Lee aan land in Canada, nieuwe orkaan in de maak
Ex-orkaan Lee heeft voor schade, overlast en minstens twee dodelijke slachtoffers gezorgd langs de oostkust van Noord-Amerika. Het centrum van het inmiddels extra-tropische systeem kwam gisteren aan land in Canada, maar zorgde met windsnelheden tot ruim 110 km/h ook in het noordoosten van de VS voor problemen. Inmiddels is op de Atlantische Oceaan een nieuwe tropische storm ontstaan (Nigel), die zal uitgroeien tot de 6e orkaan van het seizoen en kan later zelfs het Europese weer gaan beïnvloeden.September is gemiddeld genomen de maand met de meeste tropische stormen en orkanen op de Atlantische Oceaan. Dit jaar is het orkaanseizoen bovengemiddeld actief, terwijl de aanwezige El Nino doorgaans voor een rustiger orkaanseizoen zorgt. Door andere weerpatronen dan gebruikelijk een het zeer warme zeewater kunnen nu alsnog veel (krachtige) tropische systemen ontstaan.
Lang pad afgelegd
Al op 1 september hielden meteorologen een 'golf' van tropische activiteit boven Afrika in de gaten, omdat de weermodellen deze snel lieten intensiveren tot een krachtig tropisch systeem op de Atlantische Oceaan. Op 5 september was uiteindelijk sprake van een gesloten circulatie en windsnelheden van ten minste 63 km/h, waarmee tropische storm 'Lee' was geboren. In de dagen daarna nam Lee snel in kracht toe en op 8 september was orkaan Lee er één van de 5e categorie, het hoogst haalbare, met windsnelheden van maar liefst 270 km/h.
Een animatie van de infrarode satellietbeelden van (ex-)orkaan Lee tijdens de afgelopen 16 dagen:
De orkaan boog af naar het noorden en het windveld schampte Bermuda, voordat Lee gisteren aan land kwam in de Canadese provincie Nova Scotia. De windsnelheden waren ondertussen afgenomen tot circa 110 km/h en vanwege het gebrek aan warm zeewater was Lee officieel geen tropisch systeem meer. Toch zorgde Lee voor schade aan huizen, stroomuitval en plaatselijk overstromingen. In de Amerikaanse staat Maine is één persoon overleden als gevolg van een afbrekende tak. Eerder in de week overleed een jongen tijdens het surfen in Florida door de sterke stroming die orkaan Lee daar veroorzaakte.
Het komt overigens vaker voor dat een (extra)tropisch systeem aan land komt in Atlantisch Canada. Vorig jaar in september kwam ex-orkaan Fiona er aan land met windsnelheden tot 170 km/h en in september 2003 veroorzaakte orkaan Juan windstoten van lokaal meer dan 200 km/h aan de Canadese oostkust.
Volgende 'Major Hurricane'?
Naast tropische storm Margot - eerder deze week nog een orkaan - is ondertussen nog een tropische storm actief; Nigel. Deze bevindt zich nu ruim 1500 kilometer ten noordoosten van de Nederlandse Antillen en trekt richting het noordwesten. Halverwege komende week buigt Nigel waarschijnlijk af richting het noorden en vervolgens het noordoosten. Sommige modellen hinten er zelfs op dat (de restanten van) Nigel bij ons voor een periode van droger, zonniger en warmer weer kan zorgen vanaf volgend weekend.
De komende dagen kan ook tropische storm Nigel zogenoemd snelle intensivering (of rapid intensification in het Engels) doormaken, net als dat dit seizoen al gebeurde bij orkanen Franklin, Idalia en dus ook Lee. De redenen daarvoor zijn het gebrek aan windschering en bijna recordwarme zeewater. Mogelijk dat Nigel zelfs een 'Major Hurricane' - een orkaan van de 3e categorie of hoger - wordt. Nigel zou alweer de 4e Major Hurricane, 6e orkaan en 15e tropische storm van het seizoen kunnen worden. Normaal telt het Atlantisch orkaanseizoen 14 tropische stormen en 7 orkanen, waarvan 3 van de derde categorie of hoger.
Door klimaatverandering en de daaraan gekoppelde stijging van de zeewatertemperaturen is de verwachting dat dit soort snelle intensivering bij tropische systemen op de Atlantische Oceaan in de toekomst vaker voor gaat komen.
