Tornadoseizoen USA extra boost door La Niña
Het tornadoseizoen in de Verenigde Staten is dit jaar erg vroeg van start gegaan. Normaliter loopt het seizoen van april tot en met begin juni, maar dit jaar kwam het halverwege maart al tot enkele (zware) tornado’s. De mogelijke reden van deze vervroegde start dit jaar is, net als in 2011, de al maandenlange aanwezigheid van het weerfenomeen La Niña.Vorige week kwam het in o.a. de staat Texas al tot enkele zware tornado ’s en ook afgelopen woensdag werd in het zuiden van de Verenigde Staten de hoogste tornadowaarschuwing, een level 5 van 5, uitgegeven. De laatste keer dat dit gebeurde was in mei 2019, toen het in de Central Plains, een regio welke zich uitstrekt over de staten Kansas, Nebraska, Arkansas en Missouri, tot tientallen tornado’s en overstromingen kwam. In 30 dagen kwam het toen tot 500 meldingen van tornado’s. Zo’n hoog aantal meldingen kwam ook voor in het jaar 2011.
Sterke La Niña
In dat jaar, 2010-2011, was er ook sprake van een ongekend sterke La Niña. In Australië en op de Filipijnen kwam het hierdoor begin 2011 tot ernstige overstromingen en ook kwam het in Australië tot een verhoogde activiteit van tropische cyclonen. In de Verenigde Staten was de enorme hoeveelheid tornado’s dat jaar erg opvallend, met vooral in april en mei ongekend veel activiteit. Alleen in april kwam het dat jaar al tot 875 bevestigde tornado’s en vooral de extreme tornado uitbraak van 27 april dat jaar staat bij veel mensen nog in het geheugen gegrift. Het kwam toen op 1 dag tot maar liefst 226 (soms dodelijke) tornado’s.
Vergelijkbaar met 2011?
Ook de afgelopen maanden is er sprake van een sterke La Nina. Het sterkste signaal sinds 2011 en dat roept bij meteorologen en wetenschappers meteen veel vragen op. Wordt het huidige tornadoseizoen dan ook net zo actief en verwoestend als toen in 2011?
Wat is een La Niña
La Niña is de tegenhanger van de bekendere El Niño. Bij een El Nino wordt het zeewater in de Stille Oceaan opgewarmd, met alle wereldwijde gevolgen van dien. En bij een La Niña zijn de zeewatertemperaturen in een deel van de Stille Oceaan dichtbij de evenaar juist lager dan gemiddeld. Door een sterkere passaatwind komt er dan meer koud water uit de diepe oceaan naar de oppervlakte, wat ook weer wereldwijde gevolgen op het weer heeft. Zo leidt een La Niña in het noorden van Zuid-Amerika in het voorjaar vaak tot kouder weer, terwijl de lente in Mexico juist warmer verloopt. Ook de Noordelijke Atlantische Oceaan kan tijdens een La Niña rekenen op een warmer voorjaar dan normaal, net als de tropische delen bij de evenaar.
Positie van de straalstroom
Ook de hoeveelheid tornado’s in de Verenigde Staten lijkt een linkje te hebben met zowel El Niño als La Niña. Uit onderzoek van april 2015 kwam naar voren dat er tijdens een El Niño vaak minder extreme buien en ook tornado’s voorkomen, terwijl we tijdens een La Niña juist een toename zien. Dit lijkt vooral te maken te hebben met de positie van de straalstroom.
Warme, vochtige lucht vanuit de Golf van Mexico
El Niño verzwakt de oppervlaktewinden die warme, vochtige lucht vanuit de Golf van Mexico richting de zuidelijke Amerikaanse staten blazen, waardoor het temperatuurverschil tussen het noorden en zuiden van Noord-Amerika minder groot is. De kans op extreme buien en dus ook tornado’s neemt daardoor aanzienlijk af. La Niña doet juist het tegenovergestelde, waarbij er hete, vochtige lucht vanaf de Golf van Mexico het zuiden van de Verenigde Staten instroomt. De noord-zuid temperatuurgradiënt wordt dan steeds groter, waardoor het risico op zware stormen en dus ook mogelijke tornado’s toeneemt.
Mogelijk actief tornadoseizoen
Ook dit jaar zou het volgens onderzoekers dus wel weer eens tot een actief tornadoseizoen in de Verenigde Staten kunnen komen. Het begin is er in ieder geval al..
