Mei 2023 was zonnig en vrij droog met normale temperatuur

Eigenlijk had de meimaand dit jaar twee gezichten. Begonnen we sterk wisselvallig als een vervolg op het nat verlopen overgrote deel van de lente, vanaf ongeveer halverwege de maand namen hogedrukgebieden het heft in handen en werd het steeds vaker mooi weer. Het aantal mooiweerdagen liep daarbij tot 9 op, tegen 8 normaal. Het hadden er meer kunnen zijn, want een aantal potentiële mooiweerdagen verliep kouder dan normaal, ook door de koude nachten die voorkwamen. Op een mooiweerdag blijft het droog, schijnt de zon meer dan de helft van de tijd en is het warmer dan normaal.

Een fractie hoger

Voor wat de temperatuur betreft was in De Bilt zowel de gemiddelde maximumtemperatuur met 18,5 graden (normaal 18,3) als de gemiddelde minimumtemperatuur met 8,2 graden (8,0 normaal) een fractie hoger dan gebruikelijk. De eerste dagen waren fris, de nacht van 3 mei was in De Bilt de koudste met 0,6 graden. Weerstation Twenthe kwam op -2,2 graden uit. Daarna werd op de officiële weerstations in ons land geen vorst op normale waarneemhoogte meer gemeten, maar het kwam aan de grond nog regelmatig tot nachtvorst.

De in De Bilt hoogst gemeten temperatuur bedroeg op 22 mei 24,3 graden. Het hoofdstation wacht daarmee nog op zijn eerste zomerse dag. Diezelfde dag werd in Hupsel een temperatuur van 25,7 graden aangetekend. Het was daarmee ook de eerste dag waarop ergens in het land een zomerse temperatuur werd aangetekend. Op 31 mei werd het in Ell nog een fractie warmer met 25,8 graden, de landelijk hoogste temperatuur van de maand.

De eerste officiële warme dag in De Bilt was op 4 mei een feit. Beide mijlpalen werden zo’n drie weken later dan gebruikelijk bereikt. Normaal zijn er in De Bilt in mei 4 zomerse dagen, tegen nu dus nog geen één. Wel kwam het kwik in De Bilt 13 dagen op tenminste 20 graden uit, dat was juist iets meer dan de normale 11 warme dagen.

Eerste helft maand veel regen

In mei zette het wisselvallige en natte weer van het eerdere deel van de lente grofweg tot de helft van de maand door. Opnieuw vielen soms grote neerslagsommen, vaak in de vorm van stevige (onweers)buien. Zo viel bijvoorbeeld Bevrijdingsdag haast letterlijk in het water. Maar ook 8, 9 en 10 mei verliepen regionaal behoorlijk nat. Op 8 mei bracht een wolkbreuk in de avond ten zuiden van Nijmegen in korte tijd 70 tot 80 millimeter in de meters.

Halverwege de maand, op 16 mei, stond de lente al op de 3 na hoogste plek met betrekking tot natste lentes ooit gemeten. Kijken we naar de periode van 1 maart tot en met die datum, dan stond de lente zelfs even op nummer 1 voor wat betreft natste ooit gemeten. Onder invloed van een hogedrukgebied was het de tweede helft van de maand echter opeens gedaan met de neerslag. Het gevolg was dat de huidige lente, hoewel zeer nat, net niet de top 3 voor wat de natste lentes ooit betreft heeft bereikt.

Oostelijke helft het natst

In mei als geheel viel gemiddeld wat minder neerslag dan normaal en scheen de zon ruim 30 uur meer dan normaal. Landelijk kwamen we op 48,5 millimeter uit, tegen 56 millimeter normaal. Het natst was het daarbij in grofweg de oostelijke helft van het land. Zo viel in Brabant en Gelderland lokaal bijna 90 mm op de natste plekken. In het Groningse Froombosch viel maar liefst 105 mm, mede door een paar plensbuien. Het Brabantse Ginneken was nog beduidend natter met 141 mm! Het westen en noordwesten vingen duidelijk minder regen op. In het westen van Zeeland, Holland en Friesland viel lokaal amper 25 mm. De droogste plek was Sneek met 20 mm. Het droge weer in de tweede helft van mei was er de oorzaak van dat zich op veel plekken een neerslagtekort begon op te bouwen. Gemiddeld over het land is het neerslagtekort nu 65 mm en dat is normaal voor de tijd van het jaar.

Zonneschijn

De grote hoeveelheid zon in de tweede helft van mei compenseerde ook het sombere weer eerder in het voorjaar. Landelijk kwamen we op 255,4 uur uit, tegen 225 uur normaal. De zon scheen daarbij het vaakst in het zuidwesten en westen van het land, het oosten en vooral noordoosten kwamen duidelijk minder aan bod, daar scheen de zon iets meer dan gebruikelijk. Zo scheen de zon in het Groningse Nieuw-Beerta 225 uur, tegen 281 in het Zeeuwse Vlissingen.

Van de feestdagen in de meimaand leverde Hemelvaartsdag op donderdag 18 mei nog een bijzondere prestatie. Ook al scheen de zon behoorlijk, toch bleef de temperatuur in De Bilt met 15,5 graden een tiende van een graad beneden het op 1 januari (nieuwjaarsdag) gemeten maximum, toen het middenin de nacht 15,6 graden werd. Het was voor het eerst sinds 1921 dat dit gebeurde. Overigens zei dit wapenfeit veel meer over de op 1 januari gemeten temperatuur dan over de temperaturen tijdens Hemelvaartsdag.

Prachtig pinksterweekend

Van de twee pinksterdagen was de eerste het warmste met veel zon en een temperatuur die in het zuiden van het land net niet aan 25 graden toekwam. Ook de andere dagen van het lange pinksterweekend scheen de zon volop, maar kwam in het noorden ook af en toe bewolking voor. De temperaturen lagen ook iets lager. Toch werd het pinksterweekend door de meesten als een weekend met prachtig weer ervaren, ideaal om buiten te zijn.

Kustgebieden vaak minder aangenaam

De wind waaide afgelopen maand meestal uit een noordelijke richting, gemiddeld over het land met 14,4 km/u. Normaal is dit 15,8 km/u uit het zuiden tot zuidwesten. Het was dus relatief rustig, maar deze noordenwinden hielden de temperaturen op de stranden vaak laag. Zo was de gemiddelde maximumtemperatuur in Den Helder maar 15,3 graden tegen 15,8 normaal. Vlieland komt op 14,9 graden uit tegen 15,5 graden normaal en in Terschelling bleef de maximumtemperatuur steken op 14,5 graden tegen 15,2 normaal. Het werd daar in de hele meimaand niet warmer dan 18,5 graden.