Spectaculair noorderlicht kleurt hemel boven Nederland rood en groen
In het noorden en midden van het land was de afgelopen nacht een spectaculair noorderlicht te zien. Meestal is noorderlicht bij ons niet sterk genoeg om met het blote oog waar te nemen. Het komt dan beter tot zijn recht als je er een lang belichte foto van maakt. Nu was het noorderlicht zo fel, dat het wel met het blote oog zichtbaar was.Het komt op onze breedtegraden niet vaak voor dat we het noorderlicht, of Aurora Borealis, kunnen waarnemen, maar soms is het noorderlicht sterk genoeg en is het toch te zien. Met het blote oog lukt dat hier vaak nauwelijks, maar door de lens van een camera kan de verkleuring in de lucht soms toch wel prachtig waargenomen worden. Veel feller is het noorderlicht vaak in het hoge noorden, richting de noordpool zichtbaar.
Zonnestorm
De activiteit van het noorderlicht hangt nauw samen met de activiteit van de zon. Als er aan het oppervlak van de zon uitbarstingen plaatsvinden, zoals nu het geval is, wordt er in één keer een 'wolk' met die geladen deeltjes het heelal 'ingesmeten'.
Als zo'n explosie (ook wel zonnestorm of zonnevlam genoemd) op de aarde gericht staat, kan dit, als de deeltjes de bovenkant van onze atmosfeer binnendringen, voor spectaculair noorderlicht zorgen. En hoe meer deeltjes en hoe sneller de deeltjes in de atmosfeer terecht komen, des te hoger de activiteit van het noorderlicht.
Vooral in een band rondom het arctisch en antarctisch gebied, waar de geladen deeltjes door het aardmagnetisch veld de atmosfeer in worden getrokken, levert dat in het winterhalfjaar geregeld een waar spektakel op, waarbij een schitterend, bewegend lichtgordijn in de lucht te zien is. In de zomer is het poollicht ook in het arctisch gebied waar te nemen, omdat het daar dan 24 uur per dag licht is. Het poollicht, ook wel aurora borealis genoemd, kent ook een zuidelijke variant: aurora australis, dat rond de zuidpool te zien is.
Soms ook tot in Nederland
Het noorderlicht is op het noordelijk halfrond dus vooral te zien in noordelijk gelegen landen of gebieden, waaronder Lapland, Rusland en delen van Alaska en Canada, maar bij een hogere activiteit kan het ook verder naar het zuiden te zien zijn, soms tot in Nederland aan toe. Zo beleefden grote delen van Scandinavië de afgelopen nacht een fraai noorderlicht. Onze collega Daan van den Broek, die in Helsinki woont en studeert, kon het vanuit zijn appartement fotograferen. Daar was het nog veel feller dan in Nederland.
De veroorzaker van het noorderlicht van nu zijn meerdere uitbarstingen, die zich de afgelopen dagen aan het oppervlak van de zon hebben voorgedaan. Die zon is op dit moment zeer actief, er zijn vele zonnevlekken zichtbaar. Mogelijk is nog een wolk met geladen deeltjes onderweg naar de aarde. Die zou vanavond en de komende nacht noorderlicht kunnen brengen. Wel is er dan meer bewolking en is het dus lastiger om het te zien.
Zon is zeer actief
De zon is op dit moment zeer actief. Rond het jaar 2025 wordt een nieuw zonnevlekkenmaximum bereikt. Dat maximum wordt een stuk actiever dan eerst verwacht. Oorspronkelijk leek alles op een zeer zwak maximum te wijzen, zwakker nog dan het vorige dat we alweer een tijdje achter de rug hebben. Binnen de gemeenschap van zonnevolgers ontstond de afgelopen jaren al een discussie, of die aanname mogelijk fout was. Een groeiend kamp aan deskundigen verwachtte een maximum dat een stuk actiever zou uitpakken. Inmiddels lijkt het erop dat zij gelijk hebben gehad.