Eerste helft zomer 2023 is de op één na warmste ooit gemeten
Met een gemiddelde temperatuur van 19,3 graden in De Bilt zal de eerste helft van de zomer van 2023 bijna recordwarm verlopen. Alleen de eerste helft van de uitzonderlijke zomer van 1976 was nog een fractie warmer. Verder is het de op één na zonnigste eerste zomerhelft ooit gemeten en met circa 65 mm tegen 111 mm normaal was het ook erg droog.Van 1 juni t/m 16 juli komt de temperatuur in De Bilt 2,6 graden hoger uit dan het langjarig gemiddelde (1991 - 2020). Daarmee verloopt de eerste zomerhelft zelfs een stuk warmer dan bijvoorbeeld in 2018 of 2022. De grootste bijdrage daarbij is van de ongekend warme junimaand, maar ook de eerste helft van juli is gemiddeld bijna 1,5 graad warmer dan normaal verlopen.
Verder was het extreem zonnig met zo'n 45% meer zonuren dan normaal: ongeveer 460 uur tegen 315 uur normaal. Alleen in de eerste zomerhelft van 1976 was het nog iets zonniger. Gemiddeld over het land was het ook een erg droge eerste helft van de zomer met 65 mm tegen 111 mm normaal. De verschillen zijn wel groot: in Zeeland viel lokaal niet meer dan 25 mm terwijl in delen van Twente lokaal (ruim) 150 mm neerslag is gevallen.
Recordaantal warme dagen
Op maar liefst 41 (van de 46) dagen werd het in De Bilt ten minste 20 graden. Dat is een record; in 1930 en 2003 kwam het in de eerste helft van de zomer tot 39 warme dagen. Normaal telt de eerste helft van de zomer 27 warme dagen.
Ook het aantal zomerse dagen - met temperaturen van 25 graden of meer - lag ver boven het gebruikelijke aantal, met 22 zomerse dagen tegen een langjarig gemiddelde van 9 dagen. Verder kwam het tot 3 tropische dagen tegenover 1 à 2 normaal. Records zijn dat niet, want de eerste zomerhelft van 1976 kende 24 zomerse en 12 tropische dagen.
Zuidoosten het warmst
Zoals gebruikelijk zijn de hoogste temperaturen over de eerste helft van de zomer gemeten in het zuiden en zuidoosten. Gemiddeld over de eerste helft van de zomer werd het daar overdag (ruim) 26 graden, bijna 4 graden hoger dan gebruikelijk. Er zijn dan ook al twee regionale hittegolven genoteerd.
In het Limburgse Ell kwam het tot maar liefst 27 zomerse dagen tegen ongeveer 13 dagen normaal. In Eindhoven en Arcen werden ook al 9 tropische dagen genoteerd met temperaturen van 30 graden of meer, ongeveer 3 keer zo veel als normaal. In het Limburgse Arcen is het iedere dag minstens 20 graden is geworden, een unicum voor de eerste helft van de zomer.
Kustgebieden doen ook mee
Hoewel de hoogste temperaturen vaak in het zuiden en zuidoosten werden gemeten, was het ook aan de kust uitzonderlijk warm. Zo heeft Vlissingen in de eerste helft van de zomer maar liefst 41 warme dagen genoteerd tegen 21 normaal. In het Zeeuwse Wilhelminadorp werd het 20 keer zomers warm tegen normaal 6 keer. En Hoek van Holland noteerde al 5 tropische dagen tegen één normaal.
Het minst warm was het - zoals gebruikelijk - in het noordwestelijk kustgebied. Daar werden op een aantal KNMI-stations 'slechts' 29 warme dagen gehaald - alsnog ongeveer het dubbele van normaal - en werd het 7 keer zomers warm (tegen 2 à 3 zomerse dagen normaal). In Den Helder en op Vlieland en Terschelling is de tropische grens van 30 graden in de eerste zomerhelft niet gehaald.
'Koele' dagen zijn niet zo koel meer
Ondanks beduidend minder tropische dagen dan in 1976 komt deze eerste zomerhelft er qua gemiddelde temperatuur toch heel dicht bij in de buurt. Dat komt vooral doordat de 'koele' dagen deze zomer een stuk minder koel zijn dan destijds.
De eerste zomerhelft van 1976 kende bijvoorbeeld nog 4 dagen met een maximumtemperatuur van 12 tot 14 graden in De Bilt. In de eerste zomerhelft van 2023 bleef het kwik in De Bilt daarentegen slechts één keer onder de 18 graden steken. Onder andere het warme zeewater speelt daarbij een rol, waardoor zelfs bij een wind vanuit het westen deze zomer vaak de 20 graden (ruim) wordt overschreven.
