Augustus 2023 was koel en nat en had normaal aantal zonuren

Opvallend in augustus waren de warme nachten. Met een gemiddelde van 12,9 graden lag de minimumtemperatuur in augustus een halve graad hoger dan normaal. De gemiddelde maximumtemperatuur was met 22,3 graden juist ruim een halve graad lager dan gebruikelijk. De gemiddelde temperatuur kwam voor de tweede maand op rij een fractie onder de huidige normaal uit.

Het aantal warme dagen van 20 graden of meer is in De Bilt uitgekomen op 23 tegen 24 normaal. Zomerse dagen van 25 graden of meer kwamen ook voor, 8 keer. Dat is precies normaal. Tropisch warm is het niet geweest terwijl we normaal 2 dertigers meten.

Wisselvallige start

Het wisselvallige weer, waarmee we de julimaand uit gingen, hield de eerste week van augustus aan. Sterker nog: de eerste week van augustus groeide uit tot de natste van de hele zomer. Op 1 augustus zat in het noorden van Overijssel hier en daar al 70 millimeter in de regenmeter. Op 3 augustus kwam de Achterhoek aan bod met 40 tot 75 millimeter. Het westen van het land volgde op zondag 6 augustus met op uitgebreide schaal tussen 40 en 78 millimeter (Noord-Holland). Het werd die dag in De Bilt niet warmer dan 15,8 graden. Dat was een officieel datumrecord. Het oude kouderecord stond op 15,9 graden. Maastricht bleef zelfs steken op 14,4 graden. Later die dag viel in het midden en oosten op uitgebreide schaal 30 tot 50 millimeter. De natte maandstart werd op 9 augustus afgesloten met over een brede strook in Zuid-Nederland regenhoeveelheden tussen 10 en 30 millimeter. Op dat moment had een groot deel van het land, met uitzondering van het noorden, zijn maandhoeveelheid voor de augustusmaand al binnen.

Lagedrukgebieden beheersten in Nederland het weer. De temperaturen waren laag voor de tijd van het jaar. Op veel plaatsen startte augustus met een gemiddelde temperatuur die in de eerste tien dagen tussen anderhalf en twee graden beneden normaal lag. Vanaf 10 augustus veranderde op de weerkaarten iets. Doordat lagedrukgebieden op de oceaan iets westelijker uitkwamen, draaide de wind bij ons naar het zuidwesten en konden hogedrukgebieden zich ook weer tussen de storingen door wurmen.

Warmer

Vanaf de tiende werd het dan ook warmer, met op 11 augustus in Ell en in Nieuw-Beerta de hoogste temperatuur van de maand. Het werd in beide plaatsen 29,4 graden. In de nacht naar zaterdag 12 augustus en in de ochtend van diezelfde dag regende het alweer. Een front passeerde en bracht in een strook van Zeeland naar Drenthe, maar ook in het zuidoosten van Brabant en het noorden van Limburg tussen 15 en 35 millimeter regen.

Daarna volgde een langere periode met min of meer stabiel weer die tot globaal tot 25 augustus duurde. Helemaal stabiel was het niet, af en toe kwam een verzwakt front over met een spatje regen of een lokale bui. Maar droge omstandigheden overheersten wel en soms werd het warm. Vooral in het zuiden van het land tikten we op een aantal dagen nog zomerse temperaturen aan en in Nieuw-Beerta werd het op zaterdag 19 augustus zomaar 29,2 graden. Dat gebeurde overigens na een nacht waarin de temperaturen op de meeste plaatsen boven 20 graden bleven.

Zomerse weer eindigt

Het begin van het einde aan het zomerse weer kwam op donderdag 24 augustus. Buien bereikten het zuidoosten en het noordwesten van Nederland, maar lieten andere delen van het land nog ongemoeid. Wel kwam er meer bewolking. In het oosten liep het kwik nog een keer tot ruim 27 graden op. Een dag later trokken felle buien vanuit België het zuiden binnen. In de omgeving van Oisterwijk en Vught waaiden bomen om en kwam het tot dikke hagel. Ook in het zuiden van Limburg was sprake van wateroverlast, onder meer in Valkenburg, maar ook in Maastricht. Op de natste plaatsen viel meer dan 40 millimeter. Later op de dag kwamen ook delen van Gelderland, Overijssel en Drenthe aan bod. Ook daar liepen de regenhoeveelheden tot tussen 20 en 40 millimeter op.

De laatste dagen van de maand verliepen koel en wisselvallig. Vrijwel dagelijks trokken buien over die lokaal steeds behoorlijke neerslagsommen achterlieten. Tussendoor was ook de zon te zien. Dinsdagochtend 29 augustus werd in Eelde met 6,8 graden de laagste temperatuur van de maand gemeten. Op diverse plaatsen ontstond alweer mist. Ook daaraan kon je merken dat de meteorologische herfst zijn schaduwen vooruit begon te werpen.

Geen tropische dagen

Uiteindelijk is het in de augustusmaand nergens 30 graden geworden. De laatste keer dat dit gebeurde, was in 2021. Toen kwam De Bilt in de zomer maar tot één tropische dag, nu waren het er nog drie. Wel hebben we meerdere zomerse dagen gehad, Eindhoven noteerde 12 dagen van 25 graden of warmer en dat is zelfs iets meer dan gemiddeld.

Kijken we naar de regen, dan was die in augustus vrij evenredig verdeeld, op een strook van West-Brabant via delen van Zuid-Holland en Utrecht naar de randen van het IJsselmeer, Friesland, Groningen en het noorden van Drenthe na. Daar viel wat minder. De natste plaats was Duiven in Gelderland, waar maar liefst 192 millimeter viel. Het droogst was het in delen van Friesland en Groningen. Er waren daar plaatsen waar niet meer dan tussen 65 en 80 millimeter viel. Roodeschool was met 63 mm het droogst. Gemiddeld over het land kwamen we op 123 millimeter uit, ruim meer dan de voor augustus gebruikelijke 88 millimeter. Augustus is normaal ook de natste maand.

Meeste zonuren

Den Helder pakte de meeste zonuren met 232 uur, weerstation Twente had de minste zonuren met 176 zonuren . Het aantal mooiweerdagen was hierbij met 8 in De Bilt nog wel redelijk op peil, normaal hebben we er 7. Al met al was augustus van de drie zomermaanden de koelste, met een net iets grotere negatieve afwijking dan zijn voorganger juli. Juni was met afstand de warmste zomermaand, en dat is een prestatie die niet heel vaak voorkomt.