Maart 2022 is droogste ooit en verplettert zonrecord

Niet eerder is een zonrecord met zoveel afstand verbroken, want afgelopen maart was 37 uur zonniger dan het oude record uit 2014. Voorheen was het grootste verschil tussen de nummer 2 en nummer 1 respectievelijk juli 2006 (316 zonuren) en juli 2018 (332 zonuren), wat een verschil van 16 uur maakt. De zon scheen maar liefst 73% van de tijd, normaal is dit 38% van de tijd. Een uniek record.

Warme maart bracht toch veel vorstnachten

Omdat het zo droog en de luchtvochtigheid zo laag was, kon het tijdens de nachten nog flink afkoelen tot beneden het vriespunt. Op maar liefst 24 nachten vroor het ergens in het land. In De Bilt vroor het 11 keer tegen 8 keer normaal. Matige vorst met minima onder -5 graden kwam in De Bilt niet voor, normaal 1 keer. In het noordoosten vroor het 19 nachten en dat is bijna twee keer zoveel als normaal. Opmerkelijk is dat het in het Zeeuwse Vlissingen het hele winterhalfjaar niet heeft gevroren, ook afgelopen maart lukte dit net niet. Dit is alleen in 2014 en 2020 gebeurd.

De gemiddelde temperatuur komt in De Bilt op 7,3 graden uit (0,8 graden boven normaal). Vooral overdag was het vaak zacht. De gemiddelde maximumtemperatuur komt uit op 13,2 graden en was daarmee bijna 3 graden hoger dan gemiddeld. Alleen in 2017 (13,3) en in 2014 was het met gemiddeld 13,8 graden nog iets warmer. Op maar liefst 11 officiële lentedagen kwam de temperatuur op of boven 15 graden uit en dit is een gedeeld record met 2014. Normaal zou je dit pas in april verwachten. De gemiddelde minimumtemperatuur lag met 1,1 graad 1,3 graden onder normaal. Het verschil in temperatuur tussen dag en nacht was niet eerder zo groot in de maand maart.

Hoogste luchtdruk en laagste luchtvochtigheid

De maand kent nog veel meer records. Zo was het door de krachtige hogedrukgebieden boven, ten noorden of ten oosten van ons land ook erg droog. Aflandige winden lieten de luchtvochtigheid flink dalen. De gemiddelde luchtvochtigheid is deze maand in De Bilt 67,5% geweest tegen 79,4% normaal, een record. Het oude maandrecord stond op 68,9% in maart 2013. De luchtdruk liep op 18 maart in De Bilt op tot 1045,0 hectopascal en dit is een record voor de periode maart tot en met november. Het oude record was 1043,8 hPa op 16 maart 2003.

Eerste week nog koud, maar direct recordzonnig

De toon werd meteen gezet aan het begin van maart, want de eerste 10 dagen verliepen recordzonnig. Wel was deze periode nog relatief koud. Het weer stond onder invloed van een hogedrukgebied, eerst boven Scandinavië en later op de Noordzee, net ten noorden van Nederland. Het was rustig en vaak zonnig. Tijdens de heldere nachten vroor het op veel plaatsen licht en soms matig. In Deelen, vlakbij Arnhem, werd in de ochtend van maandag 7 maart de laagste temperatuur van -6,6 graden bereikt. In Volkel vroor het diezelfde ochtend op 10 centimeter hoogte zelfs streng met een temperatuur van -10,4 graden.

De eerste officiële lentedag

In de dagen daarna draaide de wind meer en meer naar zuid tot zuidoost en kon zachtere lucht tot onze omgeving doordringen. De temperaturen gingen dan ook omhoog en in De Bilt konden we op donderdag 10 maart de eerste officiële lentedag aantekenen doordat de temperatuur er voor de eerste keer tot boven 15 graden steeg. In Woensdrecht en Maastricht werd het 17 graden. De dagen daarna brachten zwakke storingen wat meer bewolking en soms een heel klein beetje neerslag, maar het stelde weinig voor. Het bleef zacht met in het binnenland vaak maxima boven 15 graden.

Saharastof

Op woensdag 16 maart was de blik naar het zuiden gericht. We werden al een dag lang overspoeld met beelden vanuit het zuiden van Europa, waar een dikke wolk met saharastof in de lucht nieuwskoppen maakte. Rode luchten, modderregens, rode sneeuw en rode wegen en huizen, in alles leek het een voorbode van wat ons mogelijk te wachten stond. Uiteindelijk trok de wolk ook over Nederland. Het was goed te zien, maar de wolken in de lucht ontnamen het zicht op het echte spektakel. In de nacht viel een beetje regen en kwam een deel van het stof ook bij ons op de grond terecht.

Daarna was het woord opnieuw aan een hogedrukgebied. De zon keerde terug, in de nachten vroor het in delen van het land licht en overdag steeg het kwik tot tussen 10 en 15 graden. Een opvallende dag was zondag 20 maart. Een bel met koude lucht in de hogere delen van de atmosfeer met bijbehorende storing trok over het land naar het westen. Er hoorde bewolking bij waaruit in de ochtend in het zuiden van het land, maar ook in delen van België voor de eerste keer in de maand een beetje sneeuw viel.

Voor het eerst 20 graden

In de dagen daarna waaide de wind vaak uit richtingen tussen zuid en zuidoost. Het werd warmer en op dinsdag 22 maart werd de hoogste temperatuur van de maand bereikt en steeg het kwik voor de eerste en enige keer tot 20 graden. Westdorpe tekende een maximum van 20,1 graden aan, in Eelde werd het precies 20 graden. De eerste regionale warme dag was een feit. De Bilt kwam nog niet tot zijn eerste officiële warme dag, daar stokte de thermometer bij 19,6 graden. Wel was het officieel de warmste 22 maart ooit gemeten.

Het zonnige en overdag zeer aangename lenteweer hield nog een aantal dagen aan. Op de laatste dag van maart sloeg het echter om. Arctische lucht stroomde vanuit het noorden ons land binnen en dat ging gepaard met neerslag. In de avond van 30 maart kwam de kou ons land binnen en viel in het noorden en westen lokaal al smeltende sneeuw. Op deze laatste dag van maart blijft er winterse neerslag vallen, bij temperaturen die maar een paar graden boven het vriespunt liggen. In de vroege ochtend lag er op de Utrechtse Heuvelrug en op de hoge Veluwe 2 tot lokaal 4 centimeter. In de namiddag en avond kan het op grote schaal wit worden en daarmee roert maart écht zijn staart. Begin van de avond werd op het hoogste plekje van de Veluwe 14 centimeter sneeuw gemeld. Gemiddeld telt maart 7 sneeuwdagen in ons land, waarvan het ook 4 keer blijft liggen, maar dit jaar viel maar op 3 dagen ergens in het land sneeuw en één keer was het wit.

Droogste maart bracht niet eerder zoveel mooi-weerdagen

Gemiddeld over het land bracht maart precies 9,3 millimeter en daarmee is het nipt de droogste maart ooit. Het oude record was 9,5 mm in 1929. Op verschillende plaatsen in het oosten en zuiden viel nauwelijks meetbare neerslag tot de laatste dag van maart. In de vorige recordmaand (maart 1929) viel in het Brabantse Megen slechts 0,6 millimeter, een landelijk record voor maart. Omdat vanochtend om 10 uur tijdens het legen van de regenmeters, in het zuidoosten nog geen neerslag was gevallen, blijft de teller in het Gelderse Herwen en het Brabantse Leende op 0,3 millimeter staan. Daarmee hebben we een nieuw landelijk record te pakken! De natste plek van het land was Den Helder met 20 mm.

Door het droge en zonnige karakter van de maand kwam het in De Bilt tot maar liefst 16 mooi-weerdagen. Op een zogenaamde mooi-weerdag blijft het droog, is het warmer dan normaal en schijnt de zon meer dan de helft van de tijd. Het oude record stond op naam van 2014 en 2017 met 14 mooi-weerdagen. Daarna komt 1938 met 12 mooi-weerdagen. Normaal telt maart 5 mooi-weerdagen.