Februari 2021 was zacht, droog en zeer zonnig
Februari was de maand met de twee gezichten; gezichten die niet meer van elkaar konden verschillen dan de afgelopen 4 weken het geval is geweest. Werd de eerste helft van de maand door een echte vorstperiode gedomineerd, de tweede maandhelft was het lente en sneuvelden warmterecords bij bosjes. Zowel tijdens de vorst- als lenteweek scheen de zon vaak volop, waardoor de maand landelijk gezien op 125 zonuren uitkomt tegen 92 normaal en slechts 5 keer verliep februari nog zonniger. Er viel landelijk 50 mm tegen 60 mm normaal en de gemiddelde temperatuur komt in De Bilt uit op 4,3 graden tegen 3,9 normaal.Het begin van februari was al spectaculair. Na een koude nacht met in het noorden plaatselijk 5 graden vorst, drong in de vroege ochtend een gebied met lichte regen en motregen het land binnen. Op veel plaatsen ging het ijzelen en werd het verraderlijk glad. Er werd door het KNMI code rood afgegeven. Files en ongevallen waren het gevolg, Rijkswaterstraat moest hier en daar zelfs de Firestorm inzetten om de gladheid weer onder controle te krijgen. In Groningen en Drenthe was sprake van een ijsdag, met in Nieuw-Beerta en Hoogeveen maxima van -0,5 graden.
De dagen daarna was het op de meeste plaatsen zacht, maar veroorzaakten meerdere storingen flink wat regen. In het uiterste noorden hield de oostelijke wind, op een korte onderbreking na, stand en bleef de temperatuur achter met hooguit 1 tot 5 graden. Vooral 3 en 4 februari verliepen nat met in grote delen van het land tussen 10 en 15 millimeter en op 4 februari in het zuiden tussen 20 en 25 millimeter regen. Het werd 7 tot 11 graden en het Limburgse Ell haalde op 3 februari zelfs 12,7 graden.
Spectaculaire strijd tussen koude en zachte lucht
De strijd tussen de koude lucht in het noorden en subtropische vanuit het zuiden spitste zich in het weekend van 6 en 7 februari verder toe. In de loop van zaterdag 6 februari botsten de twee luchtsoorten precies boven Nederland op elkaar. Terwijl de vorst vanuit het noorden langzaam het land veroverde, stak er een krachtige tot aan zee stormachtige oostenwind op. Vooral in de nacht naar zondag 7 februari viel in een brede strook over het midden van het land veel sneeuw en zondag overdag sneeuwde het er nog lang door. Tegelijk breidde de sneeuwval zich ook tot over vrijwel het hele noorden van Nederland uit. Noordoost-Groningen bleef er vrijwel buiten en kreeg hooguit één centimeter. In het zuiden van Limburg regende het voornamelijk en viel lokaal ook ijzel.
De sneeuwstorm, die de naam Darcy meekreeg, markeerde het begin van een prachtige winterweek. Viel op maandag 8 februari eerst nog sneeuw, waarbij de sneeuwlaag in het oosten plaatselijk tot meer dan 30 centimeter aangroeide, de dagen erna brak de zon door en kregen enkele Waddeneilanden met sneeuwbuien vanaf de Noordzee te maken. Voor het eerst sinds 2013 beleefden we een onvervalste vorstperiode. Hupsel in de Achterhoek noteerde 7 opeenvolgde nachten met strenge vorst en mat in de ochtend van dinsdag 9 februari de laagste temperatuur van de maand en ook de winter met -16,2 graden, de enige nacht met zeer strenge vorst. Op 8 januari werd het daar niet warmer dan -5,5 graden, matige vorst overdag dus. De Bilt noteerde op 12 februari de koudste nacht met -10,9 graden. De laatste strenge vorst dateerde van 2013, een recordlange periode zonder officiële strenge vorst kwam daarmee ten einde.
Voor het eerst sinds 2013 weer een regionale koudegolf
Schopten diverse stations in het oosten en zuiden van het land het uiteindelijk tot regionale koudegolven, in De Bilt werd de officiële koudegolf op een tiende van een graad gemist. Wel noteerde het landelijke hoofdstation van het KNMI 7 ijsdagen op rij, iets dat sinds 2013 niet meer was voorgekomen. Door de vorst kon in de loop van de week op steeds meer plaatsen geschaatst worden. Ook genoot iedereen van de sneeuw en van het prachtige weer. Het weekend van 13 en 14 februari was een prachtige afsluiting met veel mensen op het ijs. Wel temperde de vorst al en in de loop van zondag 14 februari kwamen de temperaturen op steeds meer plaatsen weer boven het vriespunt.
Van vorstperiode naar recordreeks officiële lentedagen
Het einde van de vorst kwam op maandag 15 februari met regen en eerst ook ijzel. Voor het hele land werd opnieuw een code rood afgegeven, die in de loop van de ochtend vanuit het zuidwesten voor steeds meer plaatsen werd opgeheven. Daarna was het gedaan met de kou. Er volgden enkele licht wisselvallige dagen met de passage van een paar niet al te actieve storingen, maar tussendoor ook ruimte voor de zon. Geleidelijk kwamen de temperaturen op steeds meer plaatsen in de dubbele cijfers terecht.
Tussen een lagedrukgebied op de Oceaan en een hogedrukgebied boven Centraal-Europa stak in West-Europa een zuidelijke wind op die steeds zachtere, helemaal vanuit het noorden van Afrika afkomstige lucht, naar het noorden voerde. Bij ons brak de zon door en kwam het kwik zaterdag 20 februari in De Bilt al op 15,9 graden uit, waarmee de eerste regionale en eerste officiële lentedag van het jaar een feit was. In het zuiden tikte het kwik afgerond een eerste 18 graden aan.
In de dagen daarna stond er geen maat op de temperaturen. De Bilt noteerde maar liefst 4 officiële dagrecords voor de maximumtemperatuur op rij. Op 24 februari werd het op het hoofdstation nooit eerder zo vroeg in het voorjaar zo warm met 18,7 graden. Het Limburgse Arcen noteerde net geen lokale warme dag met 19,8 graden. De beelden waren ongekend. Daar waar veel Nederlanders ruim een week eerder nog goed ingepakt op het ijs stonden, konden we nu bijna in onze zomerkleding naar buiten. Veel mensen liepen zonder jas en in een T-shirt in de zon en ook korte broeken werden steeds vaker gesignaleerd. Verder zat er maandag 22 februari veel Saharastof in de lucht dat de zon afschermde.
Recordwarme tweede helft zorgt voor zachte februari
Na een winterse eerste helft van de maand (de Bilt stond na 2 weken op -0,3 graden gemiddeld) verliep de tweede helft van de maand met gemiddeld 8,8 graden recordwarm. Het oude record was 8,1 graden in 1998. Vanaf 26 februari kwam een eind aan het extreem zachte weer, maar de temperatuur bleef boven normaal en ook was de zon nog vaak te zien.
Uiteindelijk kwam februari op een gemiddelde temperatuur van 4,2 graden uit en was daarmee bijna een halve graad warmer dan normaal. De temperatuur kwam in De Bilt 12 keer onder het vriespunt uit en dat is normaal. Op 8 nachten vroor het matig, terwijl het kwik normaal 3 keer onder -5 graden daalt. Strenge vorst kwam 2 keer voor tegen we normaal 1 nacht onder -10 hebben. Op 7 dagen bleef het de hele dag vriezen, tegen 2 ijsdagen normaal.
Droog en zeer zonnig
De maand was droog met landelijk gemiddeld 49 mm tegen 60 mm normaal. Het Achterhoekse Woold was met 85 mm het natst, terwijl in de Kop van Noord-Holland in Schagen en Kolhorn slechts 26 mm viel. Neerslag viel vaak als sneeuw. Uiteindelijk lag er landelijk op 9 dagen een sneeuwdek. In de Limburgse heuvels was het 1 dag wit, tegen 12 witte dagen in de Achterhoek, Twente en Noord-Limburg. Sneeuwbulten op parkeerplaatsen en sneeuwduinen in de natuur zijn zelfs op dit moment nog niet verdwenen!
Met landelijk 125 zonuren tegen 92 normaal was het de op 5 na zonnigste februari sinds het begin van de metingen. Maastricht was het zonnigst met 139 zonuren, terwijl Leeuwarden op 106 uren bleef steken.
