December 2021 was erg zacht en vrij droog, maar af en toe toch winters
December verliep met een gemiddelde temperatuur van 5,4 graden in De Bilt ruim een graad warmer dan normaal. Daarmee is het de 11e decembermaand op rij die (veel) warmer dan normaal verloopt. De temperatuur maakte soms echter grote sprongen, waardoor het vooral vlak voor en tijdens de Kerst soms even winters was. Met landelijk gemiddeld 72 mm aan neerslag tegen 86 mm normaal was het tevens een vrij droge maand. De zon scheen met landelijk 49,5 uur iets minder dan normaal (58 uur).De eerste dag van december begon behoorlijk zacht en wisselvallig, maar al snel ging de temperatuur naar beneden. Dat ging gepaard met veel wind en gelijk op de eerste dag van de meteorologische winter was sprake van de eerste officiële winterstorm. Ook op 2 december was het wisselvallig en vielen lokaal de eerste sneeuwvlokken van de maand. De dagen daarna was het erg grijs met regelmatig regen en een stevige wind.
Op 6 december zorgde een storing in de loop van de avond vooral landinwaarts voor (natte) sneeuw. Op de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe bleef zo'n 2 tot 3 centimeter sneeuw liggen, elders ging het vaak om natte sneeuw. Op 7 en 8 december lag de temperatuur rond normaal en scheen de zon regelmatig, al viel in de nacht naar 8 december in het noordoosten wat natte sneeuw. Op 10 december waren grote verschillen aanwezig tussen het noordoosten en zuidwesten. In Zeeland viel lange tijd natte sneeuw die lokaal even bleef liggen, terwijl het in het noorden en oosten lange tijd zonnig was.
Zacht en grijs na de eerste matige vorst en ijzel
In de nacht naar 11 december koelde het flink af en kwam het in Eelde tot de eerste matige vorst van de winter. Uiteindelijk werd het daar -6,6 graden, terwijl het aan zee ruim boven nul bleef. Vooral in delen van Gelderland viel in de ochtend wat lichte regen bij temperaturen net onder nul, waardoor het spekglad werd. Verder bleef het op sommige plekken de hele dag mistig en koud, terwijl in het noordwesten de zachte lucht al binnentrok.
De dagen daarna was erg zacht en grijs met soms regen. Op 12 december werd het in Zeeland maar liefst 12,4 graden, een verschil van 19 graden met de minimumtemperatuur van de dag ervoor. Pas op 15 december was de zon weer te zien in het noorden, een dag later scheen op veel plekken de zon flink. Daarbij werd het op 16 december wederom erg zacht met lokaal afgerond 13 graden. Tot en met 19 december bleef het vervolgens grijs, al ging de temperatuur al wel iets naar beneden.
Tijdelijk winters vlak voor en tijdens Kerst
Vanaf de 20e veranderde het weer. Het hogedrukgebied dat ons ruim een week lang veelal grijs en erg zacht weer bezorgde verplaatste zich richting IJsland en Groenland. Daardoor kon duidelijk koudere lucht ons bereiken en in de nacht naar 21 december kwam het in De Bilt tot de eerste officiële matige vorst. Wat volgde was een prachtige winterdag met temperaturen overdag iets boven het vriespunt. Op 22 december begon de dag zelfs nog wat kouder met in het binnenland temperaturen van lokaal -7 graden. Overdag scheen de zon opnieuw flink met in het noordoosten de eerste lokale ijsdag van de winter. Eelde bleef steken op -0,8 graden. De Bilt kreeg net geen officiële ijsdag, met een maximumtemperatuur van 0,0 graden.
Op 23 december veroverde zachtere lucht het land, maar dat ging niet zonder slag of stoot. In een groot deel van het land gold code oranje vanwege ijzel en uiteindelijk liep de temperatuur op tot ruim boven het vriespunt. Op de 24e was het grijs met soms regen, maar op Kerstavond kwam vanuit het noordoosten de koude lucht het land weer binnen. In de late avond viel in het binnenland lokaal een kletsnatte sneeuwvlok. Wat volgde was een winterse Kerst met op veel plekken vorst en een koude oostenwind. Op de 25e was het in de noordelijke helft prachtig zonnig winterweer met temperaturen onder het vriespunt. In Eelde werd het niet warmer dan -1,8 graden. Alleen in het uiterste zuiden bleef de temperatuur boven nul met in Midden-Limburg en Oost-Brabant lokaal wat sneeuw die even bleef liggen. Dit was de laatste sneeuw die in december viel. Uiteindelijk sneeuwde het in ons land op 7 dagen en dat is weinig, gemiddeld telt december landelijk in totaal 11 sneeuwdagen.
Tweede Kerstdag verliep in een groot deel van het land winters. In vrijwel heel het land vroor het 's ochtends en in Nieuw-Beerta koelde het zelfs af tot -8,7 graden. De ijzige oostenwind maakt het voor het gevoel nog een stuk kouder en daarvoor was code geel actief in Groningen, Friesland en Drenthe. Daar bleef het ook de hele dag vriezen met veel ruimte voor de zon. Het ijs was lokaal zelfs dik genoeg om op te schaatsen en in Noordlaren werd 's avonds de eerste marathon op natuurijs verreden. In het uiterste zuiden was van winterweer geen sprake en in de namiddag en avond won de zachte lucht weer terrein.
Extreem zacht einde van het jaar
Op 27 december kwam het in het noordoosten lokaal eerst nog tot ijzel, waarvoor code oranje actief was. Dat waren de laatste winterse perikelen van het jaar 2021, want nog dezelfde dag werd het in Maastricht al ruim 10 graden. De dagen daarna werd het zelfs nog zachter, al ging dat wel gepaard met veel bewolking en af en toe wat lichte regen. Op 29 december trok in de namiddag en avond hele zachte lucht het land binnen met in Westdorpe 13,6 graden, net geen record.
Op 30 december werden wel bijna alle dagrecords verbroken. Ondanks veel bewolking en een stevige wind werd het in Eindhoven maar liefst 15,5 graden. Het is de eerste keer dat tussen Kerst en Nieuwjaar een temperatuur van meer dan 15 graden is gemeten. Ook in De Bilt werd met maximaal 13,5 graden het dagrecord uit 1925 verbroken. Verder lag de minimumtemperatuur extreem hoog en in Westdorpe werd het zelfs niet kouder dan 13,1 graden. Nog nooit is ergens in Nederland zo'n hoge minimumtemperatuur gemeten in december.
Ook op oudejaarsdag was het extreem zacht. In de nacht werd het in De Bilt al 14,4 graden en in Westdorpe 14,6 graden. De warmterecords uit 2017 werden verpulverd, toen werd het respectievelijk 13,7 (De Bilt) en 14,5 graden (Arcen).
Noordoosten vaker zon en vorst dan elders
Met landelijk 49,5 zonuren tegenover 58 uur normaal verliep december op veel plekken vrij somber. Uitzondering was het noordoosten, in Eelde scheen de zon iets meer dan gemiddeld met 63 uren. In Maastricht scheen de zon maar 33 uur. Verder verliep december over het algemeen vrij droog, met uitzondering van sommige plekken in het westen. Cadzand was de natste plek met 127 mm. In het Twentse Vroomshoop viel slechts 46 mm.
De Bilt noteerde 9 vorstdagen, normaal zijn dat er 11 in december. 2 keer kwam het tot matige vorst (net als normaal), tot een ijsdag kwam het nét niet (normaal ook 2). In het noordoosten kwam het vaker tot vorst. Eelde noteerde zelfs 6 dagen met matige vorst (twee keer zo veel als normaal) en 3 ijsdagen. Alleen in Vlissingen kwam het niet tot vorst.
