Vlakke maart 2021 eindigt met warmterecords
Maart was een redelijk normale maand zonder echte uitschieters. Ok, er was sprake van een officiële voorjaarsstorm, maar de temperaturen waren lange tijd vlak en lagen al die tijd zo’n beetje een graad beneden normaal. Pas aan het eind van de maand was sprake van lentetemperaturen, daardoor komt de gemiddelde temperatuur in De Bilt uit op 6,4 graden tegen 6,5 graden normaal. Door het zonnige slot scheen de zon gemiddeld over het land 158 uren tegen 146 normaal. Met landelijk gemiddeld 46 mm tegen 56 mm normaal was het net als in februari vrij droog.
De maand ging rustig van start. De eerste dagen waren de verschillen in weer af en toe groot. Vooral in het noorden bleken bewolking en nevel of mist vaak hardnekkig, terwijl in de rest van het land de zon er een deel van de dag ook mooi door kwam. Tijdens opklaringen vroor het in de nacht hier en daar licht, overdag werd het in de wolkengebieden niet warmer dan tussen 4 en 8 graden. Op de plekken waar de zon scheen werd het 13 tot 16 graden.
Saharazand
Op woensdag 3 maart zat er zoveel Saharazand in de lucht dat de zon op de plaatsen waar hij scheen voor een groot deel werd afgeschermd. Lage bewolking en mist, die al boven het westen en noorden van Nederland aanwezig waren en de temperaturen daar laag hielden terwijl het in het zuiden bijna 17 graden werd, werden een dag later op 4 maart door een noordelijke wind naar het zuiden geduwd. Tegelijkertijd begon het in delen van Limburg hard te regenen. Daar kwam uiteindelijk tussen 15 en 25 millimeter omlaag, terwijl het in de rest van het land overwegend droog bleef. Het werd overdag niet meer warmer dan 4 tot 8 graden bij een kille noordoostelijke wind.
Er volgden drie koude nachten met op diverse plaatsen matige vorst. Het koudst werd het in Deelen waar het op 6 en 7 maart ’s nachts respectievelijk 6,8 graden en 6,6 graden vroor. Het was voor het eerst sinds het koude voorjaar van 2013 dat het zo laat in het seizoen in Nederland nog zo koud was. Daarna nam de bewolking toe en de dagen die volgden verliepen licht wisselvallig en vrij koud met maxima tussen 5 en 11 graden.
Een officiële storm en een bijna-storm
Hierna brak een onrustigere fase aan. In de nacht naar 11 maart nam de wind toe en viel flink wat regen. Overdag kwam het aan zee (op 6 officiële weerstations) tot een zuidwesterstorm met windvlagen tot 120 kilometer per uur. De Houtribdijk registreerde met 124 kilometer per uur uiteindelijk de zwaarste windstoot. Ook in het binnenland kwam op veel plaatsen tijdelijk een windkracht 8 te staan, tot in het oosten aan toe. Daar werden hier en daar windstoten tot 104 kilometer per uur geregistreerd. Er werd voor tientallen miljoenen aan schade aangericht. Koud was het niet, de temperaturen bereikten in het zuidoosten plaatselijk waarden van 14 graden.
Op de 12e bleef het flink waaien, maar was het vergeleken met een dag eerder wel wat rustiger. Vooral in de middag vielen een paar buien bij temperaturen tussen 8 en 10 graden. Een volgende bijna-storm trok op zaterdag 13 maart over het land. Na een nacht met plensregens en windstoten was er ook overdag veel wind. Aan zee kwamen zware tot zeer zware windstoten voor. Het waaide uiteindelijk net niet hard genoeg om van een echte storm te kunnen spreken, maar er werd wel tijdelijk stormkracht gemeten. Er trokken maartse buien over het land en het was guur met een graad of 10.
Tweede maandhelft rustiger
De tweede helft van de maand verliep weer rustiger dankzij de invloed van hogedrukgebieden. Het weerbeeld was licht wisselvallig met soms wat regen of een bui, maar ook wel zon, zoals op de 16e in het noordoosten en oosten.
Op 19 maart drong vanuit het noordoosten opnieuw koude lucht het land binnen en werd het, ondanks een zonnig weertype, gevoelig kouder. Tijdens de start van de astronomische lente vroor het tussen 2 en 5 graden. Overdag was het op de 20ste in het noorden bewolkt, in het midden en zuiden scheen de zon en kwam de bewolking later aan. Het werd daarbij tussen 7 en 10 graden. In het noorden viel uiteindelijk nog een buitje.
Daarna volgden rustige dagen met vaak bewolking, soms ook zonnige momenten en in de nachten eerst nog plaatselijk lichte vorst. Overdag werd het geleidelijk warmer met temperaturen die tot tussen 10 en 15 graden en in het zuiden lokaal nog wat hoger opliepen.
Jojo-effect: van maartse buien naar volop lenteweer
In de laatste dagen van de maand gedroeg de temperatuur zich als een jojo. Na een aantal lenteachtige dagen trok een koufront in de nacht naar 27 maart over het land. Dit ging gepaard met regen en op zaterdag 27 maart volgden maartse buien met hagel, onweer en smeltende sneeuwvlokken. Met 8 tot 11 graden was het fris voor eind maart.
Nadat we op 28 maart een overgangsdag hadden met hogere temperaturen, maar wel veel bewolking en in het noorden wat regen, barstte in het slot van de maand de lente los. Op maandag 29 maart werd in het zuiden voor het eerst de 20-gradengrens overschreden. De eerste lokale warme dag van het jaar was daarmee een feit. Een dag later volgde ook De Bilt met een officiële warme dag. Het werd meteen 21,3 graden op het hoofdstation. Ook werden op de slotdagen dagrecords verbroken, met op 30 maart in Woensdrecht 23,9 graden. Recordwarm werd het op 31 maart, met in De Bilt 23,8 graden. Daarmee werd het officiële maandrecord uit 1968 net niet verbroken. Landelijk werd het all-time maartrecord wel verbroken met in Arcen maar liefst 26,1 graden! Dit was tevens de op één na vroegste lokale zomerse dag ooit gemeten.
Noordoosten meeste regen, zuiden relatief zonnig
In het zuidwesten van het land was maart opvallend droog met op verschillende plekken amper 30 mm neerslag (s' Heerenhoek 26 mm). In Drenthe en Groningen was de maand juist natter dan normaal met ruim 70 mm. In het toepasselijke Gieterveen viel 83 mm. Ook in Zuid-Limburg was het vrij nat met 60-75 mm. Landelijk viel gemiddeld 46 mm tegen 56 mm normaal.
Maart was landelijk met 158 zonuren tegen 146 zonuren iets aan de zonnige kant, maar in het zuiden is de maand zeer zonnig met in Maastricht 188,5 zonuren. Daarmee komt de maand daar zelfs op een 7e plek in de top-10 zonnigste maartmaanden terecht. In Vlissingen scheen de zon 184 uren en dat betekent een 8e plek voor dat station. In de noordelijke helft van het land verloopt maart juist vrij somber. Zo scheen de zon in Berkhout en Leeuwarden 131 uren.
De maand telt uiteindelijk in De Bilt 8 nachten met vorst en 1 nacht met matige vorst (<-5 graden). Dit zijn normale aantallen voor in het nieuwe klimaat. De warme dagen, met maxima boven 20 graden, zijn niet bepaald normaal in maart. Gemiddeld wordt slechts één keer in de 10 jaar de 20-gradengrens geslecht in maart.
