Foto gemaakt door Jessie van Neer - Beesel - De luchtdrukverdeling die dit weekend voor vrij zonnig en warm weer zorgt zou de komende weken of zelfs maanden wel eens vaker kunnen gaan voorkomen.
Foto gemaakt door Jessie van NeerBeeselDe luchtdrukverdeling die dit weekend voor vrij zonnig en warm weer zorgt zou de komende weken of zelfs maanden wel eens vaker kunnen gaan voorkomen.
Nu

Alle soorten weermodellen zitten op één lijn

In 'Weermodellenland' zijn er vele soorten modellen waar meteorologen gebruik van kunnen maken. Sommige gaan tot 2 dagen vooruit en zijn geschikt voor het modelleren van (onweers)buien. Modellen zoals het Europese ECMWF rekenen tot 10 à 15 dagen vooruit. Voor de nog langere termijn zijn er de meerweekse verwachtingen en zelfs seizoensmodellen. En het opvallende is dat momenteel eigenlijk alle soorten weermodellen op ongeveer dezelfde lijn zitten. Hoe zit dat precies?

De verschillende soorten weermodellen maken gebruik van andere berekeningen. Waar modellen voor de korte en middellange termijn vooral kijken naar de initiële stand van de atmosfeer, nemen seizoensmodellen vooral zaken als een El Nino mee in de verwachting. Bovendien is de termijn natuurlijk sterk verschillend. Vanwege die twee redenen komt het maar weinig voor dat de verschillende soorten modellen allemaal op één lijn zitten.

Middellange termijn

Om te beginnen zijn er de verwachtingen voor de (middel)lange termijn. Na een lente die tot nu toe uitzonderlijk nat en vrij somber verloopt, is het dit weekend warmer met flink wat zon. De oorzaak daarvan is een oostwaartse uitbreiding van het hogedrukgebied op de Atlantische Oceaan richting Scandinavië. Na een korte onderbreking begin volgende week lijkt een later in de week alweer vrij snel een soortgelijk patroon te ontstaan.

Foto gemaakt door TropicalTidbits - Europa - De verwachte afwijkingen in luchtdruk voor 23 mei volgens het Europese (links) en Amerikaanse (rechts) ensemble. Beide modellen tonen de potentie voor aanvoer van warme lucht uit het (zuid)oosten.
Foto gemaakt door TropicalTidbitsEuropaDe verwachte afwijkingen in luchtdruk voor 23 mei volgens het Europese (links) en Amerikaanse (rechts) ensemble. Beide modellen tonen de potentie voor aanvoer van warme lucht uit het (zuid)oosten.

Verwachtingen voor zo'n 10 tot 15 dagen vooruit zijn natuurlijk onzeker en met name in de details - zoals temperatuur en bewolking - kan er altijd nog wat veranderen. Maar duidelijk is wel dat de meeste weermodellen gemiddeld een soortgelijke situatie tonen als dit weekend. Namelijk een groot hogedrukgebied dat zich vanaf de Atlantische Oceaan uitstrekt tot naar Scandinavië en zelfs Noordwest-Rusland. Over het algemeen zorgt de daarmee geassocieerde (zuid)oostenwind voor grotere kansen op warm en zonnig weer.

Meerweekse verwachting

De meerweekse verwachtingen worden momenteel nog (deels) gebaseerd op de output van de middellange-termijn modellen. Dat er in de eerste 1 à 2 weken enige overlap zichtbaar is tussen de twee soorten modellen is dus ook logisch. Echter, ook voor de weken daarna laten de meerweekse verwachtingen vergelijkbare patronen zien.

Foto gemaakt door ECMWF - Europa - Ook de meerweekse verwachting van het Europese weermodel voor begin juni laat een soortgelijk patroon met (zuid)oostenwinden zien.
Foto gemaakt door ECMWFEuropaOok de meerweekse verwachting van het Europese weermodel voor begin juni laat een soortgelijk patroon met (zuid)oostenwinden zien.

Niet voor niets schreven we in de 46-daagse - opgesteld aan de hand van de meerweekse verwachting door ECMWF - dat de zomer aan de deur klopt. Voor bijna de gehele verwachtingsperiode t/m eind juni toont het model gemiddeld hogere druk dan normaal ten noord(oost)en van ons land en juist lagere druk dan normaal boven het Middellandse Zeegebied. Een indicatie voor een potentieel langere periode van relatief warm en zonnig weer, met zo af en toe een (stevige) bui.

Seizoensmodellen

En dan is er nog het laatste onderdeel van de Weermodellen-puzzel, de seizoensverwachting. De betrouwbaarheid van deze modellen is nog niet bijster hoog, maar ze kunnen wel een grove indicatie geven van grootschalige patronen. Voor vorige zomer verwachtte veel seizoensmodellen bijvoorbeeld warme en droge condities in een groot deel van Europa, wat uiteindelijk ook de waarheid bleek te zijn.

Foto gemaakt door ECMWF - Europa - Ook het Europese seizoensmodel toont voor de zomermaanden een grotere kans normaal op hogedruk boven Scandinavië en lagere druk boven het Middellandse Zeegebied.
Foto gemaakt door ECMWFEuropaOok het Europese seizoensmodel toont voor de zomermaanden een grotere kans normaal op hogedruk boven Scandinavië en lagere druk boven het Middellandse Zeegebied.

Ook de nieuwste seizoensmodellen tonen voor komende zomer een tendens naar de al eerder beschreven situatie. Volgens het Europese (seizoens)model is komende zomer bijvoorbeeld 50 à 60% kans op veel hogere druk dan normaal in Scandinavië, terwijl bij Spanje de kans op veel lagere druk dan normaal zo'n 60 à 70% is. Bij zo'n patroon zou een warme en vrij zonnige zomer een reële optie zijn, al dan niet met een paar stevige onweersbuien.

Voor de omgeving van Spanje zou dit een gunstig weerpatroon zijn. Met een lagere luchtdruk dan gebruikelijk, is de kans op neerslag daar groter dan normaal. Daarmee kan de extreme droogte eindelijk (iets) getemperd worden.

Komt de zomer dan toch écht?

Voor veel mensen is een langere periode met warm en zonnig weer erg welkom na zo'n natte en vrij sombere lente. Echter zijn en blijven het natuurlijk verwachtingen, en soms komen die niet uit. Feit is wel dat de verschillende soorten modellen opvallend eensgezind zijn en het signaal ook geleidelijk steeds overtuigender lijkt te worden.

Foto gemaakt door Jolanda Bakker - Kijkduin - Gaan we komende zomer weer massaal naar het strand?
Foto gemaakt door Jolanda BakkerKijkduinGaan we komende zomer weer massaal naar het strand?

Er zit niets anders op dan afwachten of het inderdaad warmer, zonniger en droger gaat worden. Eind deze maand zal de zomerverwachting van Weer.nl worden gepubliceerd, waarin wat dieper wordt ingegaan op de verwachte patronen en de impact daarvan op de temperatuur, hoeveelheid zonneschijn en neerslag.

Jelmer van der GraaffMeteoroloog