Foto gemaakt door Jelmer van der Graaff - Nice - De bijzonder hoge zeewatertemperatuur is misschien lekker om te zwemmen, maar kan later dit jaar voor extreem weer gaan zorgen
Foto gemaakt door Jelmer van der GraaffNiceDe bijzonder hoge zeewatertemperatuur is misschien lekker om te zwemmen, maar kan later dit jaar voor extreem weer gaan zorgen
Nu

Middellandse Zee uitzonderlijk warm

Door aanhoudende hitte in het zuiden van Europa is de watertemperatuur van de Middellandse Zee extreem hoog voor de tijd van het jaar. Rond Corsica en nabij Nice is het zeewater maar liefst 30 graden. Lokaal bedraagt de afwijking ten opzichte van normaal meer dan 6 graden. Aangezien water veel minder snel opwarmt dan lucht is dit uitzonderlijk.

De laatste jaren was de Middellandse Zee wel vaker warm, maar dit jaar komt daar nog een schep bovenop. Reden daarvoor is de aanhoudende, extreme hitte in het zuiden van Europa. Eind mei was het al recordheet, in juni werd het in Spanje al 40 graden en ook deze maand was het er vaak (veel) warmer dan normaal. De extreem hoge zeewatertemperaturen hebben een grote impact op ecosystemen, maar zeker ook op het weer later dit jaar.

Marine Heatwave

De Middellandse Zee heeft te maken met een "Marine Heatwave", oftewel een hittegolf op zee. En wat voor één. In delen van de Middellandse Zee bedraagt de afwijking ten opzichte van het gemiddelde meer dan 6 graden boven normaal. Boven land zijn dat soort afwijkingen niet bijzonder, voor Nederland moet je in juli en augustus dan bijvoorbeeld aan een tropische dag denken. Maar omdat lucht ruim 4 keer zo snel opwarmt als water zie je in zeeën bijna nooit zulke grote afwijkingen.

Hoewel de temperatuur in zeeën en oceanen doorgaans niet zo snel veranderd, spelen ze een cruciale rol in het hele ecosysteem. Doordat deze veel energie te kunnen opnemen zit 90% van de extra warmte veroorzaakt door klimaatverandering opgeslagen in de oceanen. Daardoor komen op steeds meer plekken ter wereld "Marine Heatwaves" voor. Dat heeft grote gevolgen voor het leven in de zeeën en oceanen, maar ook voor het weer.

Meer extreem weer

Dat hoge zeewatertemperaturen voor extreem weer kunnen zorgen is ook voor Nederland geen onbekend fenomeen. Aan het einde van de zomer en in de herfst - wanneer het zeewater warmer is dan de temperatuur boven land - hebben de kustgebieden vaak te maken met zwaardere buien dan in het binnenland. Dat fenomeen heet kustconvergentie. Verder zorgt een hogere zeewatertemperatuur natuurlijk voor hogere temperaturen wanneer de wind van zee waait.

Foto gemaakt door KNMI - In de herfst zie je ook in ons land het effect van het relatief warme zeewater, namelijk zware buien aan de kust.
Foto gemaakt door KNMIIn de herfst zie je ook in ons land het effect van het relatief warme zeewater, namelijk zware buien aan de kust.

De komende maand zal de extreem hoge zeewatertemperatuur van de Middellandse Zee er vooral voor zorgen dat hittegolven nóg extremer kunnen zijn, omdat de lucht nu eenmaal minder afkoelt. Wanneer in de herfst de lucht op hoogte begint af te koelen volgt een volgende probleem; zware buien met kans op overstromingen. Vorig jaar was het onder andere op Sicilië al noodweer in de herfst. In enkele dagen tijd viel toen tot 600 millimeter regen, geholpen door de zeewatertemperaturen die toen ook hoger dan normaal waren. Dit jaar is het echter nog een stuk extremer en dus is het wachten op wat voor extreem weer dat boven land gaat opleveren.

Jelmer van der GraaffMeteoroloog