Winterweer met de kerst en de jaarwisseling?

Met temperaturen van 8 tot 10 graden is het vanmiddag veel zachter dan normaal. Daarbij trekken allerlei buien over het land naar het zuidoosten, later vandaag wordt het op steeds meer plekken droog. Dan begint ook de wind, die vanochtend aan zee nog af en toe behoorlijk uithaalt uit het noorden tot noordwesten, af te nemen.

Toch zijn de weerkaarten, ook die voor de lange termijn op zijn minst interessant te noemen. Vanuit het oogpunt van de winterliefhebber gezien, is het fijn om te zien dat een westcirculatie, zoals we die vorig jaar gedurende de winter lange tijd hadden, uitblijft. Hogedrukgebieden spelen een voorname rol en de berekeningen van het Europese weermodel van vandaag, die helemaal tot in de eerste 14 dagen van januari doorlopen, bevestigen dat het vooral hogedrukgebieden zijn die de weerkaart domineren.

De temperaturen lijken daarbij op de korte termijn alweer wat omlaag te gaan, zonder dat het meteen winters wordt. Vanavond zijn er een paar opklaringen, vannacht ontstaan nevel en lokaal mist. Het wordt niet kouder dan 4 of 5 graden. Morgen verdwijnen mist en nevel maar langzaam, daarna is het bewolkt en valt slechts hier en daar een gaatje voor de zon. Er is morgen weinig wind en met 6 tot 8 graden is het weer iets koeler.

Later deze week doet de temperatuur nog een stapje verder terug. Vooral donderdag en vrijdag is er kans op regen, misschien lokaal ook wel natte sneeuw. In het weekend komt de zon weer vaker tevoorschijn en lijkt het beide dagen droog te blijven. Dan gaat het in de nachten ook opnieuw licht vriezen, zeker als het langer opgeklaard is.

Spoor van de komende weken

Pakken we daarna het spoor van de nieuwe verwachting voor de komende 6 weken weer op, dan zien we dat er volgende week in de drukverdeling boven Europa nog niet veel verandert. Nog steeds liggen er hogedrukgebieden boven het oosten van Europa en op de Oceaan. Lagedrukgebieden, ook vanaf de Oceaan, wurmen zich er tussendoor en komen op een vrij zuidelijke positie terecht, net ten westen van ons, boven ons of iets ten zuiden van onze omgeving. De twee hogedrukgebieden krijgen via het hoge noorden af en toe een verbinding met elkaar. Wordt het lagedrukgebied bij ons dan iets verder naar het zuiden geduwd, dan gaat de wind een tijdje wat overtuigender uit oost tot noordoost waaien.

De temperaturen zijn, als de verwachting op deze manier uitkomt, normaal tot zelfs iets beneden normaal voor de tijd van het jaar. In de nachten kan het tijdens opklaringen licht vriezen en de neerslag die valt, kan zowel in de vorm van regen als ook (natte) sneeuw omlaag komen. Een verrassing zit daarmee al in een klein hoekje.

In de week van 14 tot en met 21 december lijkt in dit grootschalige drukpatroon nog niet veel te veranderen. De potentie voor beneden normale temperaturen zou nog iets groter kunnen worden, omdat de lagedrukgebieden echt ten zuiden van Nederland worden berekend. Het zou bij ons een wind kunnen opleveren die wat duidelijker de noordoosthoek opzoekt. Tegelijkertijd zien we dat door de hogedruk boven Rusland ook nog steeds behoorlijk zachte lucht met een zuidelijke wind het oosten van Europa in komt. Echte kou ligt dan ook nog steeds niet op de loer, zelfs niet in de derde week van december.

Vanaf de kerstweek toenemende kans op kou

Vanaf de week van de kerst ziet het er ineens wel beter uit. Terwijl de lagedruk nu vooral het Middellandse Zeegebied als bestemming in het vizier heeft, manifesteert het hogedrukgebied zich heel duidelijk boven Scandinavië. De wind in Nederland waait uit de oost tot noordoosthoek en nu kan koudere lucht onze omgeving wel bereiken. Als de berekening op deze manier uitkomt, zou dit zomaar een echte wintersetting kunnen zijn.

In de twee weken erna, waarin ook de jaarwisseling valt, blijft het signaal voor een geblokkeerde drukverdeling bestaan. De kans is het grootst dat er ook in die periode een hogedrukgebied boven Scandinavië ligt en dat de lagedrukgebieden ten zuiden van Nederland blijven. Er zitten heel koude opties in de berekeningen, maar er is ook een kans van ongeveer 20 procent dat er alsnog een westcirculatie doorbreekt.

Poolwervel minder sterk

Kijk je naar de drijvers op de achtergrond, dan valt op dat de poolwervel, die nu nog een stuk sterker dan normaal is en de straalstroom, die overigens wel heel ver noordelijk ligt, behoorlijk lijkt aan te jagen, in december flink aan activiteit inboet. De kans op een SSW, die de poolwervel zou laten keren, is in de week van 10 januari nu 20 procent. We zien dan opties in de berekeningen verschijnen waarin de straalstroom een veel zuidelijker pad gaat volgen dan nu. Gebeurt dat echt, dan kan koude lucht ons makkelijker bereiken.

Al met al ziet het er voor de lange termijn dus interessant uit. Is het eerst wisselvallig met normale tot al iets onder normale temperaturen, rond kerst en de jaarwisseling is het allemaal spannend en zou er zomaar een winterperiode uit de bus kunnen komen.