Eerste officiële ijsdag van winter 2023
In De Bilt is het vandaag niet warmer geworden dan -1,4 graden. De temperatuur daalt momenteel weer, waardoor de temperatuur vandaag niet meer boven het vriespunt uitkomt. Daarmee is sprake van een officiële ijsdag - daarvoor moet het in De Bilt de hele dag blijven vriezen.De eerste officiële ijsdag valt vroeg deze winter. Gemiddeld in het huidige klimaat valt de eerste ijsdag op 27 december. Afgelopen zaterdag kwam het in Eelde al tot de eerste lokale ijsdag van deze winter. Verder bleef het vandaag in vrijwel het gehele binnenland vriezen.
Voor de laatste officiële ijsdag moeten we alweer een kleine 2 jaar terug in de tijd. De afgelopen winter bleef de maximumtemperatuur in De Bilt namelijk nooit onder het vriespunt steken, en de laatste officiële ijsdag dateert dan ook van 13 februari 2021. Die dag markeerde toen het einde van een bijzondere vorstperiode.
Meer ijsdagen op komst?
Deze week blijft het zowel 's nachts als overdag koud, al lijkt de temperatuur vanaf morgen overdag wel een fractie verder op te lopen door een (noordelijke) wind van zee. In de nachten blijft het op grote schaal licht tot soms matig vriezen, maar overdag komen we veelal boven nul uit. De kans op nog een lokale ijsdag lijkt deze week verder dan ook vrij klein.
Aantal ijsdagen neemt snel af
Het aantal ijsdagen, dagen waarop het de hele dag blijft vriezen, neemt snel af. Gemiddeld telt een winter in De Bilt 6 ijsdagen. Dit is het gemiddelde van het huidige klimaat, dus gezien over de periode 1991-2020. Tussen 1961 en 1990 was dit gemiddelde nog 11 ijsdagen en halverwege vorige eeuw 14. De eerste officiële ijsdag valt ook steeds later. De huidige eerste datum is 27 december, terwijl dat dertig jaar geleden nog 10 dagen eerder was.
Sinds 1901 kwam het 10 winters niet tot een ijsdag in De Bilt. Deze eeuw is verantwoordelijk voor de winter van 2000, 2007, 2014, 2016, 2020 en dus 2022 waarbij het niet tot een officiële ijsdag kwam. De hele vorige eeuw telt maar 4 winters zonder ijsdag. De winter van 1947 heeft de meeste ijsdagen, maar liefst 49. In Den Helder bleef het toen op 59 dagen vriezen en in het Drentse Eelde op maar liefst 61 dagen! Zoiets is in het huidige klimaat niet meer voor te stellen.
Vroeg en laat
De vroegste officiële ijsdag hadden we op 3 november 1980. Toen was het extreem vroeg al volop winterweer met een maximumtemperatuur van -0,9 graden. De meest late ijsdag ooit op het hoofdstation werd gemeten in 1909, 1942 en 1947 met op 12 maart nog maxima rond -1 graad. Dit record werd bijna verbroken op 17 maart 2018. Toen steeg de temperatuur tot 0,0 graden en liepen we de recordlate ijsdag op een haar na mis.
