Late sneeuwval Noord-Italië niet voldoende om droogte te verdrijven

Er gebeurde in de bergen meteen een ernstig ongeluk. Reddingswerkers hebben vanochtend drie lichamen geborgen in de Noord-Italiaanse Alpen. De slachtoffers kwamen gisteren om het leven in een lawine in de regio Aostadal, vlakbij de Franse grens.

Het zou gaan om drie deelnemers aan een opleiding tot berggids. De lichamen zijn naar de stad Aosta gebracht voor de identificatie. De cursusleider wist zichzelf te bevrijden en sloeg alarm. Hij is in het ziekenhuis, maar zijn toestand is niet ernstig. Reddingsteams konden gisteren de plaats van de lawine niet bereiken door de slechte weersomstandigheden.

Druppel op de gloeiende plaat

De sneeuw was, behalve veroorzaker van dit ongeluk, slechts een druppel op de gloeiende plaat voor bestrijding van de droogte in het noorden van Italië. Het Italiaanse onderzoeksinstituut CIMA heeft becijferd dat de sneeuwsituatie in de Italiaanse Alpen, voor het derde opeenvolgende jaar ronduit dramatisch te noemen is. Niet alleen lag er op het piekmoment zo’n 60 procent minder sneeuw dan normaal, ook viel de piek een maand eerder dan gebruikelijk en begon de smelt van het beetje sneeuw dat er nog wel was eerder. Tot de sneeuw van de afgelopen 24 uur was er al zoveel sneeuw weggesmolten dat in de Italiaanse Alpen sprake was van een situatie, zoals die in juni normaal is.

Tekort van twee maanden aan sneeuwsmelt

Italië kwam al voor twee maanden aan water uit sneeuwsmelt tekort. Vorig jaar was de situatie ongeveer even dramatisch. Dit is slecht nieuws, want voor wat de watervoorziening betreft, breekt nu juist de lastigste periode aan. Daar waar er in het voorjaar bijzonder veel water nodig is, zijn de voorraden beperkt en valt relatief weinig regen. De vraag en het aanbod lopen dermate sterk uiteen dat snel tekorten kunnen ontstaan.

Het gebrek aan sneeuw in de Italiaanse Alpen is niet alleen een gevolg van het ontbreken van sneeuwval gedurende de wintermaanden, maar ook van de hoge temperaturen van de laatste tijd. Het is die warmte die ervoor heeft gezorgd dat het beetje sneeuw, dat er in de bergen nog wel aanwezig was, veel eerder dan normaal is gaan smelten. In het stroombekken van de rivier Adige was er tot gisteren een sneeuwtekort van 73 procent. Het bekken van de Po moet het met ongeveer 1/3 van de historische voorraad doen. Dit komt daar overeen met de situatie zoals die aan het einde van de junimaand normaal is.

Apennijnen

Zag het er in de Apennijnen door de zware sneeuwval van januari eerst nog goed uit, het warme en droge weer daarna heeft ervoor gezorgd dat het grootste deel van die sneeuw inmiddels weer is weggesmolten. Op dit moment zijn de omstandigheden er vergelijkbaar met die in de Alpen. En hebben de rivieren geen baat meer bij die vroege sneeuw.

Volgens het onderzoeksinstituut is nu in alle Italiaanse regio’s, die voor hun watervoorziening mede afhankelijk zijn van sneeuwsmelt in de bergen in het voorjaar, sprake van grote tekorten. Daarbij is het water dat in de bergen nu als sneeuw ontbreekt, het water dat straks in de zomer ook niet beschikbaar komt voor drinkwater, water om te bevloeien en water dat in de industrie kan worden gebruikt. Om van het water voor de natuur nog maar te zwijgen.

Ook in 2016 en 2017 erg droog

De situatie is, behalve met de afgelopen twee jaar, ook vergelijkbaar met die van de jaren 2016 en 2017, toen er in de bergen eveneens grote sneeuwtekorten waren. Vorig jaar had de droogte in Italië ingrijpende gevolgen. Niet alleen kwam het op veel plaatsen tot natuurbranden, ook daalde de waterstand in de Po tot een historisch laag niveau. Ook nu al staat de rivier erg laag en daarin lijkt de komende tijd nauwelijks verbetering te komen.

Sommige dorpen in het noorden hebben met watertekorten te kampen, omdat hun bronnen in de bergen zo goed als uitgedroogd zijn. Hopelijk gaat het later dit voorjaar alsnog vaker regenen en hoog in de bergen sneeuwen. Alleen dan kan een herhaling van de situatie van vorig jaar alsnog en op de valreep worden voorkomen. Overigens geldt dit ook voor andere landen in Zuid-Europa, zoals in Spanje, waarover we ook onlangs schreven.

ANP / Weer.nl