Foto gemaakt door Kent Roar Nybø - Stamsund, Lofoten (Noorwegen) - Noorderlicht op 23 oktober 2020.
Foto gemaakt door Kent Roar NybøStamsund, Lofoten (Noorwegen)Noorderlicht op 23 oktober 2020.
Nu

Vanavond kans op noorderlicht in Nederland

Een indrukwekkende, dansende muur van groen en paars licht hoog in de hemel: het noorderlicht. In bijvoorbeeld het noorden van Scandinavië kan je het bijna elke winternacht zien als het helder is. In onze omgeving is het een stuk zeldzamer, maar vannacht zou het poollicht ook in (het noorden van) Nederland te bewonderen kunnen zijn.

De grootste kans om het noorderlicht te zien is voor het noorden van het land. Het zal niet, zoals bijvoorbeeld in delen van Scandinavië, recht boven ons hoofd te zien zijn. Het zou zich eerder kenmerken als een soort groene en/of paarsrode gloed aan de horizon. Uiteraard is het noorderlicht alleen zichtbaar als er geen bewolking in de weg zit. Vanavond klaart het op veel plekken breed op, al kan precies in het noordwesten de bewolking wat hardnekkiger zijn.

Hoe maak ik de meeste kans om het noorderlicht te zien?

Allereest is een nuance op zijn plaats. Om het noorderlicht vanuit Nederland te kunnen zien moeten alle omstandigheden, waaronder de activiteit van het noorderlicht, precies goed samenvallen. Daarom is er een kans dat het uiteindelijk tegenvalt en er (vrijwel) niks te zien is. Zoals gezegd is de kans om het te zien het grootst in het noorden van Nederland (mits het genoeg opklaart), bij voorkeur vanaf de Wadden. Daarbij is het belangrijk dat er geen lichtvervuiling aanwezig is. Lichtbronnen, zoals verlichte broeikassen of lantaarnpalen zijn verstorend. Als je je in een stad bevindt, wordt het daarom moeilijk om het noorderlicht waar te nemen. Ook lichtvervuiling aan de noordelijke horizon maakt de kans om het poollicht te zien significant kleiner. Zorg dus dat je zo ver mogelijk in het noorden bent, een vrije, open horizon in noordelijke richting hebt en dat er geen sprake van lichtvervuiling is.

Het kan ook zo zijn dat het noorderlicht wel aan de noordelijke horizon staat, maar het niet fel genoeg is om het met het blote oog waar te nemen. Als je een foto maakt met een lange sluitertijd, is het dan wel te zien. Dit noemen we fotografisch poollicht. De kans op poollicht in onze omgeving is het grootst in de uren voor en rond middernacht.

Foto gemaakt door Sytse Schoustra - Terschelling - In mei 2021 was er poollicht te zien op Terschelling.
Foto gemaakt door Sytse SchoustraTerschellingIn mei 2021 was er poollicht te zien op Terschelling.

Wat is het noorderlicht?

Het poollicht ontstaat doordat geladen deeltjes van de zon met enorme snelheden van honderden kilometers per seconde botsen met stikstof- en zuurstofdeeltjes hoog in onze atmosfeer. Door deze botsingen krijgen de deeltjes in onze atmosfeer een verhoogd energieniveau. Om van dit verhoogde energieniveau af te komen, zenden de deeltjes energie uit in de vorm van licht: poollicht. Een uitgebreidere uitleg over wat het noorderlicht precies is, vind je hier. Wanneer er op de zon uitbarstingen plaatsvinden, worden er extra veel geladen deeltjes met nog hogere snelheid onze kant op 'gesmeten'. Donderdagavond was er zo'n uitbarsting en die deeltjes bereiken momenteel de aarde. Daardoor is de activiteit van het poollicht extra hoog en kan het noorderlicht tot veel zuidelijkere regionen reiken dan normaal. De komende jaren neemt de kans op zulke uitbarstingen en daarmee de kans om het noorderlicht in onze regio te zien toe. Meer daarover hier.

Daan van den BroekMeteoroloog