Foto gemaakt door Guus van de Wetering
Foto gemaakt door Guus van de Wetering
Nu

Onstuimige en zachte Valentijnsdag

Aanstaande maandag is het 14 februari: Valentijnsdag. Dit is de dag waarop geliefden elkaar traditiegetrouw extra aandacht en liefde geven. Valentijnsdag valt elk jaar op dezelfde datum en dus in de winter, maar koud is het zeker niet altijd. Lees hier of je dit jaar extra dicht tegen je geliefde aan moet kruipen of dat de lentekriebels al een rol gaan spelen!

Vorig jaar verliep Valentijnsdag behoorlijk koud: met een minimumtemperatuur van -5,2 was het de koudste Valentijnsdag sinds 2003, oftewel de koudste in 18 jaar. De temperatuur steeg toen in de middag naar 3,0 graden boven het vriespunt, en dat markeerde het einde van een vorstperiode die regionaal zelfs uitmondde in een koudegolf. In de verwachting leek de Valentijnsdag officieel in de top-10 koudste te eindigen, maar uiteindelijk werd het daar dus niet koud genoeg voor in De Bilt.

Elders in het land, bijvoorbeeld in Heino met -12,3 graden, was het een stuk kouder. In het oosten was Valentijnsdag sinds 1985 niet zo koud geweest. Ook was het een prachtige dag met maar liefst 9 uur zonneschijn, een record

Dit jaar een stuk onstuimiger

Hopelijk is de aanstaande Valentijnsdag geen voorbode van je relatie, want deze editie lijkt, in tegenstelling tot die van vorig jaar, behoorlijk onstuimig te gaan verlopen. In de ochtend en vroege middag trekt er een koufront over het land. Hierdoor valt op veel plekken wat regen en staat er veel wind. Aan de kust kan het krachtig tot hard waaien (6-7 Beaufort), terwijl het in het binnenland met een matige tot krachtige wind ook stevig waait. Met het overtrekken van het koufront kunnen ook stevige windstoten voorkomen.

Wel lijkt het in de middag wat rustiger te worden, wanneer het zwaartepunt van het windveld wat verder naar het noorden/noordoosten schuift. Ook wordt het geleidelijk wat droger en lokaal kan de zon er soms zelfs even doorkomen, maar de kans op een enkele (stevige) bui blijft aanwezig. De maximumtemperatuur ligt tussen de 9 en 11 graden, waarmee de kans dat komende Valentijnsdag in de top-10 warmste ooit eindigt vrij groot is.

Uitschieters op Valentijnsdag, koudste ooit in 1929

Het kan ook anders op Valentijnsdag. Het blijft namelijk niet altijd beperkt tot spreekwoordelijke lentekriebels; zo was 14 februari 1998 de warmste en één van de zonnigste valentijnsdagen ooit gemeten. Het werd toen 15,2 graden en daarmee was officieel sprake van een lentedag in De Bilt. In Zuid-Limburg werd het in Oost-Maarland maar liefst 17,5 graden. Landelijk was de Valentijnsdag van 1961 ook zo warm. Toen werd het maar liefst 17,5 graden in Eindhoven en 17,3 graden in Maastricht. 

Qua kou staat het valentijnsrecord van 1929 op het landelijk hoofdstation De Bilt nog altijd overeind. Toen werd het maar liefst -18,7 graden. Op 17 van de 18 officiële KNMI-stations die toentertijd stonden opgesteld vroor het meer dan 15 graden. Alleen Den Helder bleef als enige weerstation steken op -14,2 graden. Het werd -20,7 graden in Gemert, -21,4 graden in Sittard en Maastricht en -21,5 graden in Winterswijk. Overdag werd het in Maastricht niet warmer dan -13,2 graden en Winterswijk 'warmde' op naar -13,9 graden! In De Bilt werd het -10,0 graden.

Valentijnsdag in een nieuw klimaat

Als we de valentijnsdagen van de vorige eeuw vergelijken met die van deze eeuw, zien we een aantal merkwaardige dingen. Allereerst warmt Valentijnsdag op: de maximumtemperatuur is deze eeuw gestegen naar een gemiddelde van 6,3 graden tegen 4,8 graden in de vorige eeuw. De minimumtemperatuur steeg gemiddeld van -1,7 naar 0,2. Een kanttekening voor de gemiddelden is wel dat er deze eeuw nog maar 22 valentijnsdagen in de metingen staan, waardoor één uitschieter het gemiddelde relatief veel kan beïnvloeden vergeleken met vorige eeuw.

Verder hebben deze eeuw nog geen Valentijnsdag in de top-10 koudste nachten terecht zien komen, maar telt deze eeuw wel 2 valentijnsdagen in de top-10 warmste ooit. Daarnaast worden de natte valentijnsdagen natter. Op de valentijnsdagen dat er regen viel, viel er in de vorige eeuw gemiddeld 1,7 mm mm. Deze eeuw is dat 3,8 mm en deze eeuw staat nu al 4 keer in de top-10 natste valentijnsdagen. Daarnaast zien we deze eeuw meer zonnige valentijnsdagen. Vorige eeuw scheen de zon gemiddeld 2,7 uur op 14 februari, deze eeuw is dat tot nu toe 3,6 uur. Maar liefst 6 van de zonnigste valentijnsdagen ooit kwamen voor in de huidige eeuw.

Daan van den BroekMeteoroloog
Jordi HuirneMeteoroloog en presentator