Een groot deel van Europa heeft te maken met hoge temperatuur afwijkingen. © Copernicus / ERA5
Een groot deel van Europa heeft te maken met hoge temperatuur afwijkingen. © Copernicus / ERA5
Nu

Ongekende hittegolf treft Zuid-Europa: hoe lang duurt het nog?

De afgelopen weken werden landen in het zuiden van Europa al getroffen door hittegolven, maar de ellende lijkt nog niet voorbij. De hitte breidt zich de komende week uit naar West-Europa en dat merken we ook in Nederland. Sommige regio’s in het zuidoosten en zuidwesten krijgen te maken met ongekend hoge temperaturen van boven de 40 graden, wat aanzienlijke gevolgen heeft voor zowel de bevolking als de omgeving.

Hete periode voor Spanje en Portugal

In Spanje en Portugal lopen de temperaturen deze week fors op, met de verwachting dat temperaturen in het binnenland van Spanje de 40 graden kunnen bereiken. Ook langs de zuidoostelijke kust wordt er ruim 35 graden verwacht. De nachttemperaturen dalen hierbij niet beneden de 20 graden. De Spaanse weerdienst heeft voor veel gebieden in het midden en zuiden een code geel of soms zelfs code oranje uitgegeven vanwege de hitte. In Portugal zijn vergelijkbare waarschuwingen van kracht, met name in het binnenland waar de warmte langer blijft hangen.

Hittekoepel boven Zuidoost-Europa

Ook in Zuidoost-Europa, met name regio’s in Griekenland, Italië en de Balkan, worden uitzonderlijk hoge temperaturen gemeten. De temperatuur ligt op veel plekken rond de 40°C, ver boven het gemiddelde voor deze periode. Ook hier koelt het in de nacht maar nauwelijks af. Zo was het op zondagochtend in Vršac, Servië, nog ruim 30°C, een ongebruikelijk minimum voor het Europese continent. De extreme hitte en droogte zorgen niet alleen voor gezondheidsrisico's, maar ook voor een verhoogde kans op bosbranden. In onder andere Bulgarije en Griekenland woeden er grote bosbranden.

De verwachte temperaturen aanstaande vrijdagmiddag in Europa volgens het Europese weermodel (ECMWF). Het wordt in delen van Zuid-Europa warmer dan 40 graden. Bron: Meteologix

De hittegolf in Zuid-Europa wordt veroorzaakt door een hogedrukgebied dat voor een lange tijd op ongeveer dezelfde plek ligt. Hierdoor stroomt warme lucht vanuit de Sahara naar het noorden en die wordt als het ware gevangen en verder opgewarmd door het hogedruksysteem. Het vormt een hittekoepel, in het Engels een heat dome, boven Zuidoost-Europa. De temperaturen zijn in deze gebieden steeds verder gestegen doordat het hogedrukgebied bleef hangen. Vanaf woensdag breidt het zich uit richting het westen van Europa, waar de zuidenwind hete en droge lucht vanuit de Sahara meebrengt. Er waait ook een stofwolk met Saharazand naar Spanje en dat kan mooie kleuren opleveren als de zon laag staat (zie ook dit artikel).

Klimaatcrisis

Wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat klimaatverandering een belangrijke rol speelt in het verergeren van hittegolven. Door de opwarming van de aarde komen hittegolven niet alleen vaker voor, maar zijn ze ook intenser en langduriger. De mondiale temperatuurstijging verhoogt de kans op extreme weersomstandigheden zoals de huidige hittegolf.

Hitte zwakt af na zaterdag

Vrijdag en zaterdag zijn de heetste dagen voor Europa. Na zaterdag wordt een geleidelijke afzwakking van de extreme hitte verwacht, maar het blijft op veel plekken warm. De Spaanse weerdienst gaat ervan uit dat de temperaturen volgende week dichter bij de normaal zullen uitkomen. Ook in Zuidoost-Europa zakken dan de temperaturen richting normale zomerwaarden.

Eva SandelowskyRedactie Weer.nl