September 2021 was zeer droog, rustig en warm

Vooral de eerste helft van september bracht prachtig nazomerweer. Een hogedrukgebied lag eerst boven Schotland en bewoog later via Scandinavië naar Oost-Europa. Daardoor draaide bij ons de wind van noord via oost naar zuid, waardoor de aangevoerde lucht droger en warmer werd. De eerste negen dagen van de maand was het overal droog en scheen de zon flink. Wel ontstond in de rustige nachten soms mist en lage bewolking, vaak duurde het een tijd voordat het ochtendgrijs was verdwenen. In de zon kon het kwik overdag steeds verder oplopen. Op 3 en 5 september werden in Limburg al zomerse temperaturen gemeten en op 6 tot en met 9 september gebeurde dit op grote schaal.

Plaatselijk 6 zomerse dagen

In De Bilt kwam de temperatuur op 3 dagen boven 25 graden uit tegen 2 zomerse dagen normaal. Voor het eerst sinds 2006 telde september flink wat meer zomerse dagen dan augustus, in de afgelopen oogstmaand bleef de teller op slechts 1 officiële zomerse dag steken. In Arcen (Noord-Limburg) werden 6 zomerse dagen geteld. Het Groningse Nieuw-Beerta noteerde op 9 september de landelijk hoogste temperatuur van 28,5 graden.

Iets wisselvalliger en minder warm

Vanaf 10 september kregen we te maken met de invloed van lagedrukgebieden, waardoor het wat wisselvalliger werd. Op 10 september werd het in Twente en de Achterhoek nog zomers warm, daarna schommelde de middagtemperatuur rond 20 graden. In de avond van 9 op 10 september trokken de eerste regen- en onweersbuien het land binnen. Er viel in Zeeland, de Achterhoek en Drenthe plaatselijk 20 mm. Een dag later viel in Brabant, Utrecht, Gelderland, Overijssel en Drenthe lokaal 25-30 mm. Nijmegen mat zelfs 36 mm. Daarna was het tot het slot van de maand meest droog met een mix van wolkenvelden en zon, alleen op 15 september werd in Limburg behoorlijk wat neerslag afgetapt, met in Heibloem 27 mm. Grote neerslagsommen van 50 mm of meer, zogenaamde dagen met zware neerslag, kwamen niet voor.

Eerste nachtvorst een week te vroeg

Op 20 en 21 september werd het met een noordoostenwind wind eventjes beduidend frisser, maar het was wel droog. In het hele land werd de 20-gradengrens niet meer gehaald en in het Achterhoekse Hupsel bleef het kwik op de 20e steken op 15,4 graden. In het noordoosten was het deze dagen vaak grijs, in het zuidwesten juist zonnig met daar de hoogste temperaturen. In de nachten kon het goed afkoelen tot onder 5 graden. In de vroege ochtend op 21 september werd op weerstation Twenthe 3,1 graden gemeten. Op het hoofdstation in De Bilt daalde het kwik tot 3,7 graden. Vlak boven de zandgronden in het oosten van het land, Brabant en in de duinen kwam het tot de eerste nachtvorst na de zomer. Op het meetpunt Woensdrecht daalde de temperatuur aan de grond tot -0,2 graden. De eerste nachtvorst was een week vroeger dan gemiddeld.

Vanaf de 22e raakten we de frisse noordoostenwind kwijt, doordat hogedrukgebieden boven of in de buurt van ons land kwamen te liggen. Daardoor liep het kwik weer op tot ruim 20 graden en op 24, 25 en 26 september was het regionaal zelfs 24 graden. Alleen op 23 september was er even meer bewolking en waaide het vooral aan zee hard. Het eerste festivalweekend na de zomer ging gepaard met fraai en rustig nazomerweer met slechts een enkele regen- of onweersbui.

Herfstachtig slot

Na een mooi weekend trok maandag 27 september een koufront over het land. Een regenzone verdreef de warme lucht, met daar vooruit nog plaatselijk 22 graden op de thermometer. Aan zee waaide het hard met een windkracht 7. Op 28 september was het vriendelijk najaarsweer tussen de storingen in met flink wat zon. Daarna viel vooral in de noordwestelijke helft van het land flink wat regen en opnieuw stond er in de kustregio veel wind. Zo werd op 29 september in IJmuiden korte tijd windkracht 8 gemeten, een windvlaag schoot uit naar 95 km/u. Ook viel op de 29e in de noordelijke helft van het land regionaal 20-35 mm. Soms waren dit felle buien met hagel en onweer. In het noordoosten werd het op sommige meetpunten niet warmer dan 12,5 graden. Op de laatste dag van de maand brak de zon weer door, maar in het noordwesten bracht een nieuwe storing snel weer regen.

Veel mooi-weerdagen en zeer rustig

Ondanks het wisselvallige slot lag het aantal mooi-weerdagen fors boven normaal. De Bilt telde er 9 tegen 5 normaal. Op een mooi-weerdag valt geen meetbare neerslag, is het warmer dan normaal en schijnt de zon meer dan de helft van de tijd. In 2016 lag dit aantal voor het laatst hoger met 12 en in 2006 werd een recordaantal van 13 gemeten.

Gemiddeld over het land viel 29 mm tegen 79 mm normaal. Vlak voor het eind van de maand was dit nog maar 10 millimeter en leek het erop dat we in de top-10 droogste septembermaanden zouden komen. Tot 27 september was er in de omgeving van Lisse nog vrijwel geen meetbare neerslag gevallen en zelfs de natste plekken van ons land in het oosten, hadden nog maar zo’n 50 mm opgevangen. Uiteindelijk was het Brabantse Mill het natst met 68 mm. In de Betuwe, Zeeland en Zuid-Holland viel lokaal minder dan 15 mm. Tiel was met 10 mm de droogste plek. Ook het uiterste westen van Brabant was zeer droog met in Bergen op Zoom 10 mm.

Met gemiddeld over het land 178 zonuren tegen 158,5 normaal was het vrij zonnig. Vrijwel overal was het aan de zonnige kant, alleen het noordoosten was iets te somber. Weerstation Eelde nabij de stad Groningen kwam op 142 uur zon uit. Maastricht telt 207 zonuren en was daarmee de zonnigste stad van het land.

Opvallend was ook de lage windsnelheid. Herfststormen hebben we niet gehad, alleen op 29 en 30 september was het stormachtig in het noordwestelijk kustgebied. Gemiddeld over het land waaide het met 12,2 km/u tegen 15,1 km/u normaal. Alleen in 2014 en 2003 was het nog een fractie rustiger.