Jaarlijks 135 zonuren extra in het nieuwe klimaat
Je zou het deze grijze januaridagen niet zeggen, maar in het nieuwe klimaat is Nederland een stuk zonniger geworden. In de periode 1981 t/m 2010 scheen de zon jaarlijks gemiddeld over het land 1639 uren. Vanaf januari 2021 wordt vergeleken met de nieuwe klimaatperiode die van 1991 t/m 2020 loopt. Het ‘normale’ aantal zonuren per jaar is fors gestegen naar 1774 zonuren, een stijging van ruim 8%.Eerder schreef Weer.nl al over de halve graad opwarming die we meemaken in tien jaar tijd. Naast de temperatuur zien we ook het aantal zonuren toenemen. Mede omdat het zonniger is geworden komt de temperatuur in het zomerhalfjaar overdag een stuk hoger uit dan vroeger, zeker in combinatie met droogte. De kustgebieden hebben de grootste stijging in het aantal zonuren. Zo schijnt de zon in Vlissingen tegenwoordig jaarlijks 156 uur meer dan tien jaar geleden. In het binnenland, waar het aantal zonuren sowieso wat lager ligt, is de stijging iets kleiner. Zo noteert De Bilt jaarlijks gemiddeld 113 zonuren meer dan tien jaar geleden. Sinds het begin van de metingen is er niet eerder zo’n grote stijging geweest in het aantal zonuren.
Een zonnige week extra
Het gemiddelde aantal dagen per jaar waarin het (zo goed als) bewolkt is, daalt van 150 naar 134. Dat betekent dat we maar liefst 16 bewolkte dagen zijn kwijtgeraakt in de afgelopen tien jaar. Het aantal (vrijwel) zonnige dagen stijgt van 39 naar 46, een zonnige week extra dus. Vlissingen krijgt er zelfs 10 zonnige dagen bij en neemt afscheid van 18 grijze dagen. In alle seizoenen is het flink zonniger geworden.
In de top-10 zonnigste jaren sinds 1901 staan maar liefst 7 jaren uit deze eeuw en 8 jaren uit de huidige klimaatperiode van 1991 t/m 2020. In de periode 1981 t/m 2010 kwamen nog drie zeer sombere jaren voor. Zo staan de jaren 1981, 1987 en 1988 in de top-10 somberste jaren ooit gemeten. Het jaar 1988 staat op een 7e plek met slechts 1287 zonuren. In de huidige klimaatperiode van 1991 t/m 2020 was het somberste jaar 1998 met 1428 zonuren een 29e plaats.
Klimaat van Noord-Frankrijk
Goed nieuws dus voor zonaanbidders. Vanuit het zuiden schuift het klimaat steeds verder naar het noorden. Nederland heeft inmiddels bijna het oude klimaat van Noord-Frankrijk wat de temperatuur betreft en ook het aantal zonuren. Zo scheen de zon in Parijs in de periode 1981-2010 circa 1873 uur per jaar, Nederland zit daar op jaarbasis tegenwoordig amper 100 uur vanaf.
Schonere lucht ook oorzaak van meer zon
Niet alleen klimaatverandering speelt een rol, ook het schoner worden van de lucht. Fabrieken zijn deze eeuw een stuk schoner geworden en dat geldt ook voor motorvoertuigen. De kleine fijnstofdeeltjes die worden uitgestoten zijn ideale condensatiekernen voor waterdruppeltjes. Op die manier worden mist en lage bewolking gevormd. Hoe meer condensatiekernen aanwezig zijn, hoe meer mist en bewolking gevormd kan worden. In het zomerhalfjaar ontstaat soms ook smog. Vooral in de jaren '60, '70 en '80 was er zeer veel fijnstof in de lucht, waardoor het aantal zonuren sterk daalde.
Door het verminderen van de uitstoot ontstaan sinds eind vorige eeuw minder snel mist, smog en lage bewolking. Ook lost het ochtendgrijs sneller op. Het aantal dagen per jaar met mist is landelijk fors afgenomen van 62 naar 53. Desalniettemin kan het nog steeds een stuk beter met de luchtkwaliteit en is de lucht tijdens rustige dagen soms sterk vervuild, zeker in stedelijke gebieden.
