Het voor de komende zomer verwachte patroon wordt nu al zichtbaar
De zomer van 2022 is nog maar net begonnen, of de eerste patronen tekenen zich al af. Daar waar er in de zuidelijke helft van Europa en de noordelijke helft van Afrika de komende 10 dagen in grote lijnen (veel) warmer weer dan gemiddeld wordt verwacht, zo’n beetje tot het zuiden van ons land aan toe, ziet het er voor de noordelijke helft van ons continent een stuk gemiddelder uit. De noordelijke rand van Scandinavië onttrekt zich daar dan weer aan, met in die regio wel hogere temperaturen, evenals in het Noordpoolgebied.Daarmee lijkt het patroon nu al op dat wat gedurende de komende zomermaanden in grote lijnen wordt verwacht. Met Nederland aan de noordrand van een groot gebied waar (ver) boven normale temperaturen worden verwacht, eigenlijk in alle drie de zomermaanden, maar ook niet ver van het veel gematigdere en vaak ook nattere Scandinavië, waar lagedrukgebieden vanuit het westen gemakkelijker doordringen.
Frankrijk had warmste meimaand ooit
Ook in mei zagen we al zo’n verdeling terug. We hebben het misschien niet zo gemerkt, maar terwijl wij een meimaand hadden met temperaturen tussen 0,5 en 1,5 graden boven normaal, beleefde Franrijk de warmste meimaand ooit. Het oude record (16,9 graden uit 2011) werd er met 0,9 graden (!) scherper gesteld en kwam op 17,8 graden uit. Verder was het met landelijk slechts 30 millimeter regen de droogste meimaand ooit.
Ook Spanje beleefde een warme en droge meimaand; in het zuiden kwam het kwik voor het eerst dit jaar alweer boven 40 graden uit. Door de droogte en de intense warmte is het effect van de regens, die daar in april nog op grote schaal vielen en ervoor zorgden dat het land toch nog groen kleurde, alweer uitgewerkt. Veel van de bodemvegetatie is alweer verdord en de toplaag van de bodem verdroogd. Inmiddels hoort een groot deel van Spanje dan ook bij de gebieden in Europa met het grootste gevaar op natuurbranden.
Warmte en droogte horen bij elkaar
Warmte en droogte horen in de zomermaanden bij elkaar, we hebben dat op deze site al vaak geschreven. Als er in de toplaag van de bodem nauwelijks vocht aanwezig is, wordt alle straling van de zon er in warmte omgezet en gaat nog maar nauwelijks iets verloren aan het laten verdampen van het vocht. In die zin is het ook niet vreemd dat de meimaand speciaal in die gebieden al zo warm is verlopen. Verder is natuurlijk een ideale voedingsbodem gelegd voor de later deze zomer verwachte hoge temperaturen.
Wat ook een rol speelt, is dat het water van de Middellandse Zee, door de Zuid-Europese hittegolven van de laatste weken, inmiddels een stuk warmer is dan normaal, eigenlijk over de volle breedte, en warmer dan vorig jaar om deze tijd. Ook dit helpt natuurlijk mee om van de zomer in de zuidelijke helft van Europa een erg warme te maken.
Straalstroom
Met de verdeling van min of meer gematigd weer in het noorden en veel warmer dan normaal weer in het zuiden is het niet ondenkbaar dat er de komende maanden toch iets van een straalstroom overblijft in het Europese weer; een straalstroom die lagedrukgebieden nu en dan naar Scandinavië transporteert. Aam de zuidflank daarvan kun je boven het hete deel van Europa hogedrukgebieden intekenen, door de compenserende dalende lucht daar. Het is niet onaannemelijk dat Nederland hier steeds precies tussenin ligt.
Het zou boven onze hoofden een voortdurend potje armworstelen opleveren, van de potentiële hitte vanuit het zouden en de meer gematigde invloeden vanuit het noorden. Met een restant van de straalstroom in de buurt, verwacht je bij ons dan geen superstabiel weerbeeld. Verder ligt een flinke variatie in de temperaturen voor de hand. Zet de hitte vanuit het zuiden door, dan schiet de temperatuur ook bij ons omhoog en zou het af en toe erg warm kunnen worden. Maar ook het meer gematigde weer vanuit het noorden zou af en toe tot onze contreien kunnen doordringen. Op de grens van de twee kan het, als een storing passeert, ook steeds weer tot een paar regen- en onweersbuien komen.
Zomerverwachting
Het uiteindelijke resultaat van de zomer hangt dan af van welk van de invloeden het potje armworstelen wint. In onze eind mei gepubliceerde zomerverwachting hebben we dit dilemma beschreven. Het is mooi om te zien dat we de daar verwachte patronen nu al op de weerkaarten terugzien. Dan weten we waar we de komende tijd aan toe zijn.