Foto gemaakt door Willy Bonnink - Zwillbrocker Venn - Deze flamingo's genieten ook van het stralende voorjaarsweer.
Foto gemaakt door Willy BonninkZwillbrocker VennDeze flamingo's genieten ook van het stralende voorjaarsweer.
Nu

Morgen begint de lente!

Met het ingaan van de meteorologische lente op 1 maart sloeg het weer dit jaar ook ineens om van wisselvallig, bijna herfstachtig weer naar stralend voorjaarsweer met veel zon. Hogedrukgebieden namen het stokje over van de vele actieve lagedrukgebieden en ‘eindelijk’ kwam er een einde van die voortdurende westelijke stroming. De hele maand maart is vervolgens heel rustig verlopen, met veel zon en relatief weinig wind. Meerdere records zijn deze maand al gebroken en dan moet de ‘echte’, astronomische lente morgen nog gaan beginnen!

Morgen staat de zon loodrecht boven de evenaar en begint de astronomische lente. Op de eerste dag van de lente duren dag en nacht overal ter wereld even lang. Voor het gemak wordt iedereen aangeleerd dat seizoenen altijd officieel op de 21e beginnen, maar dat is wat de astronomische kalender betreft niet altijd waar. De astronomische lente begint meestal al op 20 maart en soms zelfs op 19 maart. De astronomische herfst begint daarentegen vaak pas op 22, 23 of zelfs 24 september. Er wordt daarvoor gekeken naar het moment waarop de zon precies boven de evenaar staat. De verschillende data waarop lente en herfst beginnen zijn onder andere het gevolg van schrikkeljaren.

Records in maart

Morgen, 20 maart, begint de astronomische lente, maar omdat er met hele maanden makkelijker gerekend en vergeleken kan worden, bestaat ook de meteorologische lente. Deze begint altijd op 1 maart en als we alleen daar nu even naar kijken, zijn er dit jaar al vele records gebroken. Momenteel is sprake van de hoogste luchtdruk ooit in de lente, maar ook is deze maartmaand tot nu toe al recordzonnig verlopen. Ook is de luchtvochtigheid waarschijnlijk recordlaag en is de kans ook groot dat deze maart als recorddroog de boeken in gaat.

Grote temperatuurverschillen

De maximumtemperaturen liepen de afgelopen weken overdag al aardig op en lagen vaak (ruim) boven gemiddeld voor de tijd van het jaar, maar de heldere nachten waren nog koud, met vooral in het binnenland lichte of zelfs matige vorst. Deze grote temperatuurverschillen zien we in de lente heel vaak als er een hogedrukgebied boven of in onze buurt ligt. Onder een heldere hemel en met weinig wind verdwijnt de aardwarmte ’s nachts de ruimte in en koelt het gemakkelijk af, en overdag hebben we juist maximale instraling van de zon, waardoor het in deze tijd van het jaar alweer flink kan opwarmen. De hoogste maximumtemperatuur ooit gemeten in maart was 26,1 graden (vorig jaar) en de laagste temperatuur lag daar bijna 47 graden onder, namelijk -20,7 graden (2005).

Steeds warmer

De zon komt in de lente namelijk weer steeds hoger in de lucht te staan en krijgt weer meer kracht, maar vooral aan het begin van de lente werkt het relatief koude water van de Noordzee bij ons nog tegen. De temperatuur loopt in de lente dus op, maar dit gaat minder snel dan dat je op basis van de aanwezigheid en kracht van de zon zou verwachten. Zo is de maandgemiddelde temperatuur voor maart in De Bilt, mede door de nog vaak koude nachten, nog maar 6,5 graden. Gedurende de lente gaan die gemiddelden echter snel omhoog, want april heeft in De Bilt alweer een maandgemiddelde temperatuur van 9,9 graden en in mei zit De Bilt alweer op 13,4 graden.

Volgende week regionaal 20 graden

En dat het in maart flink kan opwarmen, merken we ook komende week. Dit weekend wordt het met een frisse oostelijke wind van noord naar zuid 10 tot 15 graden, maar na het weekend draait de wind naar het warmere zuiden en komen we nog hoger uit. Maandag wordt het in het zuidoosten al 17 of 18 graden en op dinsdag en woensdag verschijnen de eerste twintigers in de weerkaarten. Daarbij is er volop ruimte voor de zon en nauwelijks wind. Op de langere termijn leken de weermodellen eind maart voor een omslag te gaan naar wisselvalliger weer, maar de nieuwste berekeningen zijn iets positiever en laten het rustige voorjaarsweer nog iets langer aanhouden. Of dat ook een voorbode zal zijn voor de rest van de lente?

Britta van GendtMeteoroloog