Foto gemaakt door NOAA Archives - USA - Een oude weeranalyse van Tropische Storm 'One' op 16 september 1914.
Foto gemaakt door NOAA ArchivesUSAEen oude weeranalyse van Tropische Storm 'One' op 16 september 1914.
Nu

Wordt het Atlantische orkaanseizoen net zo slap als dat van 1914?

Daar waar het orkaanseizoen in de Pacific redelijk volgens schema verloopt, met daar al 10 genaamde stormen, waarvan 7 orkanen, ligt het Atlantische orkaanseizoen een beetje op zijn gat. Het is er tot nu toe tot nog geen enkele orkaan gekomen en het einde van augustus komt al dichterbij. Het orkaanseizoen loopt nog tot 30 november, maar of we tot die tijd de 6 tot 10 orkanen nog gaan halen die dit seizoen door de verschillende grote weerbureaus werden verwacht, is de vraag. Het doet bijna een beetje denken aan het Atlantische orkaanseizoen van 1914, met toen in het hele seizoen slechts 1 tropische storm en geen enkele orkaan.

Het Atlantische orkaanseizoen van 1914 was een hele bijzondere. Het was namelijk het minst actieve seizoen sinds het begin van de officiële registratie in 1851. In het Atlantische bassin, waaronder de Atlantische Oceaan, de Golf van Mexico en de Caribische Zee vallen, kwam het dat jaar tot slechts 1 genaamde storm. Deze wist boven het warme zeewater bij de Bahama’s uit te groeien tot een tropische storm, met een maximale windsnelheid van 110 kilometer per uur, maar wist de status van orkaan niet te bereiken. Het geheel hield wel langere tijd stand en trok via het noorden van Florida de Verenigde Staten in, om vervolgens boven vrijwel de hele Amerikaanse zuidkust naar het westen te trekken. Deze tropische storm ontstond toen pas heel laat in het seizoen, op 15 september.

Minst actieve Atlantische orkaanseizoenen ooit

Een ander zeer inactief Atlantisch orkaanseizoen was dat van 1907, met toen nog wel vijf tropische stormen, maar ook geen enkele orkaan. De eerste tropische storm vormde zich toen op 24 juni en de laatste verdween op 12 november, dus er was ook sprake van een grote spreiding. Drie van deze tropische stormen wisten de zuidkust van de Verenigde Staten te bereiken, de andere twee bleven boven open zeewater. Er was toen nog geen sprake van naamgeving aan stormen, dus toentertijd kregen de grote stormen alleen een nummer of werden ze qua naam gekoppeld aan de plaats waar ze voorkwamen.

Dit seizoen pas 3 genaamde stormen

En dan is er dit jaar. De verwachtingen van verschillende weerbureaus, die gespecialiseerd zijn in tropische stormen en orkanen, kwamen allemaal onomstotelijk uit op een actiever dan normaal orkaanseizoen. Maar de teller staat dit seizoen tot nu toe nog maar op 3 genaamde stormen, namelijk de tropische stormen Alex, Bonnie en Colin. De eerste, Alex, ontstond op 5 juni en de andere twee waren begin juli actief. Daarna is het tot op heden stil gebleven in het Atlantische bassin. Een best uitzonderlijke situatie.

Bijzonder seizoen

Dit jaar was er voor het eerst sinds 2014 ook geen sprake van (sub)tropische activiteit voor de start van het orkaanseizoen op 1 juni. In het Pacifische bassin gebeurde dit wel. Daar vormde zich op 28 mei al de eerste genaamde storm van het seizoen en dat werd ook meteen een orkaan: Agatha. De restanten van deze orkaan maakten precies tijdens de start van het seizoen via het zuiden van Mexico de overstap naar het Atlantische bassin. Uit deze restanten ontstond op 5 juni uiteindelijk de eerste tropische storm van het Atlantische seizoen: Alex.

Wat is er toch aan de hand?

De huidige stilte voor wat betreft het ontstaan van tropische stormen en orkanen in het Atlantische bassin wordt vooral geweten aan een combinatie van teveel windschering en de aanwezigheid van meer Saharazand in de atmosfeer dan in andere jaren. Boven de Oceaan heeft zich een ongeveer 3 kilometer dikke luchtlaag gevormd, waarin het Saharastof zich bevindt. Daarbij is die luchtlaag niet alleen stoffig, maar ook nog eens heet en droog.

Zand in de motor

Uit onderzoeken blijkt dat niets de vorming van orkanen zo effectief tegenhoudt als Saharazand in de lucht. Het strooit letterlijk zand in de motor van tropische systemen. Er zijn vanuit het verleden voorbeelden bekend waarin volwaardige orkanen, toen ze op de Oceaan met een wolk Saharazand in aanraking kwamen, binnen de kortste keren hun kracht verloren en oplosten. Geen andere omstandigheid dan dit heeft zo’n groot effect.

De ‘peak months’ moeten nog komen

Eerdergenoemde gespecialiseerde weerbureaus, waaronder Colorado State University (CSU) en het NHC (National Hurricane Center), hebben hun verwachting op basis van de huidige ontwikkelingen begin augustus iets teruggeschroefd, maar blijven beiden nog op maximaal 20 genaamde stormen voor dit seizoen uitkomen. Hiervan zouden er nog 6 tot 10 uitgroeien tot een orkaan. Experts wijzen daarbij vooral op de meest actieve maanden die nog moeten komen, de zogeheten ‘peak months’. Het zeewater van het Atlantische bassin is dan op zijn warmst, waardoor de ontwikkeling van genaamde stormen op gang zou moeten komen.

Britta van GendtMeteoroloog