Spanje maakt zich op voor ‘Afrikaanse Beest’
Dat het in de Sahara in Noord-Afrika ruim 40 graden wordt, is niet heel bijzonder, maar die hele hete lucht steekt de komende dagen de westelijke Middellandse Zee over en stroomt vervolgens Spanje in. De middagtemperaturen kunnen er regionaal dan stijgen tot ruim boven 40 graden, lokaal wordt zelfs 44 graden verwacht. De Spanjaarden noemen de naderende extreme hitte gekscherend ‘bestia africana’, ofwel het Afrikaanse beest.Het is nog te vroeg om te spreken van een hittegolf, maar heet wordt het deze komende week zeker in onder andere de Spaanse regio’s Extremadura en Andalusië. Dit zijn normaalgesproken ook al gebieden waar het in de zomer, en soms ook in andere seizoenen, erg heet kan worden, maar enkele dagen achter elkaar boven 40 graden is zelfs voor die omgeving best bijzonder. Om echt te spreken van een hittegolf moet het er in ieder geval drie opeenvolgende dagen zo heet zijn, maar het is nog de vraag of dat overal gaat lukken. De hete lucht verplaatst zich namelijk geleidelijk over Spanje.
Lokaal al 40 graden
Vandaag stroomt er al hele warme lucht het Siberisch Schiereiland, ofwel Spanje en Portugal, binnen en op grote schaal zal vanmiddag de grens van 35 graden al worden overschreden. Op een enkele plekken, waaronder Cordoba en Andujar in Andalusië, kan het vandaag al 40 graden worden.
Extreme hitte, maar geen record
In het weekend stroomt echter de warmste lucht binnen en wordt het op beide dagen op grote schaal 40 graden of meer. Zaterdag wordt in de omgeving van Sevilla al 44 graden verwacht en zondag zien we dit soort waarden op meerdere plekken in centrale en zuidelijke delen van Spanje. Vooral in de Guadalquivir-vallei kan de grens van 44 graden zelfs nog worden overschreden en ook in de nachten wordt het dan niet kouder dan zo’n 24 graden. Extreme hitte dus, maar geen record. In 2017 werd het in juli namelijk maar liefst 47,3 graden in het stadje Montoro, iets ten noordoosten van Cordoba.
Vanuit de Sahara
De hete Afrikaanse lucht stroomt tussen 2 hogedrukgebieden in naar Spanje. Een hogedrukgebied ligt ten westen van Portugal, boven de Atlantische Oceaan, en de ander ligt net ten oosten van Spanje, boven de Middellandse Zee. Ertussen ligt boven het noorden van Marokko een klein lagedrukgebied en tussen dat lagedrukgebiedje en het hogedrukgebied boven de Middellandse Zee wordt met een zuidelijke stroming die hele hete lucht vanuit de Sahara aangevoerd.
Zonnig en droog
Omringd door hogedrukgebieden blijven storingen op afstand op het Iberisch Schiereiland, dus het is er ook volop zonnig en inmiddels alweer behoorlijk droog. De combinatie van zonneschijn en de aanvoer van die hete lucht maken dit soort temperaturen daar nu mogelijk.
Warmtekoepel
Net als de temperatuurveranderingen in het gebied van de Stille Oceaan, die in het westen van Canada en het noordwesten van de Verenigde Staten resulteerden in een zogeheten warmtekoepel en daardoor extreem hoge temperaturen, is ook de Middellandse Zee de julimaand ingegaan met een significante positieve afwijking in de temperatuur. Hogedrukgebieden worden hierdoor gesterkt, met daardoor sterke daalbewegingen, waardoor de lucht er spectaculair opwarmt. Hoger in de atmosfeer, op het 850 hPa vlak, warmt het dan al op tot boven 30 graden en onder zo’n warme laag hoeft de zon vervolgens nog maar een relatief dunne luchtlaag aan de grond op te warmen. Dus ook hier is feitelijk sprake van zo’n zelfde warmtekoepel als boven Canada, waaronder de hete lucht zich ophoopt.
Heet op de Balearen en Canarische Eilanden
Na het weekend lijken de temperaturen weer iets te gaan zakken in het zuiden van Spanje, al blijft het er nog ruim 30 graden, maar in het oosten en op de Balearen blijft de echte hitte nog even hangen. In steden als Alicante en Murcia wordt het dan nog ruim 40 graden. Op de Balearen, waaronder Ibiza en Mallorca, zien we ruime dertigers. Ook op de Canarische Eilanden, onderdeel van Spanje, is het erg warm, met ook daar ondanks aardig wat wind en soms wat passerende wolkenvelden ruim 30 graden.