Winter 2022 was bijzonder zacht, nat en sneeuwarm

Het kwam in De Bilt op 22 dagen tot vorst, waarvan op 2 dagen matig met minima onder -5 graden. Normaal vriest het 35 keer, waarvan 9 keer matig. IJsdagen met maxima onder nul waren er niet tegen 6 normaal. De laagste temperatuur bedroeg -6,1 graden op 22 december. Op 26 december noteerde Nieuw-Beerta ’s ochtends met -8,7 graden de laagste temperatuur van de winter. Eelde noteerde nog 6 dagen met matige vorst en 3 ijsdagen, tegen respectievelijk 12 en 9 normaal. In Vlissingen kwam het de hele winter niet tot vorst, iets wat in de vorige eeuw nog nooit is gebeurd en deze eeuw in 2014 en 2020. Strenge vorst kwam helemaal niet voor in ons land en sneeuw viel zelden. Alweer een winter van niks dus.

Aan warmte geen gebrek deze winter. Op 30 december werden vrijwel alle dagrecords verbroken in ons land. Ondanks veel bewolking en een stevige wind werd het in Eindhoven maar liefst 15,5 graden. Het is de eerste keer dat tussen kerst en Nieuwjaar een temperatuur van meer dan 15 graden is gemeten. Ook in De Bilt werd met maximaal 13,5 graden het dagrecord uit 1925 verbroken. Verder lag de minimumtemperatuur extreem hoog en in Westdorpe werd het zelfs niet kouder dan 13,1 graden. Nog nooit is ergens in Nederland zo'n hoge minimumtemperatuur gemeten in december.

Extreem warm slot van het jaar

Ook op oudejaarsdag was het extreem zacht. In de nacht werd het in De Bilt al 14,4 graden en in Westdorpe 14,6 graden. De warmterecords uit 2017 werden verpulverd, toen werd het respectievelijk 13,7 (De Bilt) en 14,5 graden (Arcen). Tijdens de jaarwisseling was het in De Bilt 11,1 graden, alleen in 2007 was het nog iets zachter. Nieuwjaarsdag verliep recordwarm met in De Bilt 13,2 graden, tegen 12,9 graden in 2012. Maastricht kon met 15,1 graden zelfs een recordvroege lokale lentedag aantekenen. Nooit eerder werden zo vroeg in het voorjaar lentetemperaturen van 15 graden of meer gemeten in ons land. Om dit record nog te kunnen verbreken, moeten we voortaan naar uren, minuten en seconden kijken. Ook 2 januari verliep nog nooit zo warm, in Westdorpe werd het 14,5 graden.

Dit waren de hoogste temperaturen van de winter. Door het natte weer in februari is de winter met gemiddeld over het land 248 millimeter aan regen duidelijk natter dan normaal (217 mm) verlopen. Twintig winters verliepen natter dan dit jaar. December en januari waren aan de droge kant, februari was juist de op 3 na natste ooit gemeten. Het aantal zonuren komt rond normaal uit met 220 zonuren tegen 218 normaal. Dit hebben we vooral te danken aan het zonnige slotweekend van februari. December en januari verliepen juist somber.

Alle drie de wintermaanden waren (bijzonder) zacht. Hadden we in december nog af en toe koude winterlucht in de buurt, in januari hield een hogedrukgebied ten zuiden van ons de kou op afstand. Februari was de maand met een krachtige westcirculatie die de ene na de andere storing met regen en wind op ons afvuurde. Met name in de tweede helft van de maand kwam het tot een aantal (zware) stormen en liepen de regenhoeveelheden regionaal ver op. Met een serie van 6 stormdagen werd een unieke prestatie geleverd.

December warmer dan normaal en vrij droog

December verliep met een gemiddelde temperatuur van 5,4 graden in De Bilt ruim een graad warmer dan normaal. Daarmee was het de 11e decembermaand op rij die (veel) warmer dan normaal was. De temperatuur maakte soms grote sprongen, waardoor het vooral vlak voor en tijdens de kerst soms even winters was. Met landelijk 72 mm aan neerslag tegen 86 mm normaal was het tevens een vrij droge maand. De zon scheen met landelijk 49,5 uur iets minder dan normaal (58 uur).

Ook januari was zacht en vrij droog

Met een gemiddelde temperatuur van 5,3 graden tegen 3,6 normaal verliep ook de tweede wintermaand januari dit jaar veel zachter dan gebruikelijk. Januari eindigde op een 12e plaats in de lijst van warmste januarimaanden sinds 1901 en de maand begon direct met warmterecords. Sneeuw viel er nauwelijks en het was vaak mistig. De zon scheen 59 uur, zo’n 9 uur minder dan normaal. Verder viel landelijk 58 millimeter regen, ook minder dan de normale 72.

Februari bijzonder zacht, nat en onstuimig

De februarimaand verliep net als zijn twee voorgaande wintermaanden bijzonder zacht. Met een gemiddelde temperatuur van 6,8 graden, tegen 3,9 graden normaal stevent de laatste van de drie wintermaanden op een 4e plaats af in de lijst van warmste februarimaanden ooit, achter 2002, 2020 en de februarimaand van 1990, die met een gemiddelde temperatuur van 7,6 graden nog altijd de warmste ooit blijft. Met landelijk gemiddeld 118 mm tegen 60 mm normaal was het de op 3 na natste februari ooit gemeten, na 2002, 1946 en 2020. Verder koerst februari, door alle stormen in de tweede helft van de maand, op een vijfde plaats af in de lijst windrijkste februarimaanden ooit, na 1997, 2020, 2002 en 1990. De winter zelf had juist precies de normale windsnelheid, omdat december en januari juist relatief rustig waren.

Tussen 16 en 21 februari stormde het iedere dag, 6 dagen op rij, een record voor Nederland. In die periode passeerden drie stormen; Dudley, Eunice en Franklin. Eunice was van die drie het sterkst en de op 2 na zwaarste storm van de afgelopen 50 jaar. Vlissingen haalde net geen uurgemiddelde van windkracht 11, diverse andere kuststations kwamen ook op uurgemiddelden van windkracht 10 uit en Cabauw en Houtribdijk noteerden met 145 kilometer per uur de zwaarste windstoten. Het treinverkeer werd stilgelegd, op de weg en in de lucht was de overlast groot en de storm richtte voor meer dan een half miljard euro schade aan. Vier mensen kwamen om. Franklin bracht behalve storm ook erg veel regen, op 20 februari tussen 20 en 40 millimeter. Op diverse plaatsen in het land zorgde de combinatie van regen en wind voor een toenemende wateroverlast.

Winter was zeer sneeuwarm

In de drie wintermaanden werd slechts 18 keer sneeuw waargenomen in ons land tegen 33 keer normaal. In het oude klimaat, van 1961 t/m 1990,was het gemiddeld aantal sneeuwdagen in ons land nog 42. December en februari telden 7 dagen met sneeuw, januari slechts 4. De sneeuw bleef zelden liggen, alleen in december was het soms kortdurend wit. De winter hoort bij de 10 sneeuwarmste winters uit de geschiedenis. Recent viel in de winter van 2020 nog minder sneeuw (16 keer) en het record blijft staan op 1989 en 2014 met 11 sneeuwdagen in ons land.

Het aantal winterstormen is uiteindelijk op 9 uitgekomen, 1 in december en januari en 7 in februari, waarvan 6 stormdagen op rij. Voor februari was dit bijna een record, alleen 1990 telde nog meer stormen, namelijk 9. Een wintertotaal van 9 stormen is veel, slechts 4 winters telden meer stormen. De winters van 1974 en 1983 telden 10 dagen met officiële storm in ons land. De winter van 1944 telde er 11 en in 1990 kwam het 12 dagen tot storm in de winter.