Extreme kou 2000 km bij ons vandaan
Bij ons maakt de winter momenteel geen kans, maar hoe anders is dat in het (noord)oosten van ons continent. Nog geen 2000 km bij ons vandaan was sprake van absolute diepvriestemperaturen, in Rusland daalde de temperatuur zelfs onder de -30 graden. De kou wordt de komende dagen verder naar het oosten gedreven en raakt dus alleen maar verder uit zicht voor ons.Het is al een aantal dagen erg koud in het noorden en noordoosten van Europa. We schreven vorige week al over de kou die vanuit het noordoosten Scandinavië en de rest van noordoost-Europa zou veroveren. Even leek de kou zich echt dicht bij onze omgeving te positioneren, tot aan Denemarken en Duitsland aan toe.
Lagedrukgebied passeert 'te noordelijk'
Zo ver kwam het echter niet. Het lagedrukgebiedje, dat in de berekeningen vorige week onder Denemarken door leek te passeren en naar het zuidoosten zou bewegen, nam een noordelijkere route. De koude lucht bleef hierdoor een paar honderd kilometer verder naar het noordoosten liggen. In Denemarken, waar even heel veel sneeuw in de verwachting stond voor woensdag/donderdag, viel vooral regen. Een flink pak sneeuw viel verder naar het noorden, in de regio van Oslo en delen van Zuid-Zweden.
Diepvries in Noordoost-Europa
Aan de achterzijde van het lagedrukgebied werd wel koude lucht aangezogen. Zoals gezegd kwam deze koude lucht door de route van het lagedrukgebied niet zo ver zuidwestelijk als eerst verwacht, maar toch ging een groot deel van Noordoost-Europa de diepvries in. In de bergen van Noorwegen en grote delen van Zweden en Finland daalde de temperatuur tot onder de -20. In Lapland dook het kwik zelfs meerdere dagen onder de -30, met -38,2 in Kautokeino (Noorwegen) op zaterdag als laagste waarde.
Rusland volop in de kou
De kou zakte ook af naar de Baltische staten, met bijvoorbeeld ook in Estland lokaal temperaturen ruim onder de -20 graden. Over de grens met Rusland is de kou nog extremer. Een enorm koudereservoir houdt zich daar op, met vrijwel overal temperaturen beneden de -20 en op veel plekken zelfs temperaturen onder de -30 graden. Nog een dikke 1000 km verder landinwaarts, in Ust-Shchuger, daalde het kwik tot -46,6 graden. Een opmerkelijk lage temperatuur voor een gebied dat geografisch gezien tot Europa behoort.
Kou wordt verdreven
Wij hebben al een lange tijd te maken met een overwegend zuidwestelijke stroming. Dit was niet in de laatste plaats de reden dat de start van januari bij ons recordzacht verliep. De komende dagen houdt dit patroon min of meer stand. Daarbij zorgen lagedrukgebieden ten westen van Noorwegen en een sterk hogedrukgebied dat van Rusland afzakt richting Kazachstan ervoor dat de zuidwestelijke wind tot bijna Siberië aan toe door gaat dringen.
De vorst wordt op deze manier, met uitzondering van het Scandinavisch Hoogland, tot aan het noorden van Lapland teruggedrongen. In Rusland trekt de meest extreme vorst zich na een koude start van de week terug naar het oosten en in het uiterste westen van dat land komt de temperatuur zelfs boven het vriespunt uit.
Vanzelfsprekend betekent dit dat winterkou er ook bij ons komende week niet in zit.
