Foto gemaakt door Ellen van Balderen - De Bilt
Foto gemaakt door Ellen van BalderenDe Bilt
Nu

Waar blijft de herfst? Een analyse van dit najaar

Na een lange nazomer met warm en droog weer is het nu toch echt tijd voor de herfst. De bladeren van de bomen verkleuren en beginnen te vallen, en het wordt langzaam maar zeker kouder. Toch blijven de herfst stormen met veel regen en wind weg. In plaats daarvan hebben we veel zonnige dagen en af en toe een dag met miezer, wat mist of lage bewolking. Hoe kan het dat er geen stormen zijn die zo kenmerkend zijn voor de herfst?

Een zachte herfst

In de Atlantische oceaan bleef het lang rustig, maar uiteindelijk kwam er wel een piek met twee zware orkanen die de het zuiden van de VS troffen. Spanje werd getroffen door zeer zware regenval met veel wateroverlast als gevolg. Maar in Nederland valt alles mee. Hier hebben we tot nu een zachte herfst. September en oktober verliepen dit jaar redelijk warm. In September dit jaar was de temperatuur gemiddeld 15.8°C, terwijl het gemiddelde over 30 jaar van deze maand op 14.7°C uitkomt. In de Bilt viel er gemiddeld twee keer zo veel neerslag als normaal in september met een totaal van 156 mm. De maand was wel zonniger dan normaal, met 23 uren meer zon dan het 30-jaar gemiddelde.

Oktober was dit jaar ook warmer en zonniger dan normaal, hoewel er iets minder regen viel dan gebruikelijk. De gemiddelde temperatuur van oktober was dit jaar 12.1°C, wat ook hoger was dan de gemiddelde temperatuur over 30 jaar van oktober van 10.9°C. Dit maakte oktober de derde te warme maand op een rij vergeleken met het gemiddelde. Het zuiden van Nederland had te maken met met de restjes van orkaan Kirk die over Nederland trok, waardoor het hier relatief natter werd. In de rest van Nederland bleef het droger. Regelmatig ontstond er in deze maand op verschillende plekken dichte mist. Dit kwam doordat het ook vrij windstil bleef op veel plekken. Dit alles maakte ook oktober relatief mild.

Hogedrukgebieden boven Europa

Dit relatief zachte weer kwam door verschillende hogedrukgebieden die zich voordeden in Europa, wat voor droog en zonnig weer zorgde. Dit begon al in september. Deze maand begon warm doordat er warme lucht van Oost-Europa werd aangevoerd. Halverwege deze maand zaten alle weersystemen “gevangen” tussen de relatief zwakke straalstroom, waardoor hetzelfde weer lang bleef hangen op verschillende plekken. In Nederland was dit een hogedrukgebied wat voor zacht en stabiel weer zorgde. Tussendoor zorgden verschillende weersomslagen door lagedrukgebieden wel voor flink wat neerslag, maar dit was van korte duur.

Oktober begon dan ook een beetje onstuimig door de restjes van Orkaan Kirk die naar ons toe kwamen. Vooral het zuiden van Nederland ondervond hier de gevolgen van. Daarna werd het droger en zonniger doordat er warme lucht uit het zuiden naar Nederland werd geblazen, helemaal uit Afrika. Ook daarna volgden de hogedrukgebieden elkaar af rondom Nederland. Hierdoor bleef de tweede helft van oktober relatief zacht, zonder veel wind en weinig bewolking.

Invloed van de straalstroom

Ook op dit moment lijken de weersystemen opnieuw gevangen in Europa. Dit heeft als gevolg heftige regenbuien in Spanje, en stabiel weer in Nederland. De oorzaak is in dit geval nog steeds een hogedrukgebied in een groot deel van Europa. Dit hogedrukgebied maakt een lus van Spanje en Groot-Brittannië richting de Baltische staten. Dit hogedrukgebied leid als het ware het lagedrukgebied om West-Europa heen. Ten Noorden van dit hogedrukgebied zit de Straalstroom, wat ook weg gezien kan worden als een gordel met zeer hoge windsnelheden met een lagedrukgebied of depressie eronder. Wanneer de straalstroom zich ten noorden van Nederland bevind, zorgt dit hier voor relatief warm en rustig weer, zoals nu het geval is. Bevind de straalstroom zich juist ten zuiden van Nederland, dat is het weer hier een stuk slechter met meer wind en neerslag. Doordat de straalstroom op dit moment een lust maakt zowel ten oosten als ten westen van Nederland, zit het weer hier in principe vast en blijft het hier nog even stabiel met weinig wind en neerslag.

Hogedrukgebied boven Europa in rood op donderdag 7 november. Dit leid het lagedrukgebied in blauw en paars om Europa heen.

Vooruitzicht

Voorlopig zit dit hogedrukgebied nog wel even vast in de buurt van Nederland, met de straalstroom ten noorden van ons. Hierdoor blijven de herfstige stormen voorlopig nog weg. Wel wordt het bewolkter en kan er door het gebrek aan wind mist en laaghangende bewolking ontstaan. Half november krijgen we wel te maken met een lagedrukgebied wat over ons land trekt. Dan kunnen we hogere windsnelheden met meer regen verwachten. Tot die tijd blijft het nog een milde herfst met stabiel weer.

Ellen Van BalderenRedactie Weer.nl