Foto gemaakt door NASA - Atlantische Oceaan - Satellietbeeld van Fiona gisterenmiddag, met ten zuiden Bermuda
Foto gemaakt door NASAAtlantische OceaanSatellietbeeld van Fiona gisterenmiddag, met ten zuiden Bermuda
Nu

'Hybride superstorm' Fiona aan land Canada, Florida maakt zich op voor Ian

Na een bijzonder rustige 1e helft van het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan zijn nu alle remmen los. Naast tropische storm Hermine die een bedreiging vormt voor de Canarische Eilanden, vallen vooral ook ex-orkaan Fiona en tropische storm Ian op. Fiona heeft een transitie gemaakt naar een 'hybride superstorm' en is de zwaarste die Canada ooit heeft bereikt. In Florida zijn alle ogen gericht op een potentieel zeer gevaarlijke orkaan, nu nog tropische storm Ian.

In juni, juli en augustus kwam het slechts tot 3 tropische stormen, maar deze maand zijn de omstandigheden voor de vorming van tropische stormen en orkanen veel gunstiger. Er is weinig windschering, een stuk minder droge lucht en het zeewater is veel warmer dan gebruikelijk. September kent nu al 6 tropische stormen, waarvan 3 orkanen.

Fiona als 'hybride superstorm' aan land in Canada

Het is al even geleden dat Fiona is ontstaan, namelijk al op 15 september. Toen zorgde de tropische storm voor slecht weer op Saba, Sint-Eustatius en Sint-Maarten. Een paar dagen bereikte Fiona orkaankracht en legde het stroomnet op Puerto Rico plat. Uiteindelijk piekte Fiona ten westen van Bermuda als orkaan van de 4e categorie met windsnelheden van 210 km/h. Ter vergelijking, tijdens storm Eunice in ons land was de gemiddelde windsnelheid afgelopen februari maximaal 100 km/h.

Maar na de passage van Bermuda was het nog niet gedaan. Sterker nog, door een bijzondere interactie tussen de orkaan en een groter lagedrukgebied gevuld met koude lucht op hoogte kon een 'hybride superstorm' ontstaan. Daarbij bleven de maximale windsnelheden zeer hoog, terwijl de omvang van het windveld enorm toenam.

Afgelopen nacht kwam Fiona aan land in Canada met windsnelheden van meer dan 160 km/h. Het gebied met windsnelheden van orkaankracht (12 Beaufort) had een diameter van ruim 350 kilometer. Het oude record voor de laagste luchtdruk ooit in Canada (940,2 hPa op 20 januari 1977) werd verpulverd. Op Hart Island daalde de luchtdruk tot een uitzonderlijk lage 931,6 hPa. Bijna 80% van de provincie Nova Scotia zit zonder stroom.

Ian nu nog een tropische storm

Waar Fiona, Hermine en Gaston (een tropische storm nabij de Azoren) geen bedreiging vormen voor de Verenigde Staten, doet tropische storm Ian dat wel. Al dagenlang wordt gespeculeerd over een potentiële impact voor de Golfkust van de Verenigde Staten. Nu sprake is van een gesloten circulatie tonen de weermodellen een steeds duidelijker signaal. Met name de staat Florida moet zich voorbereiden op een potentieel zeer gevaarlijke orkaan.

Nu bedragen de maximale windsnelheden van tropische storm Ian nog zo'n 75 km/h, maar de komende dagen zal de storm zich steeds beter gaan organiseren met zelfs kans op 'rapid intensification'. Daar is sprake van wanneer de storm met 55 km/h of meer in kracht toeneemt binnen 24 uur. Voor Jamaica is al een voorwaarschuwing afgegeven voor een tropische storm en de Kaaimaneilanden krijgen in de loop van maandag mogelijk te maken met orkaancondities.

Noodtoestand in delen van Florida

Daarna zal Ian - mede dankzij het zeer warme zeewater - nog sneller aan kracht toenemen en als orkaan van de 2e of 3e categorie over Cuba trekken. In de loop van woensdag of donderdag zal Ian dan waarschijnlijk ergens in Florida aan land komen. Waarschijnlijk als 'Major Hurricane' van de 3e categorie, of misschien nog wel wat sterker. In 24 provincies van Florida is de noodtoestand al afgekondigd en bereiden de mensen zich voor op het natuurgeweld dat komen gaat.

Ian zal waarschijnlijk de 4e orkaan en 2e zware orkaan van het seizoen worden. De Amerikaanse weerdienst voor orkanen verwacht uiteindelijk 14 tot 20 stormen (nu 9) en 6 tot 10 orkanen, waarvan 3 à 5 van de 3e categorie of hoger. Dat is hoger dan gemiddeld over het hele orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan, dat loopt van 1 juni t/m 30 november. Het zal voorlopig dus nog niet afgelopen zijn met de vorming van tropische systemen.

Jelmer van der GraaffMeteoroloog