Onophoudelijk noodweer Californië: wat is er aan de hand?

Het begon rond Tweede Kerstdag, en inmiddels wordt ‘sunny California’ al ruim twee weken bestookt door het ene na het andere lagedrukgebied met extreem veel neerslag. De situatie is inmiddels zo ernstig dat allerlei wegen onbegaanbaar zijn, elektriciteit op grote schaal is uitgevallen, hele steden onder water staan en straten zijn veranderd in kolkende, verwoestende rivieren. En er komt nog veel meer aan.

Hier zie je wat er de afgelopen dagen al viel:

Bosbranden

Zo is de ene extreme situatie overgegaan in de andere. De staat had hiervoor al een hele tijd te maken met extreme droogte, en grootschalige bosbranden. Dat maakt de huidige situatie nog veel erger. Omdat veel vegetatie door het vuur is weggevaagd is er bijna niets wat het water kan tegenhouden. Vrijwel heel Californië heeft in de afgelopen weken 400 tot 600 % (!) meer regen gehad dan normaal. De bodem is daardoor ook al lang en breed verzadigd, en alle rivieren staan al ver boven normaal, waardoor al het water daar ook niet meer in kan, meldt de National Weather Service.

Alarm voor 35 miljoen mensen

Er was veel aandacht voor het plaatsje Montecito, omdat daar veel wereldsterren wonen. Het hele stadje is geëvacueerd, en ook veel inwoners van het dichtbijgelegen Santa Barbara moesten op stel en sprong hun huis verlaten. ‘Leave now’, kreeg tienduizenden mensen te horen. Maar de problemen gaan veel en veel verder dan de tuin van Oprah Winfrey. Meer plaatsen worden geëvacueerd. Daarnaast is het overstromingsalarm op dit moment zo grootschalig dat maar liefst 35 miljoen mensen daar nu mee te maken hebben.

Waar komt al die regen vandaan?

Niet alleen de beelden in de media, maar ook de weerkaarten zijn ontzagwekkend. Als je naar de komende paar dagen kijkt zie je de ene na de andere neerslagmassa in volle vaart op Californië knallen. Ze zijn het product van een zogenoemde atmosferische rivier, een stroom van vocht hoog in de lucht, die de tropische Stille Oceaan overdendert, recht op de Amerikaanse westkust af.

‘Atmosferische rivier’, waar hebben we dat eerder gehoord? Juist: in Nederland. We schreven er eind december al over in dit artikel, toen er bij ons zo veel regen viel. Iets vergelijkbaars is op dit moment in Californië aan de gang. Maar er is een heel groot en heel belangrijk verschil tussen Nederland en Californië. En dat zijn de bergen.

Botsen op de bergen

Bij ons kunnen storingen vanuit het westen ‘gewoon’ gestaag over het land trekken. Meestal worden de eerste klappen door de Britse eilanden opgevangen, dan komen ze bij ons en even snel vertrekken ze meestal ook weer. En dat is dan dat. In Californië is dat heel anders. Een stukje landinwaarts ligt namelijk de Sierra Nevada, een langgerekte bergketen, met toppen van ruim boven de 4000 meter. Vergelijkbaar met de Alpen, ongeveer. We kennen ze vooral van de prachtige Nationale Parken die hier liggen, zoals het beroemde Yosemite.

Al die neerslaggebieden die vanaf de Oceaan aan komen stormen, botsen vrij letterlijk op die bergketen, en laten regelmatig hun hele lading daar achter. In de lager gelegen gebieden krijg je zo een enorme bak regen, hoger in de bergen betekent dat meters sneeuw; op de Red Peak in datzelfde Yosemite Park wordt binnen een week maar liefst 5 meter sneeuw verwacht. Maar in dit geval nog problematischer: alles stroomt net zo hard weer van die bergen af, terug naar zeeniveau. Onderweg heeft al dat water natuurlijk een verwoestende kracht en komt van alles mee naar beneden.

Nog lang niet klaar

Voorlopig gaat deze ongekende plensbuiengeseling nog even door. In deze animatie wat er de komende dagen nog aankomt.