Explosieve uitbarsting vulkaan bracht extreem veel waterdamp in de stratosfeer
De explosieve eruptie van de Hunga Tonga-Hunga Ha'apai vulkaan in het ten oosten van Australië gelegen eilandstaatje Tonga heeft op 15 januari zoveel waterdamp in de stratosfeer gebracht dat de aarde er tijdelijk een beetje van kan opwarmen.Dat hebben Amerikaanse onderzoekers uitgevonden die de met een satelliet van NASA tijdens de vulkaanuitbarsting verzamelde gegevens hebben geanalyseerd. De Hunga Tonga-Hunga Ha'apai vulkaan was op het moment van zijn uitbarsting een deels onderzeese vulkaan met zijn caldera op een diepte van ongeveer 150 meter onder zeeniveau.
Drukgolf
Toen de vulkaan uitbarstte, deed zich een geweldige explosie voor die een drukgolf veroorzaakte die zich twee keer over heel de wereld verplaatste en overal als een plotselinge verandering in de luchtdruk te meten was. De knal, waarmee de explosie gepaard ging, was tot in Amerika te horen. Na de explosie steeg een geweldige rookkolom van de vulkaan op die een hoogte van 20 kilometer bereikte en tot diep in de stratosfeer kwam, een plaats waar onder normale omstandigheden maar weinig gebeurt en normaal gesproken vrijwel niets vanaf het aardoppervlak doordringt. Nu was dit echter heel anders
Uit metingen van de NASA-satelliet is nu gebleken dat er door de vulkaanuitbarsting op Tonga een hoeveelheid waterdamp in de stratosfeer is doorgedrongen die voldoende is om 58.000 olympische zwembaden met water te vullen. De extra waterdamp die zo in de stratosfeer terechtkwam, vertegenwoordigde 10 procent van het totaal aan water dat daar op dat moment aanwezig was. Dat is een enorm grote aanvulling, een aanvulling die bijvoorbeeld vier keer zo groot was als die ten tijde van de uitbarsting van de Pinatubo in 1991, die toch als één van de grootste vulkaanuitbarstingen ooit te boek staat.
Fractie warmer
Het zal jaren duren voordat deze extra waterdamp weer uit de atmosfeer is verdwenen, zo verwachten de onderzoekers. Een gevolg hiervan is dat het op aarde een fractie warmer kan worden. Waterdamp is een broeikasgas dat extra warmte van de zon opneemt. Verder kunnen andere stoffen, die door de uitbarsting van de Hunga Tonga-Hunga Ha'apai vulkaan in de stratosfeer terecht zijn gekomen, in de ozonlaag met ozon reageren en ervoor zorgen dat de ozonlaag (tijdelijk) wat dunner wordt. Ook die veranderingen kunnen invloed hebben op de temperaturen in (in dit geval) de stratosfeer. De effecten zijn naar verwachting echter niet groot en ook maar tijdelijk. Ze moeten de komende jaren geleidelijk weer verdwijnen.
