Regenrecord juli toch niet verbroken: plant beïnvloedde meting Hellendoorn
Meldden we eerder nog dat het KNMI-regenstation Hellendoorn het regenrecord voor juli had verbroken, dat blijkt nu toch niet het geval te zijn. Ook al had het KNMI de waarde van 292 millimeter wel in het gevalideerde overzicht van regencijfers van juli opgenomen, vanochtend is alsnog besloten de meting ongeldig te verklaren en naar beneden bij te stellen naar 195 millimeter. Reden is dat er een plant in de buurt van de regenmeter stond. Tijdens zware buien zou via de bladeren van deze plant extra water in de regenmeter terecht kunnen komen, zo verklaart het KNMI op basis van een gesprek met de bewuste regenwaarnemer. Het record van 270 millimeter uit Weert, gemeten in juli 1965 blijft daarmee staan. Ubachsberg in Limburg was in de voorbije julimaand de natste plaats in Nederland. Er viel in totaal 241 millimeter.Het grote nieuws van juli werd vanaf de tweede week gemaakt, toen het vanaf 14 juli in de stroomgebieden van de Rijn in Duitsland en de Maas in België en Nederland hard begon te regenen. In de Eifel in Duitsland, de Ardennen in België en in de heuvels van Zuid-Limburg viel op diverse plaatsen in korte tijd tussen 100 en 200 millimeter regen, op een bodem die door eerdere regens deze zomer al behoorlijk verzadigd was. Het water dat in die drie genoemde gebieden terechtkwam, kon niet anders dan wegstromen. De overstromingen, die daar het gevolg van waren, leidden tot een watersnoodramp die voor deze fase van de zomer voor onze omgeving ongekend was. In de periode 11 t/m 20 juli viel in het Limburgse Ubachsberg, vlakbij Valkenburg, 206 mm. Deze periode in het midden van juli was nooit natter dan 162 mm, gemeten in Amsterdam in 2012. Slechts twee keer verliep een decade (tiendaagse periode) nog natter dan deze.
Watersnood in Noordwest-Europa
Niet alleen in Duitsland, maar ook in Nederland en in België stegen de waterstanden in verscheidene rivieren tot kritieke hoogten. Vooral in Duitsland en in België waren de verwoestingen in enkele aan de getroffen rivieren gelegen dorpen groot. In Duitsland kwamen meer dan 170 mensen om het leven, in België steeg het dodenaantal tot 41. In Nederland werd het aan het de Geul gelegen Valkenburg zwaar getroffen. Een belangrijk deel van het stadje kwam onder water te staan en de overstromingen richtten uiteindelijk voor meer dan 500 miljoen euro aan schade aan.
Toen de hoogwatergolf zich door de Maas naar zuiden verplaatste, moesten op diverse plaatsen woonwijken worden geëvacueerd. Op een paar kleine doorbraken na hielden alle dijken stand en stroomde al het water netjes naar de zee. In Nederland vielen uiteindelijk geen slachtoffers. Ook in de Waal, de Neder-Rijn en in de IJssel steeg het water flink, maar rond deze rivieren traden helemaal geen problemen op. Het vele water werd er moeiteloos door afgevoerd.
Regentotaal Hellendoorn steeg stil door tot grote hoogte
Terwijl de aandacht voor wat de neerslag betreft natuurlijk vooral op de overstromingsgebieden gericht was, kwamen ook op andere plaatsen in het land af en toe zware buien voor. Zoals in Hellendoorn. Het liep er nooit echt uit de hand, maar de waarnemer zag wel de ene na de andere zware bui overtrekken die niet zelden zo’n 40 of 50 millimeter aan regen achterliet. Alles bij elkaar opgeteld, liep de maandhoeveelheid er in relatieve stilte behoorlijk snel op. Maar goed voor een julirecord bleek het uiteindelijk dus toch niet.
We hadden er geen oog op omdat enkele waarnemingen zoals die van Hellendoorn pas later, nadat het maandoverzicht al was uitgegeven, in het systeem van het KNMI terecht zijn gekomen. Het was ook een opvallend hoge score, in een omgeving waar op de meeste plaatsen veel minder is gevallen. Met de nieuwe waarde van 195 millimeter past de regenpopgave van Hellendoorn nu ook een stuk beter in zijn omgeving,
Juligemiddelde zei weinig over de neerslagverdeling
Kijken we naar de neerslag, dan zien we een duidelijk verschil tussen het noordwesten en zuidoosten van het land. In de Kop van Noord-Holland viel in Den Oever maar 38 mm tegen 39 mm in Den Burg (Texel), tot ruim 200 millimeter in het eerder door watersnood getroffen zuidelijke deel van Limburg. Zo viel in Ubachsberg, vlakbij Valkenburg, 241 mm. Iets noordoostelijker in Schaesberg is 232 mm gevallen en in de heuvels verder naar het zuiden zit Noorbeek op 216 mm. Ook in Friesland was het lokaal zeer nat, zoals de 210 mm van Eernewoude. Het landelijk gemiddeld van 84 mm tegen 80 mm normaal zegt dus maar weinig.