Foto gemaakt door Erica van Leeuwen - Zelhem
Foto gemaakt door Erica van LeeuwenZelhem
Nu

Eerste officiële zomerse dag van 2023 bijna maand te laat

Om 12:10 uur werd het in De Bilt 25,5 graden en daarmee is sprake van de eerste officiële zomerse dag van 2023. Daarvoor moet het op het hoofdstation bij het KNMI tenminste 25,0 graden zijn. Uiteindelijk werd het 29,1 graden. In het huidige klimaat (1991 t/m 2020) valt de eerste officiële zomerse dag gemiddeld op 14 mei, daarmee hebben we de eerste zomerse warmte dus net als de eerste officiële warme dag bijna een maand later dan gebruikelijk. In 1994 viel de eerste zomerse warmte in De Bilt voor het laatst nóg later, namelijk pas op 24 juni. Op veel andere plekken in het oosten en zuiden werd het in mei en juni al wel ruim 25 graden en vandaag kan het in deze gebieden al tropisch warm worden.

De laatste officiële zomerse dag dateert alweer van 6 september, toen het weerstation in De Bilt een maximumtemperatuur van 27,2 graden noteerde. De periode zonder officiële zomerse warmte duurde met 276 dagen opvallend lang, normaal is dit 252 dagen. Deze eeuw komt alleen 2013 in de buurt met een periode van 270 dagen zonder zomerse warmte. Vanaf 1901 was de periode 36 jaren nóg langer dan dit jaar, voor het laatst in 1999 (288 dagen). In het jaar 1908 was de periode met 384 dagen het langst, in 2007 met 204 dagen het kortst.

Eerste zomerse dagen steeds vroeger

De eerste officiële zomerse dag valt in het huidige klimaat gemiddeld op 14 mei, dit jaar zijn we dus bijna 4 weken te laat. Dertig jaar geleden, over de periode 1961 t/m 1990, viel de eerste zomerse dag gemiddeld nog op 25 mei. Zomerse dagen vallen door het opwarmende klimaat gemiddeld steeds vroeger en vaker. In 2007 werd een recordvroege zomerse dag gemeten op 14 april met maar liefst 27,6 graden in De Bilt. Opvallend genoeg staat een oud jaar op een tweede plek: op 15 april 1904 werd het 25,8 graden.

Vorig jaar werd de eerste zomerse warmte in De Bilt op 15 mei gemeten en in 2021 viel de eerste officiële zomerse dag pas op 1 juni, precies de eerste dag van de meteorologische zomer. Dit jaar duurde het dus nog langer tot 9 juni en dat was deze eeuw nog niet gebeurd. In 2004 werd het op 7 juni voor het eerst zomers. In de vorige eeuw kwam het 17 jaren nóg later tot de eerste zomerse dag. In 1906 viel de eerste officiële zomerse dag op 18 juli, zoiets is door klimaatverandering tegenwoordig ondenkbaar.

Gemiddeld 28 officiële zomerse dagen

In het huidige klimaat telt De Bilt gemiddeld 28 zomerse dagen. In dertig jaar tijd is het gemiddelde aantal zomerse dagen met 10 gestegen, want tussen 1961 en 1990 was de norm nog maar 18 zomerse dagen. Begin vorige eeuw, tussen 1901 en 1930, lag het gemiddelde met 13 zelfs nog een stuk lager.

Het jaar 1907 telde de minste zomerse dagen in De Bilt, namelijk slechts 3 stuks. In 1956, 1962 en 1965 kwam het tot maar 4 zomerse dagen. Deze eeuw heeft 2002 het kleinste aantal zomerse dagen. Toen steeg de maximumtemperatuur op 18 dagen naar 25 graden of meer. Dat was één generatie geleden nog de normaal.

De meeste officiële zomerse dagen zagen we in 2018, toen de thermometer in De Bilt op maar liefst 55 dagen op 25 graden of meer uitkwam. Het jaar 2006 telde 51 zomerse dagen en op een derde plaats staat 2003, toen De Bilt 48 zomerse dagen telde.

Jordi HuirneMeteoroloog en presentator