. De afgelopen oktobermaand verliep vooral in het Arctisch gebied weer bijzonder warm. Door de absurde warmte wilde een groot deel van de Noordelijke ijszee, dat 'vroeger' begin/halverwege oktober al dichtvroor, maar niet dichtvriezen.

In Europa was het gemiddeld 1,6 graden warmer dan normaal. Daarmee werd het record van 2001 gebroken met 0,1 graden. In het noorden en oosten van het continent was het regionaal zelfs bijna vier graden warmer dan gebruikelijk. In het zuidwesten van Europa, in Italië en op de Britse Eilanden was het juist kouder dan normaal. In Nederland was oktober in De Bilt 11,3 graden tegen 10,7 graden normaal.

Foto gemaakt door Copernicus - Oktober was in Europa de warmste maand ooit gemeten. Ook in het Arctisch gebied was het extreem warm.
Foto gemaakt door CopernicusOktober was in Europa de warmste maand ooit gemeten. Ook in het Arctisch gebied was het extreem warm.

Duidelijk opwarmende trend

Het is voor de meeste mensen geen verrassing meer dat de aarde opwarmt. De oktobermaanden zijn daarin geen uitzondering. Wereldwijd verloopt elke maand al ruim een decennium warmer dan het klimatologisch gemiddelde. Oktober verliep zelfs de laatste 20 jaar warmer dan normaal. Zoals in de grafiek hieronder te zien is, worden de pieken hoger en hoger. Ook in Europa zien we veel meer 'te warme' dan 'te koude' maanden, al zit hier bij wijze van uitzondering soms ook nog een (iets) te koude maand tussen

De afwijking van de gemiddelde wereldwijde oktobertemperatuur. Tegenwoordig verlopen de oktobermaanden altijd te warm.
De afwijking van de gemiddelde wereldwijde oktobertemperatuur. Tegenwoordig verlopen de oktobermaanden altijd te warm.

November gaat in Europa op dezelfde voet door

De exceptionele warmte in Europa beperkt zich niet tot oktober. November gaat tot nu toe in grote delen van Europa op dezelfde voet door. Zo sneuvelden er op 2 november meerdere records in Nederland. De warmte werd met een zuidelijke wind wind naar het noorden van Europa getransporteerd, waardoor ook in Fennoscandinavië novemberrecords verpulverd werden: in Zuidwest-Finland werd het op 3 november 14,7 graden, waarmee het oude novemberrecord van 14,3 graden verbroken werd.

Gisteren werd nog een flinke schep bovenop het Finse warmterecord gedaan, toen op de Finse archipel Åland een temperatuur van 16,6 graden werd gemeten. Het 4 dagen oude novemberrecord werd dus alweer met bijna 2 graden verbroken! Ook op het vasteland verbraken veel weerstations hun oude records. Datzelfde gebeurde op veel weerstations in Zuid-Zweden. Het Zweedse all-time novemberrecord van 18,4 graden (1868) werd niet verbroken, maar wel geëvenaard. Voorlopig blijft het op veel plekken in Europa aan de zachte kant, zo ook in ons eigen land.

Bronnen: Copernicus, SMHI, Mika Rantanen (FMI)

Daan van den BroekMeteoroloog